VU Magazine 1985 - pagina 97

komt op dat ogenblik naar voren en wenst hetzelfde te doen, zodat Laërtes en Hamlet samen in het graf slaags raken om de in grafdoeken gewikkelde Ophelia. Later zal Hamlet hiervoor zijn verontschuldigingen aan Laërtes aanbieden. Maar het loopt uit op het duel dat de koning wenste. Daarbij sterven, met het vergiftigde zwaard en met de door de koning klaargezette giftige wijn, de koning zelf, de koningin. Hamlet en Laërtes. Ten slotte komt de Noorse prins Fortinbras op, die Hamlet met militaire eer laat begraven Horatio, de man van wetenschap, voegt zich bij de nieuwe koning, de militair Fortinbras. Prins Hamletwas beide: geleerdeèn militair. Want waarlijk, zegt Fortinbras tot besluit, was Hamlet koning geworden, dan zou hij zich ook als een koning betoond hebben. Ontdekking Ook in het slothoofdstuk worden door R. M. Frye woorden en afbeeldingen uit de tijd van Shakespeare aangehaald; allemaal materiaal dat ook in Nederlandse bibliotheken is te vinden. Frye merkt daarin op dat Shakespeare in geen enkele van zijn tragedies de hoofdfiguur zo in de hoogte steekt als Hamlet. Shakespeare weerspreekt duidelijk de visie van Goethe dat Hamlet een edele, maar zwakke twijfelaar was. "When all things are considered, Prince Hamlet, with all his faults, stands not only as Shakespeare's most interesting but also as his most admirable protagonist", aldus Frey.

Het werk van Shakespeare wordt verdeeld in sonnetten, tragedies, comedies en koningsdrama's. De Hamlet wordt tot de tragedies gerekend, maar dat blijkt niet geheel juist te zijn. Het toneelstuk behoort ook tot de reeks koningsdrama's. Frye erkent de betekenis van het onderzoek van Lillian Wistanley, die in 1921 erop wees dat koningin Gertrude in feite Mary Stuart, de koningin van Schotland, was. Het huis waar haar man King Henry Darnley, in de nacht van 9 op 10 februari 1567 sliep, werd opgeblazen en zijn lijk werd in de boomgaard gevonden. De koningin hertrouwde op 15 mei 1567 met de graaf Bothwell, die als de moordenaar bekend stond. Een maand later werd zij gevangen genomen door een Schots leger met de banier waarop haar zoon, prins James, knielde bij het naakte lijk van zijn vader onder een boom, en met het opschrift: "Judge and avenge my cause, O Lord". Deze prins James was toen zijn vader vermoord werd nog geen acht maanden oud. Hij is de latere James VI van Schotland die in 1603 koningin Elisabeth opvolgde als James I van Engeland. De Hamlet is waarschijnlijk in 1600 ontstaan, drie jaar voor het overlijden van koningin Elisabeth die in 1600 al 67 jaar was. James Stuart werd haar opvolger. Het drama uit diens jeugd werd in de Hamlet vertolkt. Reeds in 1796 heeft James Plumptre dat ontdekt. In 1921 bracht Lillian Wistanley deze ontdekking opnieuw aan het licht, gesteund door de publikaties

Middeleeuwen centraal in nieuwe VUSA-cursus De Middeleeuwen staan de laatste tijd sterk in de belangstelling. Het succes van Umberto Eco 's boek 'De naam van de roos' is daarvan slechts één bewijs. De vraag rijst of de verwachtingen die men had rond het jaar 1000, een millenium later weer opgeld doen. Een verklaring voor die plotselinge interesse is wellicht, dat ook destijds overwegend negatieve toekomstverwachtingen een rol speelden, die vandaag de dag weer actueel zijn. Gevoelens van bedreiging, voedseltekorten, bevolkingsexplosie en eindtijdverwachtingen zijn ookthansweeraandeorde. In de VUSA-cursus 'Herkennen vt/ij de Middeleeuwen?'za\ in vieravonden en een afsluitende studiedag de vergelijking tussen toen en nu worden getrokken. In woord en beeld zullen de over-

vu-Magazine 14 (1985) 2 februari 1985

eenkomsten en verschillen voor het voetlicht komen. Deze cursus is een co-produktie van de Letteren- en de Centrale Interfaculteit van de VU en zal te volgen zijn in Zwolle, Den Haag en Utrecht. De Middeleeuwse geschiedenis, het godsdienstige leven van die tijd, de hoofse liefde, de literaire cultuur en de lyriek van de troubadours zullen de revue passeren. Inschrijving is ook nog mogelijk voor de cursussen 'Islam in Nederland' (Middelburg en Rotterdam) en 'Het protestantse kerkinterieur' (Goes). Data, plaatsen, kosten, inschrijvingsen aanmeldingsmogelijkheden vindt u in het cursusoverzicht op deze pagina. (GJP)

van Abel Lefranc. Door de officiële Shakespeare-kenners werd deze ontdekking niet erkend tot nu dan in het boek van Frye. Daarmee is de Hamlet als tragedie tevens de bekroning geworden van de koningsdrama's. Deze Drama's die spiegels zijn om het puboek inzicht te geven in corruptie, intriges, valsheid en schijn in de politiek van de hoogste leiding in Engeland. Wie met Frye de Hamlet bestudeert ontdekt daarin verschillende motieven die ook gereformeerden zullen aanspreken. Maar welke zin heeft het om aan literatuur te doen, zal wellicht de resterende vraag zijn. In de literatuur gaat het immers slechts om fictie, en niet om geschiedenis en realiteit? In onze omgang met elkaar gaat het steeds om argumenten. Tegenwoordig wordt daarnaast een plaats voor emoties gevraagd. Maar vaak blijven de motieven verborgen. Vooral opportunistische motieven houden we schuil achter rationele argumenten. In onze beleidsplannen en nota's komen die werkelijke motieven niet aan bod. Alleen de literatuur is vrij in hetvermelden van drijfveren en motieven. Wie de Hamlet, en het boek van Frye erover, bestudeert leert ijdelheid, toneelspel, opportunisme, verraad en bedrog onderscheiden. Ook zal deze studie kunnen helpen om ware vrienden te onderkennen. Want cynisme over de menselijk motieven mag niet het bestaan van echte vriendschap verbergen. D

Cursusoverzicht

Islam in Nederland Middelburg: 26 febr., 12,19 en 26 maart Rotterdam: 17,24 april, 1 en 8 mei Kosten: ƒ 25,-

Herkennen wij de Middeleeuwen? Zwolle: 7,14,28febr. en7maart Den Haag: 14,28 febr., 7 en 14 maart Utrecht: 28 febr., 7,14 en 21 maart Kosten: ƒ 35,Afsl. studiedag In Amsterdam: 23 of 30 maart

Het Protestantse kerkinterieur Goes: 8,15 en 22 maart met excursie op zat. 23 maart Aanmelding en informatie bij het VUSAcentrum, Postbus 7161, 1007 MC Amsterdam, tel. (020) 5 48 26 74 (op werkdagen tussen 9.30 en 13.00 uur).

79

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen