VU Magazine 1996 - pagina 62

De recente vaderlandse geschiedenis is een therapeutisch probleem geworden. Er zijn trauma's die verwerking behoeven. De essayist Rudy Kousbroek treedt daarbij op als een strenge, onorthodoxe therapeut. Altijd probeert hij emoties te confronteren met de werkelijkheid.

Koos

NEUVEL

EEN ONMOGELIJK

N

ostalgie is verdacht. Het nostalgisch verlangen naar de kindertijd is reactionair. Het verleden wordt steevast van elke rimpeling ontdaan, elke oneffenheid wordt gladgestreken. Vroeger was alles beter, is de onvermijdelijke conclusie. Toen heerste er nog harmonie, veiligheid en gezelligheid. Toen bevonden we ons nog in het paradijs, nu zijn we daaruit verdreven. Wie zich overgeeft aan nostalgisch gevoel, geeft het kritisch denkvermogen op. De terugkeer naar de kinWETENSCHAP,

VERLANGEN

dertijd betekent in intellectueel opzicht een terugkeer naar het infantiele stadium. Niettemin is voor Rudy Kousbroek de nostalgie iets onontkoombaars. Dat is zeker voor iemand die in een koloniaal milieu is opgegroeid - hij werd in 1929 in Nederlands-Indië geboren en verbleef daar tot zijn zestiende jaar - een opmerkelijk standpunt. Juist binnen koloniale verhoudingen is nostalgie een beladen sentiment. Nostalgisch zijn vooral degenen die vinden dat daar destijds 'iets groots' werd verricht, en over onCULTUUR

e) SAMENLEVING

60

- JANUARI/FEBRUARI

recht en onderdrukking niet wensen te spreken. Nostalgisch is ook het weemoedige verlangen naar de Oosterse magie, naar 'de stille kracht' en ander onzinnig bijgeloof. Maar desondanks is het verlangen onuitroeibaar. "Het wordt tijd dat iemand er eens eerlijk voor uitkomt wat het precies is waarnaar zo intens wordt terugverlangd: naar de onschuld waarmee je als kind koloniale verhoudingen onderging. Het paradijs, jawel, maar met de jeugd van koningskinderen, een wereld waarin zelfs de meest Indische 1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen