1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 90

82 priesterlijke werkzaamheid en de gave der gezondmaking niet meer in één persoon vertegenwoordigd zijn. Als derde vorm van machtsdragers treden bij de primitieven de opperhoofden op, welke in hoofdzaak het recht handhaafden en de verhouding tot naburige volken regelden. Zowel de priesters als de medicijnmannen en de opperhoofden waren in het primitieve leven gewichtige mensen. Er ging volgens de primitieve intuïtie iets van hen uit, waardoor ze zich boven het gros der mensen verhieven. In de melanesische wereld zegt men, dat ze beschikten over een bijzondere macht, welke we daar uitgedrukt vinden in het begrip mana. Z o waren ook de medicijnmannen dragers van mana, d.w-z. van een bijzondere machtswerking en ze stonden geheel op één lijji met de primitieve goden. Het is dan ook geen wonder, dat vele godsdiensthistorici, waaronder Prof. v a n d e r L e e u w , in dit mana-beleven een oerreligieuse intuïtie menen te mogen -zien. En volgens S ö d e r b 1 o m, de grote kenner van primitieve verhoudingen, zou zowel het priester- als het medicijnmannenmana afgeleid zijn van één oermana, het opperhoofdenmana. De oorspronkelijke primitieve oppergod zou dan het opperhoofd geweest zijn, Hoe dit ook zij, voor ons is van betekenis, dat de gave der gezondmaking oorspronkelijk nog niet wetenschappelijk geregeld, maar een verhouding was tussen medicijnman en zieke, een natuurlijke religieuse verhouding, waarin blijkbaar krachten afvloeiden van de medicijnman naar de patiënt. Wanneer wij hier over genezende krachten spreken, dan moeten we daarbij niet direct, denken aan een bepaalde energie, aan een magnetisch fluïde, zoals vele parapsychologen dit zo gaarne doen. Maar bij een nauwkeurig vergelijkend anthropologisch onderzoek blijkt veel meer, dat wij te doen hebben met datgene, wat wij tegenwoordig suggestie zouden noemen. Hier is zo sprake van een verhouding tussen art's en patiënt, waar sprake is van suggestie. Ik noem U dit alvast, omdat wij dit alles niet zonder meer met een superieure glimlach kunnen afdoen, maar omdat hier een bepaald aspect van de mens, welke tevens arts is, zich aan ons onthult, hetwelk zeker onze volle aandacht verdient. Als tweede merkwaardige feit vinden we in de primitieve wereld de geringe ontwikkeling van de techniek. Men behandelde zijn patiënten, als ik dit zo eens mag uitdrukken, als vanzelf, het was een uit het leven zelf ontspringende wijze van verhouding tot de patiënt. Dat de resultaten hiervan niet altijd groot waren, ligt voor de hand. De moderne technicus spreekt hier gaarne van humbug en bedrog, terwijl ik meen, dat noch van het één, noch van het andere sprake is. Ik geloof, dat de medicijnmannen, althans voor een groot deel, zich hun bovennatuurlijke roeping bewust waren en de gaven, welke zij hiervoor in ruil ontvingen, dienen wij als offers te zien, welke voor het onderhoud van de medicijnmannen zelve noodzakelijk waren. Mens en mens waren

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen