VU Magazine 1993 - pagina 181

Z O C H T wat een patiënt eigenlijk wil en wat de klachten zijn. Vervolgens vertaalt hij dat in een medische diagnose. Daarna probeert hij met de zo verkregen kennis een therapeutisch doel op te stellen: welke manieren zijn er om dit doel te bereiken bij deze persoon met deze klacht? Hierbij is een systeem ontwikkeld waarbij de arts kan kiezen voor een therapie met of zonder geneesmiddelen. Met dit systeem kan hij alles wat bij de afweging van belang is betrekken bij de beslissing welk medicijn voor te schrijven: is een medicijn effectief voor het beoogde doel? Is het veilig? Is het praktisch hanteerbaar voor de patiënt? Is het zo goedkoop mogelijk? Het model oogt nogal omslachtig. Een arts die met een dergelijk systeem werkt, is bij iedere patiënt nogal wat tijd kwijt. Spiekend op zijn briefje, werkt hij het vragenlijstje stap voor stap af. Maar heeft iedere arts zo'n beslismodel eigenlijk al niet in zijn hoofd? Je zou zeggen dat op grond van ervaring en intuïtie een arts in een handomdraai tot dezelfde resultaten moet kunnen komen als met zo'n moeizaam uitgeschreven systeem. Vermoedelijk is het model het nuttigst bij studenten en beginnende artsen die de er-

varing en intuïtie nog niet ontwikkeld hebben. Je zou het kunnen vergelijken met leren autorijden. In de eerste lessen is het gelijktijdig laten opkomen van de koppeling, het indrukken van het gaspedaal en het in de goede ver-

snelling zetten een ongehoord complex verschijnsel. Het is heel belangrijk bewust na te denken over wat je aan het doen bent. Elke stap, elke handeling behoeft een uitvoerige analyse. Maar na wat meer lessen gaat het allemaal vanzelf. Het zit in het hoofd. Het beslissingsmodel heeft zijn diensten bewezen en is overbodig geworden.

ten die niet de kern raken, met eigen observaties of beschrijvingen van landschappen en entourages.

(KN)

Kranten Niet alleen de arts heeft te maken heeft te maken met een keuzeprobleem, met de modale mediaconsument is het niet veel anders gesteld. Naast een teveel aan geneesmiddelen, is er ook een teveel aan informatie. De zaterdagkranten kunnen nauwelijks nog door de brievenbus, het aantal advertenties is enorm en op de achterkant daarvan moeten toch enige redactionele kolommen gevuld worden. Dat maakt de zaken er niet eenvoudiger op. Van de lezer wordt verwacht snel door de krant heen te schieten; een beetje doelloos dwalen door de krant is er nauwelijks nog bij, dan blijf je het hele weekend bezig. De kranten zijn te dik, constateert Herman van Run, de nieuw benoemde hoogleraar Persgeschiedenis in het blad Desidehus. Geïnteresseerde burgers hebben moeite zich van informatie te voorzien omdat hetgeen hen voorgeschoteld wordt, veel te uitvoerig is. En als de kwaliteit van gebodene nu hoogstaand zou zijn, maar daar schort volgens Van Run wel het een en ander aan. Zijn klacht is dat veel verslaggevers slecht gestructureerde verhalen schrijven. Ze verstaan het eenvoudige handwerk niet meer. Journalisten menen nieuwsverhalen te moeten beginnen met cita-

Van Run ziet een gebrek aan discipline in de journalistieke wereld. Men is te aardig voor elkaar en durft geen kritiek te leveren. Door systematische analyse en kritiek zou er een professionele standaard in de journalistiek gehandhaafd moeten worden. Van de toename van het aantal academici in de journalistiek heeft hij geen al te grote verwachtingen. Hij denkt dat daarmee de all roundpumalist, de intelligente veelweter in het gedrang komt. Het gevaar van specialisten is vaak dat ze niet erg goed kunnen schrijven. Er zijn al te veel mensen die te uitgebreid en te wijdlopig schrijven. Helder en beknopt leren schrijven, is een eerste vereiste voor een journalist, vindt de docent Van Run die zijn studenten ongetwijfeld veel uit te leggen heeft, (KN)

veerde op een proefschrift genaamd 'Noarmaspekten fan it hjoeddeiske Frysk'. Veel wetenschappers publiceren tegenwoordig in het Engels omdat ze graag willen dat hun geesteskinderen ook buiten de eigen provincie gelezen worden. Breuker heeft die wens niet: hij schrijft in het Fries. Het Fries is veel meer dan een dialect, concludeert Breuker, want er is veel van het Fries vastgelegd in woordenboeken en grammatica's, maar de definitie 'taal' verdient het toch niet, omdat er zoveel variaties zijn, er wordt in verschillende Friese dorpen net

even anders Fries gesproken. Ook wordt het Fries vooral thuis, in het informele circuit, gesproken. Dat is ook een kenmerk van een dialect. De promovendus adviseert zijn provinciegenoten om ook buitenshuis meer Fries te spreken, dan wordt het misschien nog wel eens een echte taal. (RB)

Fries Ik weet niet anders dan dat je een knauwerige snauw kunt krijgen wanneer je tegen een Fries zegt dat het Fries een dialect is. Fries is een taal! Toch is er in ieder geval één Fries die hier een genuanceerder oordeel over heeft. Dat is dr. P. Breuker, die op 1 april aan de Groningse Universiteit promo-

ILLUSTRATIES A A D MEIJER

v u MAGAZINE M£l 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen