Een buitengewone plek voor bijzondere kinderen - pagina 22

pedologie: ‘de wetenschap van het kind’

waarmee men het grote publiek wilde inlichten over de stand van zaken op het terrein van de kinderstudie. Nog voor Schuytens lezing een vervolg kreeg, brandde een polemiek los. Acht dagen na het houden ervan publiceerde Het Vaderland een kritisch artikel van het Haagse schoolhoofd H. J. van der Kraan (1855-1946), waarin hij Schuyten aanviel. Deze schoolmeester begon met de mededeling dat hij het eerste deel van de lezing van de Antwerpse hoogleraar graag had willen missen. Het uitputtende chronologische overzicht stelde het publiek zwaar op de proef. Alleen de mededeling dat er in Rusland een instituut voor kinderstudie bestaat, dat valt onder het toezicht van de Minister van Oorlog en geleid wordt door een generaal was, aldus Van der Kraan, ‘een welkome ontspanning onzer gelaatsspieren’. Zijn belangrijkste kritiek was dat de Antwerpse hoogleraar stelde dat het niet de school was, die ervoor gezorgd heeft dat iemand in de maatschappij op de juiste plaats terecht was gekomen, maar dat het, ondanks de school, ‘[...] de intuïtieve of impulsieve17 kracht [is], die hem de rechte richting deed kiezen’. Met andere woorden, de school heeft een tegenovergesteld effect en zou ‘intelligenties bederven’. Van de Kraan was dan ook van mening dat de wetenschappelijke experimenten van pedologen en psychologen tot niets zouden leiden. Om dit argument kracht bij te zetten, haalde de schoolmeester de Duitse filosoof en psycholoog Hugo Münsterberg (1863-1916) aan. Deze grondlegger van de psychotechniek had gesteld dat interesse in het kind, gepaard met de nodige takt, geduld en liefde, veel waardevoller was dan welke berekening van psychologische kenmerken ook.18 Van der Kraan voelde zich en zijn zo geëerde beroepsgroep dus tot op het bot aangetast. Schuyten liet het hier niet bij zitten. Op eerste kerstdag 1912 stelde hij in Het Vaderland dat de school werkelijk schuld heeft ‘aan het te gronde gaan van de meest opduikende talenten’. De best begaafden zouden pas later tot hun échte bestemming komen, dit ‘in weerwil van de school’. De pedagogiek, met haar dogmatische instelling, had ervoor gezorgd dat de school er was ‘om massa’s van kinderen te vormen en te kneden, om een grof gemiddelde tot stand te brengen, waarbij ontegenzeggelijk de “koppen” naar omlaag moeten worden gedrukt, en de inferieure produkten der Maatschappij in de hoogte geheven’. Volgens Schuyten werden ‘stoere kindernaturen’, die zich tegen schoolse tuchtregels verzetten, in de knop gebroken. Stompzinnige, ongelukkige kinderen, van ‘alkoholische ouders’ daarentegen werden

Een buitengewone plek; Perfect Service; pag 21 2e proef

21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen