VU Magazine 1992 - pagina 42

SIP R'EiK E

Het is de taak van de cultuurcriticus om onbevreesd heilige huisjes om te trekken en gemeenplaatsen aan de kaak te stellen, schreef onlangs de socioloog prof .dr. A.C. Zijderveld. Het moet boeiend zijn om zo'n man eens aan het werk te zien, het liefst voor een zo respectabel m o PROF.DR. A.C. ZIJDERVELD: "MET FREUD EN DUS MET SCHOPENHAUER" gelijk publiek. D e binnenkomst van de eregasten en hoogleraren m de stampvolle aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam nam zeker een kwartier in beslag. Het was door Johan de Koning een feestelijk gezicht, vooral omdat de toga's van de hoog_ _ leraren per faculteit verschillen. Er waren oranje, gele, groene en blauwe sjerpen en kwastnig cultuurcriticus slechts van durft jes. Een groene hoogleraar die achte dromen. ter de persvertegenwoordigers Zijderveld had voor de gelegenheid plaatsnam, grapte: "Die mensen een Duits getint onderwerp gekovoor ons dragen geen toga." zen: 'Over het demonische in de "Die zitten in de was", jokte ik. cultuur'. (Voor de president: 'Über "In de stomerij toch zeker!", riep hij das Damonische in der Kultur'). uit. Van veel min of meer Duitse denkers liet de spreker de naam vallen: Goethe, Van der Leeuw, Weber, D e koningin droeg een knalroze Freud, Nietzsche, Marcuse. O o k hoed. De burgemeester en de minisGrieken bleken over het demoniter van onderwijs heb ik niet gezien, sche te hebben nagedacht: Plato, maar ook zij waren aanwezig. Heraclitus en Socrates. Het bleek Lang niet iedereen kwam voor een in beginsel amorele, redeloze Zijderveld natuurlijk, die de diesremacht te zijn, die op oncontroleerde zou houden. Belangnjker was dat bare wijze te werk gaat, zonder dat er een eredoctoraat zou worden wij het in onze "gemoderniseerde overhandigd aan de president van en dus gerationaliseerde" cultuur m Duitsland, die Zijderveld dus ook de gaten hebben. (We zijn onze onder zijn gehoor mocht rekenen. "antenne" ervoor kwijtgeraakt). Het was kortom een kans waar m e -

Onbevreesd

40

vu AMGAZiNE lANUARi 199?

D e socioloog droeg een blauwe sjerp op zijn toga en op zijn grijze haar een smalle baret. Hij had een bril op om voor te lezen. De eerste zinnen sprak hij uit met plezierige buigingen in zijn stem, maar daarna schakelde hij over op die hoge afstandelijke toon die je wel vaker hoort als sprekers moeilijke zinnen over moeten brengen.

Ga voor de spiegel staan en probeer het maar eens: "Naast traditie en legale rationaliteit is charisma een .^__ idealtypische grond voor legitimiteit." O f "Met Freud en dus met Schopenhauer en Nietzsche bevestigt Marcuse hier het demonische karakter van de cultuur dat door geen affirmatie weggewerkt kan worden." Een grappige zin over Marcuse was: "Zijn marxistisch uitgangspunt is thans voor velen van ons minder overtuigend dan het toen voor hem was." Alsof iemand zou menen dat Marcuse's uitgangspunt voor hemzelf niet overtuigend was! Was dit nou cultuurkritiek? De demon van de technocratie kwam nog ter sprake, evenals de demon van de verzorgingsstaat, maar iets nieuws of tegendraads werd er niet over b e weerd. Heilige huisjes werden niet gesloopt; wel werd er geleund op grote namen en werden er onbevreesd wat open deuren ingetrapt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen