Tractaat van de reformatie der kerken - pagina 208
VAN DE REFOKMATIEN DIE TOT STAND KWAMEN.
194
Geest saamgekomen, de waarheid weer gehandhaafd, de
ketterij
veroor-
deeld, de eenheid der kerk hersteld en de bandeloosheid gestuit hebben.
Van
geheel
karakter weer waren de reformatiën door d e
ander
kleine groepen,
door de Waldensen in Savoije, Wicklefieten in Engeland de de eenigen. Deze reforverre na niet op ook bekendste zijn, zij het kringen uit, waren eer tegen toongevende matiën gingen niet van de strekten alleen om, 't zij door, hetzij de machthebbenden gericht, en zuiverheid. keeren tot apostolische zonder breuke met de kerk, terug te De groote reformatie, die eindelijk in de ló^ eeuw doorbrak droeg de eenheid van haar stempel daarin, dat ze tot een finale breuke
van de Hussieten
in
waarvan
met het Roomsche kerkv e in
die
Bohème en van de
r
b a n d leidde, maar vertoonde overigens
onderscheidene landen een zeer uiteenloopend karakter.
Met name op
drieërlei verschil
is
te letten.
De
Duitsche reformatie, en op haar voetspoor die in Denemarken, Noorwegen enz. ging vooral van de Vorsten uit, kwam van bovenaf, en strekte
om
de geheele landskerke
in
heur ongedeeldheid
om
te zetten.
Zwitsersche reformatie daarentegen, en op haar voetspoor die Schotland en ten onzent, ging uit van het volk, kwam van be-
De in
neden op, en strekte om de plaatselijke kerken eerst vrij te maken en daarna in nieuw kerkverband te verbinden. Terwijl eindelijk de Slavische en Fransche reformatiën daarin weer van beiden onderscheiden waren, dat in Duitschland en Zwitserland wel met het kerkverband, maar niet met de kerken gebroken wierd, terwijl in Polen en Bohème, evenals in Frankrijk en Italië niet de bestaande kerk werd omgezet, maar naast en tegenover de bestaande Roomsche kerken, nieuwe Protestantsche werden opgericht. Welk onderscheid echter geen oogenblik het aan allen gemeenschappelijk karakter opheft, t. w. dat ze allen tot stand kwamen door afbreken van de legitimistische lijn en door breuke met het bestaande.
dient thans ten slotte nog met een enkel woord gewezen op reformatiën, dan bepalen we ons liefst tot ons na-reformatorische de wijzen op drie reformatiën, die meer in het oog lieland, en eigen
En
daarom tal van kleinere reformatiën te willen onderschatten. De eerste was de reformatie die tot stand kwam door de Dordsche Synode. Ook toen was bederf in leer en leven ingeslopen en
pen, zonder
had zelfs een deel der leeraren en de kerkeraden aangetast. Ook toen brak men allerwege met den bestaanden toestand door het oprichten van doleerende kerken, en dus zonder de kerk te verlaten. Ook toen
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1884
Abraham Kuyper Collection | 226 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1884
Abraham Kuyper Collection | 226 Pagina's