VU Magazine 1994 - pagina 282

war^jsm

MarkTraa

Wetenschap was niet het hoofddoel van de Apollo-maanlandingen, maar er werden wel experimenten opgezet. Apollo11 astronaut Edwin Aldrin brengt hier een seismisch instrument en een laserreflector naar hun plek.

VijfentAvintig j a a r geleden zette Neil A r m s t r o n g als eerste mens voet op de m a a n . De ApoUo-missies kostten tientallen miljarden dollars. H e t lijkt een eenmalige exercitie te zijn geweest, want na de Koude Oorlog is een ongunstig klimaat ontstaan voor grootschalige technologische projecten.

De laatste woorden die op de maan werden gesproken, waren met zo bedoeld. ''Let's get this mother out of here!" had Apollo-17 commandant Eugene Cernan in een onbewaakt ogenblik geroepen. Enkele seconden later verliet het laatste duo Amerikanen het maanoppervlak. Dat was in december 1972. Tweeënhalf jaar eerder had "het grootste avontuur van de mensheid" zijn glorieuze hoogtepunt beleefd in Neil Armstrongs eerste voetstap op de maan. "Het is

een kleine stap voor een mens, maar een grote sprong voor de mensheid", had hij gezegd bij het betreden van het maanoppervlak. De allerlaatste woorden vanaf de maan klonken minder plechtstatig en dat was achteraf gezien nog toepasselijk ook. Het Amerikaanse publiek vond het wel welletjes. Het ApoUoproject werd afgekapt terwijl er nog drie maanvluchten op de rol stonden. O p aarde vroeg de Vietnamoorlog meer geld en aandacht. Twaalf mensen liepen er op de maan. Een ervan is kort geleden gestorven. De overgebleven elf zijn inmiddels bedaarde zestigers. Het merendeel is

EEU>

programma dat op een andere leest was geschoeid dan het huidige. Er was een Koude Oorlog nodig om de kosten van de maanreizen te rechtvaardigen. Ruimtevaart is doorgaans een geweldloze activiteit, maar heeft wel te lijden onder te veel vrede op aarde. Vijfentwintig jaar na de eerste landing op de maan (iedere veertigplusser schijnt nog precies te weten wat hij op dat moment deed) is er nog geen enkel vastomlijnd plan om er binnen afzienbare tijd terug te keren. Door de komst van de Space Shuttle be\vegen hedendaagse ruimtevaarders zich louter in de onmiddelijke nabijheid van de aarde. Het is maar tien minuten reizen naar de kosmos. De maan is een bestemming die technisch ruimschoots binnen bereik ligt, maar in financieel opzicht verder weg lijkt dan ooit.

Ontluisterend nog werkzaam in de lucht- en ruimtevaartindustrie of runt een eigen adviesbureautje. Na al die jaren maken ze daarbij nog steeds dankbaar gebruik van hun naamsbekendheid. Eens astronaut, altijd astronaut. Een maanwandelaar is de ultieme astronaut - hij behoort tot de absolute elite onder de hemelbestormers. Z o als de zaken er nu bij staan, zullen de maanwandelaars het niet meer meemaken dat anderen hun prestatie herhalen. De Apollo-astronauten verpersoonlijken een ruimtevaartBedaarde zestigers: vijfjaar geleden, bij de twintigste verjaardag van de eerste maanlanding, waren de drie Apollo-11 astronauten bijeen In Parijs. Van links naar rechts: Michael Collins, Edwin Aldrin en Neil Armstrong.

16 v u MAGAZINE lULI/AUG 1994

Het leek zo mooi. Enkele maanden na de glorierijke ApoUo-H maanlanding bracht een NASA-commissie het volgende advies uit aan president Nixon. Amerika, zo was de opvatting, zou in 1977 een eerste Space Shuttle moeten lanceren èn een eerste ruimtestation. In 1981 zou een ruimtestation in een baan om de maan moeten cirkelen en twee jaar later, in 1983, zou de eerste basis op het maanoppervlak er moeten zijn. In 1984 zouden er al vijftig mensen in een grote ruimtebasis in een baan om de aarde moeten leven; een aantal dat in 1989 al is opgelopen tot honderd. Tussen de bedrijven door moest in 1986 de eerste bemande expeditie arriveren op Mars. De huidige stand van zaken is ontluisterend: het ruimtestation komt er pas tegen de eeuwwisseling en wordt door slechts een handjevol mensen bewoond. De rest is simpelweg niet aan de orde. Bemande expedities naar de maan en de planeten werden bij NASA tot voor kort uitgedokterd m een kleine afdeling voor 'ruimte-expedities', maar ook dat bureau is inmiddels opgeheven. De Koude Oorlog was een onmisbare voorwaarde voor de realisering van een technologisch miljardenproject als ApoUo. Getergd door Russische successen in de ruimte gaf president Kennedy in 1961 opdracht tot het laten landen van Amerikanen op de maan - binnen tien jaar. De kosten waren bijzaak. O p het moment

17

v u MAGAZINE JULI/AUG 199d

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen