VU Magazine 1981 - pagina 405

onder de Indianen die meer reformatorisch getint zijn. Zijn werk onder de Indianen heeft veel te maken met achtergrond en inhoud van zijn proefschrift ,,The growth of the true church". In de zending spelen de ,,Church Growth Movement". (,,De kerk moet groeien" — beweging) en de theorieeën van Donald Anderson McGavran een grote rol. Van Engen heeft van jongsafaan onder de invloed van de ideeën van deze beweging gestaan. Om wat voor beweging gaat het? McGavran werd in India geboren uit een zendelingenechtpaar. Hij studeerde in de Verenigde Staten en keerde in 1923 terug naar India, waar hij jarenlang de oorzaken zocht van de groei van de Kerk in sommige delen van India, terwijl die in andere delen niét plaatsgreep. In 1961 richtte hij met Alan Tippett, het Instituut voor de Groei van de Kerl< op die in 1965 werd omgedoopt tot School voor Wereldzending en Instituut voor de Groei van de Kerk. In een artikel geeft Van Engen een korte typering van de Church Growth Movement: ,,Deze beweging beschouwt de kerk in termen van openbaring en spiritualiteit en meet en beproeft haar toch door sociologische, antropologische, kulturele en statistische analyse. Op een en hetzelfde ogenblik kan Donald McGavran zeggen: ,,Het is Gods wil dat de kerk groeit" en dan toch beweren dat de Kerk verantwoordelijkheid draagt voor het benutten van elke gelegenheid om meer discipelen van Jezus Christus te maken door middel van sociologischeen kulturele analyse". Kortom, als de kerk maar groeit... Centraal in McGavrans opvatting staat de oogsttheologie: de gezonde, vitale levende Kerk is een kerk die dagelijks nieuwe bekeerlingen oogst. De ware Kerk is de kerk die numeriek groeit. Hóe dat gebeurt en wat er de diepgang van is, doet in deze visie minder terzake. McGavran heeft dan ook ernstige bezwaren tegen missiologen die het woordje ,,kerk" uit het rijtje ,,evangelie-kerk-Koninkrijk Gods" willen schrappen en zich alleen nog inzetten voor de strijd om wereldwijde gerechtigheid. Diakonaat en ontwikkelingshulp zijn in zijn visie ondergeschikt aan het allerbelangrijkste: nieuwe groepen mensen in de Kerk. Volgens McGavran moet je in je zendingswerk ook niet proberen buiten de maatschappelijke verbanden zoals die zijn opgebouwd, te treden. Werk je in een Indianenstam dan gaat het alleen

'iRH

Charles van Engen tijdens de promotie op 9 oktober. Foto: AVC-VU

om die stam, tref je een Indiaanse kaste dan werk je binnen zo'n kaste. Kerkopbouw blijft dus altijd gebonden aan een bepaalde kaste, stand of sociale laag. Van Engen onderging de invloed van deze beweging tijdens zijn studie aan de Tuller Theologische Hogeschool in Pasadena (Californië) die verbonden is met de Kerkgroeischool van McGavran. In de loop der jaren ontstonden bij Van Engen enkele aarzelingen over de denkbeelden van deze school. Hij zocht dan ook naar een gelegenheid om elders te promoveren om de theoretische noties van McGavran te kunnen aanvullen met ideeën uit andere richtingen en deze beweging zo een meeromvattend en verdiept raamwerk te verschaffen. Van Engen wil deze groep niet loslaten, maar korrigeren op punten waar hij hem te eenzijdig vindt. Ook Van Engen erkent dat getalsmatige groei een aspekt is van de Ware Kerk, maar er is meer. Hij kwam in Nederland terecht, aan de VU, bij professor Verkuyl, die na zijn emeritaat toch nog enkele afstuderenden onder z'n hoede heeft. Het werd de VU omdat Van Engen hier het juiste klimaat meende te zullen vinden: enerzijds bekendheid met denkbeelden a la McGavran en anderzijds ook kritiek. Hoe wil Van Engen deze beweging ,,aanvullen"? In een artikel over zijn proefschrift schreef hij: ,,...er zijn wel bijbelse gegevens die het idee ondersteunen dat de eigenlijke bestaansreden van de Kerk is het in liefde proberen te verzamelen van alle mensen

onder het Koningschap van Jezus Christus, zodat in hen de volheid van het Koninkrijk Gods waarin alle dingen één zijn in Hem moge worden uitgedrukt in tijd en ruimte, (...) Weliswaar groeit de Ware Kerk, maar dat hoeft niet te allen tijde de getalsmatige dimensie te behelzen. (...) De Ware ,,smachtende" Kerk zoekt wegen om groeiende eenheid, meer algehele heiliging, een grotere katholiciteit en een diepere apostoliciteit op de wereld van vandaag te brengen". Dat kan getalsmatige groei inhouden, aldus Van Engen, maar de uiteindelijke norm van de Ware Kerk is de groei in liefde. Liefde is de drijfveer achter oekumene, achter het dienen in de wereld, achter het opkomen voor gerechtigheid, meent hij. Het is vooral de gedachte dat je altijd moet werken binnen sociale eenheden die Van Engen te beperkt vindt: de kerk hoort volgens hem een ,.allegaartje" te zijn waar de nadruk ligt op het ,,doen" van praktische naastenliefde en niet alleen op het werven van grote aantallen nieuwkomers, of zoals Van Engen zelf zegt: ,,Als ive de Ware Kerk van Jezus Christus willen zien, moeten we kijken langs de straten van de steden, in de hutten van de dorpen, in de ziekenhuizen, in de gevangenissen, in de kathedralen, in de kapellen, in de huizen", waar overal mensen bezig zijn liefde te betonen en daarmee de „etalage" van de Kerk zijn. (FS)

^^^agazm^O^^^^^novembg^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen