VU Magazine 1981 - pagina 81

Opmerkingen bij gedenkboek van de VU

Rekenschap van honderd jaar wetenschap De gedenkboeken van de Vrije Universiteit (1905,1930,1955) vormen een goudmijn voor de historikus der wetenschappen. Thans is bij haar eeuwfeest een vierde, volumineus werk aan de serie toegevoegd. Kon men bij de vorige herdenkingen één persoon met het schrijven van de terugblik belasten, thans bleek het onmogelijk het eeuwoverzicht in de handen van één geschiedschrijverte leggen. Er werd een kommissie benoemd en belast met de uitgave van het Wetenschappelijk Gedenkboek; een redaktie van twee personen voegde de bijdragen tot één geheel samen, namelijk drs. M. van Os en dr. W. J. Wieringa. Een aankondiging van dit werk moet beginnen met hulde aan alle medewerkers, maar bovenal aan prof. Wieringa, reeds25 jaar geleden lid van de Senaatscommissie, die het gedenkboek van 1955, geschreven door dr. J. Roelink, had uitgegeven in opdracht van direkteuren van de Vereniging voor Hoger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag. Prof. W. den Boer (emeritus hoogleraar te Leiden)

Deze Vereniging heeft niet de hand gehad in het schrijven van het nieuwe gedenkboek. De inleiding gewaagt hiervan in de volgende praktische motivering. ,,De Vereniging..., waarvan de Vrije Universiteit uitgaat zou ter gelegenheid van haar honderdjarig bestaan in 1979 zelf ook een gedenkboek uitgeven. Daarom, zo oordeelde de kommissie, ,,kon in het door haar te verzorgen gedenkboek het verenigingsaspekt achterwege blijven en derhalve alle aandacht worden geschonken aan de geschiedenis der Vrije Universiteit als wetenschappelijke instelling". Zo is een tweede boek ontstaan, dat hier slechts terloops kan worden vermeld, geschreven door de geschiedschrijver van 1955, Roelink, getiteld ,,Een blinkend spoor: beeld van een eeuw geschiedenis der vereniging voor wetenschappelijk onderwijs op gereformeerde grondslag, 18791979". Minstens even boeiend en met onthullend cijfermateriaal, o.a. over de ,,gereformeerde grondslag" der studenten, van wie 30 % behoort tot de gereformeerde kerken (in 1965 nog 61 %) en eveneens 30 % geen godsdienst belijdt (in 1965 was dat 6 %). Het aantal Ned. Hervormden bleef ongeveer constant, 19 % (20 %), de katholieke studenten namen toe van 5 % tot 16%. Wat de docenten betreft, van hen ontbreken gegevens op dit punt. En dat zal inderdaad voor de wetenschapsbeoefening ,,op gereformeerde grondslag" wellicht belangrijkere gevolgen heb-

VU-Magazine 10 (1981) 2 (februari)

Hoe kijkt een buitenstaander tegen de VU aan? Prof. W. den Boer, emeritus hoogleraar uit Leiden, doet dat op gelieel eigen wijze in de nu volgende bespreking van „Wetenschap en Rekenschap", het wetenschappelijke gedenkboek dat verscheen tijdens het eeuwfeest. Hij grasduinde met genoegen en een gevoel van bewondering voor de geschiedenis van de VU in dit bijna zeshonderd bladzijden tellend boekwerk. Hij gaat daarbij niet voorbij aan de konf likten, maar ziet ook de prestaties van de VU, zoals hij die van buitenaf heeft waargenomen. „Wetenschap en rekenschap" kunt u bestellen bij de VU-boekhandel, telefoon (020) 44 43 55, maar is ook te koop bij de betere boekhandel voor ƒ 87,50.

ben gehad dan de pluriforme afkomst der studenten. Wie onderwijs geeft bepaalt nog steeds meer ,,het gezicht" van een onderwijsinstelling dan zij die onderwijs ontvangen. Gegevens omtrent de docenten zouden daarom zo interessant kunnen zijn, omdat gedurende deze honderd jaren veranderingen zijn gekomen — op de onvermijdelijkheid waarvan Roelink in grote eerlijkheid wijst. De moeilijkheden bij benoeming van docenten worden in zijn nieuwe gedenkboek eerlijk onthuld. Onvoorwaardelijk schriftgezag als gereformeerd beginsel werd prijsgegeven en de geschiedschrijver constateert:,,Realisme is zeker niet in strijd met grondslag of doelstelling" (Roelink p. 33). Het onvoorwaardelijk schriftgezag wordt tot,.evangelische richtlijnen" en in het benoemingsbeleid gaat men soepel te werk. ,,Als het geval zich voordoet, dat niemand kan worden gevonden uit de aan ons geestverwante kring, wat dan? Dan zal toch moeten worden overgegaan tot de aanstelling van een niet-geestverwant" (Roelink 36). Het leek nodig deze ontwikkeling van de beginselvraag te vermelden, al komt zij in Wetenschap en Rekenschap ( = W. en R.) slechts zijdelings aan de orde. De gereformeerde wetenschapsbeoefening is geëvolueerd. Of men haar nog gereformeerd kan noemen, moeten de belijders zelf uitmaken. Het is hier net als met de ontwikkeling van vrijzinnige vormen op andere levensterreinen, bij voorbeeld dat van de gods-

75

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen