VU Magazine 1996 - pagina 111

E E N P O O T VAN D E D U I V E L Koos

NEUVEL

Waaiom zijn sommige mtensen goed in een bordspel en anderen nietl De beperkingen van de menselijke geest blootgelegd aan de hand van het Afrikaanse Bao-spel.

H

et Bao-spel leerde hij in Zanzibar; daar was Alex de Voogt, Leids student Afrikaanse taalkunde, voor cursus Swahili. Hij raakte er geïntrigeerd door het tamelijk gecompliceerde bordspel waarbij zaden over verschillende hokjes verdeeld moeten worden. Zo snel mogelijk probeerde hij het spel onder de knie te krijgen. Hij noteerde de spelregels, zodat het wat vlugger zou gaan. Die werkwijze wierp v r u c h t e n af, de complimentjes waren niet van de lucht. Maar toen hij na een maand aan kenners vroeg hoever hij nu precies was, volgde de ontluistering: je kent nog maar amper de regels. Toen Alex de Voogt terug naar Ne-

derland ging, kon hij het spel niet van zich af zetten. In de eerste plaats ging hij verder met spelen; hij leerde andere mensen de regels van het spel en richtte een kleine vereniging op. Maar hij ontdekte ook dat hij nauwelijks verder kwam; die regels kende hij wel zo'n beetje, maar van een tactisch-strategische ontwikkeling in zijn spel was nauwelijks sprake. Daarom richtte hij vervolgens ook zijn wetenschappelijke aandacht op het spel. Hij wilde er achter komen waarom het zo ingewikkeld is en hoe Bao-meesters denken; net zoals onderzocht is hoe schaakgrootmeesters denken. En zo gebeurde het, dat hij in december 1995 promoveerde aan de Rijksuniversiteit Leiden op een

WETENSCHAI',

CULTUUR

&) SAMENLEVING

41

- MAAKT

proefschrift over het Bao-spel, getiteld 'Limits of the mind'. Spelletjesonderzoek lijkt onbenullig. De maatschappelijke relevantie lijkt ver zoek. Niettemin is er inmiddels een flink groepje academici in de wereld, dat zich met onderzoek van spelen bezighoudt. Er zijn bijvoorbeeld informatici die gefascineerd zijn door de vraag of computers beter k u n n e n schaken dan mensen, historici die de geschiedenis van het spel beschrijven, archeologen die onbekende spelletjes opgraven. In Salzburg bestaat zelfs een wetenschappelijk i n s t i t u u t dat helemaal op onderzoek van spelen gericht is; maar dan wel spelen in de ruimste zin van het woord, inclusief bijvoor1996

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen