Het „Dordtsche Kerkschandaal”

Amsterdam, 11 November.

Het „Dordtsche Kerkschandaal”, gelgk men het genoemd heeft, heeft opnieuw getoond, hoe droef de toestanden zijn op kerkelgk gebied inhetHervormd genootschap.

Het modernisme spant in den jongsten tijd bgzonder zgn krachten in, om het verloren terrein te hervrinnen. Waar de Gereformeerden de macht in handen hebben, wordt met behulp van de ethisch-irenischen het kiescollege omgezet. En zoo wil men trachten ook in den Kerkeraad en onder de predikanten wees' mannen gekozen te krijgen, die li^'nrecht tegenover de belijdenis der Kerk staan.

Te Dordrecht, waar jarenlang de orthodoxie de overhand had, gelukte deze toel^ en als eerste vrucht van de omzetting van het kiesedlege volgde de beroeping van I> ». ZilUnger Molenaar, die zgn moderne gevoelens niet onderstoelen of banken steekt. lke poging om dit beroep gecasseerd te rijgen, mislukte. De kerkeUfke besturen erklaarden de beroeping wettig en de anklachten tegen Ds. ZilUnger Molenaar ngegrond. De bevestiging moest doorgaan n volgens de kerkel^ke orde moest Ds. eiler, de jongste predikiónt te Dordrecht, lfl bevestigër optraden.

Nittegenstaaade Ds., Jteïïer verzocht werd de bevestiging aan eea modernen collega over te laten, werd dit door hem geweigerd. Blijkbaar was het zgn doel, om openl^k te laten uitkomen, dat een modern predikant in de Hervormde Kerk geen wettig recht heeft, om als prediker op te treden. Daarom las hg het officieeie bevesttgingsformulier voor met de daarin gestelde vragen. Ds. ZilUnger Molenaar antwoordde daarop wel met het gebruikelijke fa, maar trachtte aan de moeilijkheid te ontkomen door er terstond op te laten volgen, dat hij dit j'a opvatte in den zin van de bekende proponentsformule door de Hervormde Synode vastgesteld. Ds. Keiler verklaarde daarop, dat de bevestiging niet kon doorgaan, omdat door den te bevestigen dienaar een ontwakend antwoord was gegeven; de beslissing over den verderen loop der zaken moest aan den Kerkeraad worden overgelaten. [De Kerkeraad schijnt thans besloten te hebben, dat een nieuwe bevestiging niet noodig was en Ds. ZilUnger Molenaar heeft zijn intrede gedaan.

Dat de liberale pers zich gehaast heeft om deze feiten in een zeer gekleurd licht mee te deelen, spreekt van zelf en evenzoo dat de verontwaardiging onder de modernen groot Is. Maar of deze feiten recht geven aan Ds. Wagenaar van Rotterdam, om te spreken van het „schandel^ke Dordtsche melodrama" en van het „weerzinwekkende spektakel van dezen kerkelijken hansworst", waarmede Ds. KeUer is bedoeld, moge ieder beoordeelen. Ds. Keiler heeft zeker in zijn prediking vóór de bevestiging zich over allerlei eigenaardige toestanden ia de Her' vormde Kerk te Dordrecht op weimg be tamelijke wijze uitgelaten en daarbg over personen uitdrukkingen gebruikt, die volkomen terecht ergernis hebben gegeven, Maar de toespraak op het krtieke oogenbUk tot Ds. ZilUnger Molenaar zelf gehouden, was noch persoonlijk-krenkend noch onwaar dig. Volgens het verslag in de Dordtsche Courant zeide hij ongeveer :

U omschrijft het antwoord, dat het formuUer op de gestelde vragen geeft. Ik wensch mij echter aan het formulier te houden. Laten we eerlijk zijn, we doen hier geen proponents«xa' men. Thans hoort hier een: j^, ik van ganscher harte.

Gemeente, dat ds. Ziiliuger Molenaar dat niet antwoordt, is onze zonde, de zonde van onze opleiding aan de Hooge Scholen. Wat dat betreft, heb ik echter meer beslist onderwijs gehad, dan ds. Zillinger Molenaar. Wat is de zaak? Waarom ontwijkt hij? Omdat hij zegt, anders Heg ik. Dat respecteer ik in hem, dat is oprecht.. Waardoor komt, dat een leeraar bezwaar heeft, zonder omschrijving te antwoorden? Door onze zonden en die der vaderen, door die der gemeente en der professoren aan de Hooge Scholen, die van Gods Woord maken een menschenwoord.

De boeken van Moces zijn niet van Mozes, de brieven van Faulns zijn ciet alle van hem; de eerste is van die de tweede van een ander, de derde weer van een ander. De Godheid van Jezus Christus word^ geloochend. Dat is onze zonde en het gevolg ervan, dat wij verkeerd zijn onderwezen aan de Hooge Scholen. Daarom begrijpen we, dat ds, Zillinger Molenaar bezwaar maakt.

Het heele Vaderland weet, dat, als hij had gezegd; ja ik van ganscher harte, dat hij daa had gelogen en daarom prijs ik hem, dat hij dat niet gedaan heeft.

Alleen, heel de kracht van dit protest werd verzwakt door wat hij er op volgen Uet:

Wat de kerkeraad nu zal doen, ik weet het niet, doch ik ral me er aan onderwerpen, mijn stem er niet tegen laten hooren, dat ia alles voor zijn rekening. Maar nu het duidelijk is, dat ds. Zillinger Molenaar niet onomwonden ja kan zeggen, stel ik voor de zaak over te laten aan den kerkeraad en de hoogere besturen, Wat het geld betreft, dat zult gij wel niet derven, Zillinger Molenaar is Keiler niet. Mocht bet noodig zijn, dan zal ik het Ministerie van predikanten vragen, v»n nu af uw geld te does ingaan, meer kan ik nist doen, ik sta niet vrij. Ik sluit na de bevestiging.

Indien we tegen deze actie bezwaar hebben, dan is het niet dat Ds. Keiler openlijk voor heel de gemeente wilde aantoonen, waarom hij dezen modernen predikant niet bevestigen mocht, maar dat hij ten slotte verklaarde, zich te zullen onderwerpen aan de beslissing der hoogere besturen en dat zelfis zonder daartegen een protest te laten uitgaan. Daardoor werd heel deze actie, het is niet te sterk uitgedrukt, een sekij'nvertooning. Was er werkelijk geloofsmoed geweest, om liever alles op het spel te zetten dan toe te laten, dat een modern predikant de gemeente van Dordrecht met z^n dwaaUeer vergiftigen kwam, zoo zou deze actie eerbied hebben afgedwongen. Thans maakt ze den indruk, alsof Luther wel de banbuUen van den Paus verbrand had, maar tegelijk had verklaard, aan de „beslissing vaa den Paus" zich te zullen onderwerpen Er vsras sch^n «-ao getrouwheid, maar de ware trouw ontbrak.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen