De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 174

STUDENT

IN

SPROKIESLAND

van Heerden eens raillerend hun clichés samen. 'En buite is die son te skerp en die hande te sweterig om 'n boek mee vas te hou'. 160 Dierbare herinneringen gekruid met machteloos zelfbeklag verwoordde hij de sentimenten van veel Zuid-Afrikaanse oud-studenten, ook van de v u : 'Nee, gee my enige dag 'n misreëntjie oor 'n grag en 'n vreemde Hollandse hotelletjie en 'n boekwinkel op die naaste hoek. Dan voel ons soos Haar Majesteit self '.l6r Wie na 1 9 6 0 in Nederland studeerde en uit Zuid-Afrika kwam, werd vanzelfsprekend geconfronteerd met de apartheid en met de afwijzing ervan door de Nederlanders. De gemiddelde Nederlander is nog steeds 'besiel met 'n gees van spontane en gesonde belangstelling in Suid-Afrika', schreef de econoom W. J. Venter begin 1962, al ontmoet men er ook 'kritiese betweterigheid en soms onverskilligheid ten opsigte van die lot van die blanke in Suid-Afrika, veral onder die jonger geslag'. 102 Een handvol jaren later was de stemming geheel anders. Gemiddeld waren de Nederlanders toen sterk tegen de apartheid gezind en 'soos in Nederland nie ongebruiklik is nie waar dit om beginselsake gaan, het dit 'n heeltemal irrasionale heftigheid aangeneem', zoals Karel Schoeman het verwoordde. 103 T o e ek daar was [1968-1970], was hulle fel teen apartheid gekant', schreef de filosoof Bennie van der Walt.104 Ze spraken je aan op de apartheid, 'oral - op straat, mark, winkels en kerk' - en de Nederlanders konden 'baie reguit en selfs onverfynd wees'! Zuid-Afrikaanse studenten werden inderdaad ook op de v u wel aangesproken op de situatie thuis. Ook al stond ik persoonlijk kritisch tegenover de apartheid, aldus Combrink, het was toch pijnlijk te moeten beleven 'dat in de kerk gebeden werd tegen de Afrikaners'. De historicus Pieter de Klerk studeerde in diezelfde jaren aan de vu na terugkeer in Zuid-Afrika werd hij redacteur van l o o g , een Potchefstrooms blaadje dat 'krities besin op allerlei fasette van ons kuituur in Suid-Afrika' 105 ; hij bevestigde Combrinks waarneming en vulde die tegelijkertijd aan: 'Ek het geen antagonisme ondervind van mense wat agtergekom het dat ek 'n Suid-Afrikaner is nie'. 166 Karei Schoeman had diezelfde ervaring: 'ek het my herkoms nooit geheim gehou nie, en selfs het ek nooit die minste onaangenaamheid daardeur ervaar nie; nooit is ek aangeval oor die apartheidsbeleid of selfs in 'n kontroverse betrek nie'. 167

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen