De verflauwing der grenzen - pagina 41

39

Von Stahl nu uitgezonderd, voor geen dezer mannen de Staatsmacht zelf een constant begrip is. Nu eens toch drijft de macht van deze, dan van gene partij boven. Napoleon vervangen door de Bourbons, Bourbon voor Orleans bezwei<en. om weder voor den derden Napoleon te wijken, aldus wordt de reeks van hen, die zich beurtelings van het gezag in den

zelf

Staat,

omdat

Alzoo

in

krijgt,

en

het

ook

ze

tijdelijk

de

sterkeren

den Staat heerscht wie in

recht

de macht

feitelijk

dien sterkere, die recht en wet

van den sterkere, nu

niet

meester maken.

zijn,

in

stelt, viert

alleen

handen weldra

de facto, maar

Hiermee nu valt als van God verordende macht en het Volk als de door God onder die macht geplaatste maatschappij, vaneen scheidt. Beide immers gaan op in den éénen algenoegzamen Staat. Die Staat schuift zelf in de plaats van God 1 56). De Staat wordt de hoogste macht, en tegelijk de bron waaruit het recht vloeit. Er is niet meer een Overheidsmacht om der zonde wille, maar een Staat als het hoogste ideaal van menschelijke samenleving 157). Een Staat voor wiens apotheose een ieder de knie te buigen, bij theoretisch

vanzelf

de

bedenkelijken

zijn

grens

weg,

die

triomf.

de

Overheid

wiens gratie een ieder te leven, aan wiens woord zich een iegelijk te

onderwerpen

heeft.

En na

aldus de grens tusschen

Overheid en Volk, de grens tusschen de Overheid en wiens dienaresse als

Goddelijke

vernietigd

te

zij

is,

en zoo ook de grens tusschen het recht

ordinantie

hebben

Hem

en het recht

158), blijft er niets

als

magistraal gebod

dan de ééne alvoor-

ziende Staat over, waarin alle menschelijke energie haar ideale

ontplooiing zoekt.

En hierin nu M. H. schuilt '^een dubbel, zeer ernstig gevaar. Want al heeft men de grens tusschen de Macht die heerscht en het Volk dat te gehoorzamen heeft, ook nog zoo welspre-

kend weggeredeneerd, die tweeheid bestaat toch. Een tweeheid, waaruit met noodzakelijkheid een tweeërlei streven voortkomt. Eenerzijds het streven van den Staat, om zijn heerschappij over het volk steeds verder uit te breiden en anderzijds van het volk om zich zelf van dien Staat meester te maken. Zoo komt van den éénen kant het absolutisme weer om den ;

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen