VU Magazine 1986 - pagina 111

De wetenschap is misschien niet in subjectieve zin crimineel, in de zin dat er kwade bedoelingen achter zitten. Maar gewoon door het meest belangrijke over het hoofd te zien, namelijk dat wetenschap een opeenstapeling van macht is en dat deze macht op een zinvolle wijze moet worden beheerd. En als een wetenschapper zelf niet geïnteresseerd is in de consequenties van de macht die hij creëert, hoe kan iemand anders dan gevraagd worden daarin belang te stellen? De wetenschap is dus verantwoordelijk voor de consequenties van zijn ontdekkingen, zelf als hij die niet wil. Hij moet zich verantwoordelijk voelen en zijn verantwoordelijkheidsbesef moet hem ertoe brengen de noodzakelijke dingen te doen om de catastrofe in de hele wereld af te wenden, die anders onvermijdelijk is."

?rof. Chew: 'schoenoetertheorie "trofaal, dus de natuurkundige moet zich niet alleen met natuurkunde bezighouden, hij moet veel meer doen dan dat. Geloof in de wetenschap is de overheersende religie van onze tijd. Dit geloof is geen wetenschap. Geloof in de wetenschap is heel onwetenschappelijk. Het is een irrationeel geloof in de waarheid van de wetenschap. Natuurlijk denken de mensen die zien welke wonderen natuurkundigen kunnen volbrengen — zoals naar de buitenaardse ruimte gaan of het splitsen van atomen en het maken van bommen en al dergelijke dingen — dat deze zo machtige mensen zeker erg wijs moeten zijn. Wijze mensen geloven nooit dat ze wijs zijn. Wetenschappers, die geloven dat zij wijs zijn, zijn niet wetenschappelijk in dat opzicht. In deze zin zou ik daarom zeggen dat het geloof in de wetenschap geen goede religie is. Maar het is de overheersende religie van onze tijd omdat geen andere religie zoveel aanhangers heeft als het geloof in de wetenschap. En God bescherme ons tegen de natuurkundigen die priesters van dit geloof worden." Galilei was de geleerde die in conflict kwam met de kerk van Rome omdat hij moeder aarde terug bracht tot een onbeduidend stofje in het heelal. Sindsdien bestaan religie en wetenschap naast elkaar. In 1984, ruim 350 jaar na Galilei, is de paus in Geneve de gast van het Europese centrum voor nucleair onderzoek. De kerkvorst krijgt bij die gelegenheid een symbolisch plastiek aangeboden, suggerend dat fysici met hun deeltjesversnellers zelf in staat zijn materie te creëren. Hoe moet een kerk, die sinds haar bestaan God heeft beschermd tegen zijn eigen schepselen die hem willen doorvorsen, daarop reageren?

"Crimineel" Von Weizsacker: , 'De vraag die de religieuze mens aan de wetenschapper kan stellen, zou kunnen zijn of de wetenschapper zich ervan bewust is, of zou kunnen instemmen met de stelling, dat de wetenschap in objectieve zin crimineel is, tenzij de wetenschap boven, en voor alles de consequenties van wetenschaps beoefening neemt voor andere mensen: voor de mensheid. VU-MAGAZINE -

MAART 1986

Capra: "Het commentaar, dat wetenschap de moderne religie is van de westerse wereld, is heel gebruikelijk en het is op vele manieren tamelijk vaak gesteld. Ik denk dat het een erg interessant commentaar is om over na te denken. Omdat het mij het verschil duidelijk maakt tussen religie en spiritualiteit en ik geloof dat dat erg belangrijk is. Religie, in de zin zoals wij die opvatten in het westen, is dogmatische religie. Iemand, de paus of iemand anders, vertelt je wat je geloven moet en het dogma wordt overgeleverd door de kerk en je kunt er maar het beste in geloven. Voor de mensen, voor de gewone man of vrouw, is wetenschap hetzelfde. Of het de paus is of Einstein maakt voor hen geen verschil uit. De hogepriesters van de natuurkunde vertellen je hoe het heelal is gemaakt en je hebt geen manier om dat te controleren of te verifiëren. Je moet het geloven." Roszak: "We leven nog steeds met het gevoel dat de natuur en de aarde om ons heen vrouwelijk en moederlijk zijn en we worden geacht niet te proberen om met de natuur op vriendschappelijke voet te leven. Dat is eigenlijk wat de vrouwenbeweging ons duidelijk maakt. Ik denk niet dat dit idee al is doorgedrongen tot de wetenschappelijke gemeenschap die nog steeds zeer mannelijk, zeer competitief, zeer professioneel en zeer gespecialiseerd is. We spreken nog steeds over het veroveren van ruimte en van de concurrerende natuur van mensen. We willen de aarde nog steeds exploiteren: alsof we de schatten en de hulpbronnen eruit moeten halen, haar exploiteren en domineren. Deze daden hebben een bepaalde sexuele karakteristiek. Ze bevatten kwaliteiten die man/vrouw-relaties bepalen. Dit moet stoppen. Daar is geen discussie over mogelijk. Charlene Spretnak: "Het patriarchaat heeft zijn tijd gehad. De mannen aan de top hebben geen antwoorden op de achteruitgang van het milieu, op de wapenwedloop. Dat systeem van denken is volledig bankroet. Deels wordt dit veroorzaakt door een Victoriaanse kijk op de dierenwereld waarin het recht van de sterkste geldt. En heden ten dage zeggen mensen dat Darwin het niet helemaal bij het rechte eind heeft gehad en dat het in feite de samenwerking tussen planten en dieren is, die hen doet overleven. De dierenwereld is dus altijd als excuus gebruikt om ons huidige concurrerende systeem te verdedigen. Dus zelfs de "slechte" kijk op geschiedenis en wetenschap geeft ons een idee dat het ook anders kan. Vooral voor vrouwen is dit belangrijk, omdat voor vrouwen concurrentie kunstmatig aandoet. Slagen ten koste van anderen is niet de wijze waarop vrouwengroepen werken. Dus in de dominante cultuur proberen wij deze structuur te veranderen omdat die schadelijk is voor de mannen die volgens de regels daarin moeten leven en uiteraard ook voor de vrouwen. Wetenschap en geloof: twee werelden van arrogantie. Rationaliteit wint het van spiritualiteit. Zo hebben we meer kennis vergaard, zijn we meer mans, maar ook meer mens? 101

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen