Officieele Berichten.

Vrije Universiteit.

Men schrijft ons:

Niet alleen het hoogtijvieren aan de Staatsuniversiteiten van het ongeloof was aanleiding lOt het oprichten van een Vrije Universiteit op den grondslag van Gods Woord.

Dr. J. Wolijer schrijft, m «Het wezen der materie" pag. 6: «Goed waarnemen is een zeer moeilijke zaak, in de eerste plaats wegens het beperkte en dikwijls gebrekkige onzer zintuigen, maar ook omdat wij telkens geneigd zijn aan meeningen en opvattingen, die wij bij ons onderzoek reeds meebiengen, invloed te gunnen op ons waarnemen”.

Geen mensch is er die niet met vooringenomenheid is belast, of deze gave bezit.

Hiervoor zouden kolommen druks met bewijzen kucnen aangevoerd worden, en er is pas een werk verscheren dat als «memorie van toelichting" dienen kan tot bewijs, hoe ook zeer geleerde mannen met «vooringenomenheid zwaar, zeer zwaar belast zijn, zelfs op het stuk der geschiedenis”.

Bij de firma J. B. Wolters verscheen een boek «Schets der Kerkgeschiedenis in tabellen'' waarvoor ms-n ook kan schrijven schets der Kerkges'hicdenis in fabelen, niettegenstaande Dr. A. M. Brouwer, Rector der Ned. Zendingsschool, dit boek heeft samengesteld. Op pagica 44 § 126 leest men o.m. over Nederlana.

„1877. De groote petitie voor Cniistelijk onderwijs:

Men wil de minderheid onderdrukken.

Bedoeld wordt zeker het volkspetitionnement van 1878 tegen de wet Kappeyne, welke wet de onderdrukking van de mindeiheid, van het jaar 1857 af, op de meest onrechtvaardige wijze bestendigde. Verder :

„1880. Vrije Universiteit in Amsterdam op «Gereformeerden grondslag.

„Dr. Kuyper schrijft sterk tegen afscheiding, «wil voor School en Kerk geen subsidie als in «s'.rijd met Gods ordonnantiëa".

Dat er een groot verschil is tusschen ordonnantie en ordinantie had Dr. Brouwer zelfs in Kramer's woordentolk kunnen lezen.

Maar dat deze geleerde er toe komt om te beweren, dat Dr. Kuyper geen subsidie wil voor het later onderwijs, geeft een klaar bewijs dat deze Rector niets heeft gelezen van heigeen lijdens den strijd voor het Vrije Oaderwiji door Dr. Kuyper is geschreven.

„1885. «De Syuode erkent de leerlingen aan de VrijC Uuiversitcit niet als wettig opgeleid.

De beknoptheid waaraê; hier de geschiedenis wordt voorgesteld, doet zeer vtel schade aan de duidelijkheid en aan de waarheid.

Men zou het iets anders kunnen lezen en wel zoo:1885. De Synode van het Nederl. Keikgeoootscnap, gebonden door een contract met den gemeenteraad van Amsterdam, heeft geen bevoegdheid om candidaten in de Godgeleerdheid tot predikanten in genoemd genootschap toe te laten.

Nog beknopter en nog onjuister is:

„1886. Dr. Kuy^-er tracht den Kerkeraad van Amsterdam anti-kerlielijke besluiten te doen 1 emen: Dr. G. J. Vos doet 70 Kerkeraadsleden schorsen* en «Dr. Kuyper pleit voor afscheiding.* Dr. B'ouwer is nier zoo in de war, dat er twee Herauten zouden noodig zijn om duidelijk te maken hoe het alleen vooringenomenheid is geweest die invloed heeft gehad op zijne waa'n'-mingen.

1892. «Vereeniging van doleerenden en afgescheidenen tot de «Geteform. Kerken v. Nederl." (A en B) de niet instemmenden: Chr. Geref. Kerk" (C).

Onwillekeurig denkt men hier aan den raad:

„Het is noodig dat men de beieekenis der woorden en zaken kent vóór men er over gaat schrijven”.

Ten slotte:

«de bijzondere school gesubsidieerd”;

«de Vrije Universiteit gesubsid.”;

„1919 volkomen gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs”.

Het valt moeilijk om hier ernstig te blijven. De Vrije Universiteit gesubsidieerd pas in 1919, wel neen, reeds in 1905. Dat wil zeggen, toen is de wet op het H. O. gewijzigd en aan vereenigingen «bevoegd eene bijzondere Universiteit te hebben, de door haar te verleenen, doctorale graden, gelijke rechten (hebben) als de Rijksuniversiteiten”.

En voorts art. 197.

„Uit 's Rijks kas kan aan de besturen van aangewezen instellingen ... een tegemoetkoming in de kosten voor de voorziening in onderwijslokalen worden verleend”.

En krachtens deze wet wordt jaarlijks aan de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Geref. orondslag een bedrag van f4000.— zegge vierduizend gulden, uitgekeerd.

En onder dit alles gaat de heer A. M. Brouwer voort met te schrijven: «1919. Volkomen gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs.

De leden en begunstigers der Vereeniging voor Hooger onderwijs weten het gelukkig beter, en zullen onder dit alles voortgaan om hunne contributie te verhoogen en te trachten anderen tot medewerking te bewegen.

De classis Zwolle heeft in hare vergadering, aeh. 19 Febr. 1920 te Zwolle, de heeren J. van Herksen te Zwolle (Tnorbeckegr. 31a) en J. de Koning te Krabbendijke (Z.eland)piaeparatoir onderzocht en met alg meene stemmen beroepbaar verklaard in de' Getef. kerken.

Beide heeren stellen zich terstond beroepbaar

Namens de c'assis,

H. H. SCHOEMAKER, sctiba.

Kort verslag van de vergadering der Geref. Kerken in de classis Appmgedam, gehouden S Febr. 1920 te Appingedam.

1. Ds. L. Bos opent, namens de roepende kerk van Overschild, de vergadering m^t gebed. Gezongen: orgenjang : 3; gelezen Jes. 40 : 1—8.

2 Uit de credentiebrievei), nagczien door Ds. Koppe en Ds. Steenhuis, blijkt, dat alle kerken wettig vertegenwoordigd zijn.

3. Ir het Moderamen n^men zitting Ds. Bos, praeses ; Ds. Nomes, vice-praeses; Ds. Reijenga, scriba ; Ds. Hceksema, afjunct-scnba. D; praeses feliciteert Ds. Enserink, Ds. Both en. Ds. De Boer met de roepingen en spreekt zijn b ij Ischap uit, dat twee hunner voor de C'assis behouden bleven. Hij condoleert Ds Goeree en Ds. Hoeksema met het verlies van Z > on en Ei htgenoote. Zij betuigen dank voor betoonde derlnemmg.

4. De Notulen worden gelezen en onveiaiiderd vastgesteld. De Commissie inzake «Tucht op doopledeu" wordt gedechargeerd.

5. Ingekomen stukken: a. Van de classis Harderwijk; b. Van de classis Middelburg. Voor kennisgeving aaneenomen. c. Van een lidmaat uit Siddeburen. Niet ontvankelijk verklaard.

6. Rapporten: a. Van den Cassic. Zend.deputaat, waarop eenige bespreking volgt en vragen worden beantwoord, b. Van de deputaten voor Evangehsatie in de Classis. De vergadering oordeelt, in de gegeven omstandigheden, met het beroepirgswerk niet voort te gaan, maar de aetie voor schoolbouw te Woldendorp krachtig te steunen, c. Inzake predikantstractementen. De Commissie wordt gecontinueerd. In plaats van br. Ridder wordt br. De Boer aangewezen.

7. Storting van de collecten voor de Theol. School, Hulpbehoevende kerken, Jodeozending en vrijwillige bijdrage voor Rijn-Pruis n. Tot deputaat voor Rijn-Ptuisen wordt benoemd Ds. Douma.

8. Aan de aanvragen der hnlpbeh. kerken zal, gehoord het advies van deputaten, worden voldaan. Besloten eeu derde collecte te houden.

9. Instructies: a. De kerk van Siddeburen vraagt acte van ontslag aan Ds. Enserink bij zijn vertrek naar Ojstwedde. Wordt op de meest eervolle wijze gegeven, b. Van de kerk van Spijk inzake vacaturebearten. Wordt verworpen.

10. Voorstel betreffende classic, omslag voor Art. 13 naar tractement èa duurtetoeslag volgens rubriceering der Kerken. Aan de Commissie voor pred.tractementen opgedragen.

11. Rondvraag naar Art. 41 K. O. Eenige mededceling wordt gedaan omtrent onzen miss. Dienaar des Woords Ds. Colerbrander. Een vraag betrtffende tuchtzaak te N. wordt beantwoord. Advies wordt gevraagd tot royeering van een dooplid, alsmede verklaring van de regeling der tucht op doopleden. Wordt gegeven.

12. Voor vacature-beurt te Siddeburen wordt aangewezen Overschild. Voor 't ambtsjubileum van Ds. Bos wordt benoemd Ds. Nomes. DJ. Enserink neemt in hartelijke bewoordingen afscheid. De praeses wenscht hem den zegen des Heeren toe bij zijn heengaan uit de Classis.

13. Volgende vergadering 6 Mei 9 uur. Roepende kerk Schildwolde. Omslag 9 maal. Collecten: Kas E. B. P.; Vrije Univ., Evang. i/d. Classis.

14. Lezing en vaststelling van het Persverslag.

15. De praeses sluit de vergadering. Ds. Enserink gaat voor in dankgebed.

Namens de Classis,

H. T. HOEKSEMA, adj.-secr.

Nieuwolda, Febr. 1920.

Dezer dagen is aan alle dassen de volgende circulaire verzonden.

Aan de Classe van de Gereformeerde Kerken in Nederland.

Weleerwaarde Broeders 1 en Eerwaarde Heeren en

Mogen de deputaten der Generale Synode ter verbetering van de traktementen van de dienaren des woords nog eens weer tot U komen met een schrij ven ?

Niet zonder blijdschap vernamen zij uit de kerkelijke bladen, dat in vele dassen de arbeid ter verbetering van het tractement der predikan­ ten telkens weer is voortgezet en doorgezet. £n van achteren bezien zal het elke Kerk, die me liefde besloot tot het verhoogen van het traktemcQt van haar dienaar, nog steeds een aangename gedachte zijn dat zij ertoe besloot; ja een oorzaak van dank aan God, die zoo bereidwillig maakte en er ook toe in staat stelde.

Deputaten zouden voorts met het oog op de Generale Synode, die dit jaar staat gehouden te worden, gaarne eenige inlichtingen van U willen hebben, teneinde een zoo volledig mogelijk rapport aan de Synode te kunnen aanbieden. Mogen zij U daarom de volgende vragen doen:

10. Wie is in Uwe classe deputaat voor de verbetering der traktementen ? Of is er een classicale commissie voor^ aangewezen ?

Geef ons a. u. b. hunne namen op.

2o. Wat is er in Uw classicaal ressort voor de verbetering der tractementen gedaan in 1919? Hoe hoog zijn ze thans ?

3o. Hoeveel duurtetoeslag is in 1919 gegeven en in 1920 toegezegd ?

Het leven werd sinds 1914 90% duurder; bedragen de toeslagen ook zooveel of is het tractement met 90% verhoogd?

4o. Is er een eigen pastorie of vrije woning in alle Kerken van Uw ressort ? Is er «vrijdom van belasting» ? Zoo niet geheel en al, in hoe­ verre dan ?

5o. Zijn er ook nog andere emolumenten, die door de dienaren worden genoten ? b. v. kindertoeslag; vrij gebruik van turf of gas o t petroleum enz ?

6o. Wat wordt er in Uw ressort gedaan voor de Emeriti-predikanten, predikants-weduwen en weezen ? ”

7o. Is bij de Kerkvisitatie het punt van de verbetering der tractementen ook opzettelijk ter sprake gebracht ?

Het zou ons zeer aangenaam zijn op deze vragen vóór 15 Mei uiterlijk, aan het adres van laatst ondergeteekende een volledig antwoord te mogen ontvangen. Gelieve daartoe het bijgaand vragenlijstje in te vullen. Verzuime ditmaal geen enkele classe het antwoord te zenden ; het zou ons in hooge mate onaangenaam zijn, als wij deze' of gene Kerk of classe mei name ter Synode moesten noemen, omdat haar antwoord uitbleef.

Intusschen zijn wij, met heilbede en broedergroeten.

Deputaten voornoemd,

Prof. L. LINDEBOOM, Voorz, , Kampen.

Prof. Dr. H. H. KUIPEE, Bloemendaal.

Mr. A. J. L, VAN BBECK CALKOEN,

Den Haag.

L. DG VRIES Hzn., Penn. Groningen.

Dr. J. HANIA, Secr., De Bilt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen