VU Magazine 1983 - pagina 510

VU-student volgde cursus in Dubrovnik:

^Bedroevend weinig onderzoeic naar poiitielc overiieidsgeweld' Eind juni was het rustige, statige gebouw van het//iter-ün/Vers/YyCenfre of Posf-Gracft/afe Studies in Dubrovnik, een mooi, historisch plaatsje aan de Adriatische kust, het trefpunt van een vijftigtal studenten, docenten en onderzoekers op het gebied van de vredeswetenschap. Ze waren afkomstig uit een groot aantal uiteenlopende landen: van Iran tot de Verenigde Staten, van Frankrijk tot Polen en van Joegoslavië tot Zweden. Het Polemologisch Instituut in Groningen, de Katholieke Hogeschool Tilburg en deVU leverden mensen voorde Nederlandse delegatie. Met een subsidie van het Vrije Universiteitsfonds op zak was ook John Grin van de partij. Hij is student natuurkunde met bijvak polemologie. Voor VUmagazine doet hij verslag van zijn wederwaardigheden. door John Grin Alle aanwezigen met als (ongeveer enige) gemeenschappelijke achtergrond hun interesse in de polemologie, waren naar Joegoslavië gekomen voor een cursus over politiek geweld. Tenslotte is de onvrede in de wereld het studie-object van de vredeswetenschap. Ondanks dit brede thema hadden de meeste colleges en discussies betrekking op bewapening en ontwapening in al hun aspecten. Zo werd uitgebreid aandacht besteed aan de oorzaken van de wapenwedloop. Theorievorming, historische voorbeelden en actuele ontwikkelingen vulden elkaar hierbij aan in colleges van met name Hagan Wiberg van de universiteit van Lund (Zweden), Hylke Tromp en Herman de Lange uit Groningen en SIPRI-onderzoeker Sverre Lodgaard. Eén van de conclusies was, dat sinds 1945 in de oorzaken van de wapenwedloop tussen Oost en West een geleidelijke verschuiving is opgetreden van het ,,actie-reactiemechanisme" (beide blokken reageren op de bewapening van de ander) naar een ,,eigen-dynamiek-model": steeds meer worden interne factoren als technologische druk en pressie vanuit de eigen krijgsmacht, burocratie en industrie de drijfveren voor een land om het bewapeningsniveau op te voeren. Ironisch genoeg kunnen ook ontwa-

4?2

Het optreden van dergelijke (onbedoelde?) neveneffecten werd door iemand kernacfitig uitgedrukt in een aangepaste versie van de Von Clausewitz-stelling: ,,Ontwapeningsondertiandelingen zijn de voortzetting van de wapenwedloop met andere middelen".

John Grin in zijn dagelijkse omgeving: het natuurkundig lalxjratorium van de VU (AVO /VU — Kees Keuch)

peningsonderhandelingen een motor achter de wapenwedloop zijn, bij voorbeeld doordat ze als alibi fungeren (zoals in het geval van de MX) of omdat een land zichzelf eerst bewapent, om zo ,,vanuit een positie van kracht" te kunnen onderhandelen (een argument dat vorig jaar nog gebruikt werd bij de Amerikaanse beslissing, om een voorraad nieuwe chemische wapens aan te maken).

Uitbouw Naast de oorzaken kwamen ook de gevolgen van de bewapeningsspiraal aan de orde. Olga Sukovic uit Belgrado gaf een college over de relatie tussen de wapenwedloop en de Derde Wereld, en Manne Wan borg (Stockholm) sprak over een VN-studie inzake ontwapening en ontwikkeling. Het blijkt, zo luidde de essentie van hun verhaal, dat als een land het tempo van verhoging van de ontwikkelingshulp, en dat van de ve/laging van de militaire uitgaven, goed op elkaar afstemt, de gevolgen voor dat land als geheel op de lange duur positief zijn. Op micro-niveau zijn de effecten op korte termijn echter negatief, en dat brengt de politieke haalbaarheid in gevaar, omdat het stemgedrag van de bevolking nu juist door deze effecten wordt bepaald. Wim Smit van de TH-Twente gaf een overzicht van nieuwe technologieën op het gebied van de uraniumverrijking. Terwijl tot nu toe vrijwel uitsluitend de plutonium-kringloop de oor-

vu-Magazine 12 (1983) 11 december 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen