1971 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 102

66

DE MYSTERIEUZE GLANS VAN BOERHAAVES NAAM

het systeem van Boerhaave de praktische handelwijze van elke geneesheer in Philadelphia, en de eerste Amerikaanse particuliere medische opleidingsschool werd aldaar in 1765 opgericht door een medicus (John Morgan), die in de Leidse traditie was opgevoed. Derhalve heeft men terecht de geneeskundige faculteit te Edinburgh de dochter en die van Philadelphia de kleindochter van de Leidse Medische Faculteit genoemd, zoals die door Boerhaave haar stempel had gekregen. Zo werden, nog een kwart eeuw na zijn dood, zelfs in Schotland en Noord-Amerika generaties van artsen geïmpregneerd met de geest van Boerhaaves onderricht en het ontzag voor zijn naam. Het mag duidelijk zijn, dat een veelheid van faktoren en een verscheidenheid van begunstigende voorwaarden aan Boerhaave een ongemene plaats hebben verleend in de wetenschap en de samenleving van zijn tijd - factoren en voorwaarden, die op een afstand van enige eeuwen niet steeds meer scherp te onderscheiden zijn. De naglans van zijn unieke verschijning verblindt niet meer het oog - de tijdgebondenheid van menig inzicht en de feilbaarheid ook van gewogen, wetenschappelijk oordeel kan niet verborgen blijveji. De machtige synthese en integratie van de gehele geneeskunde wordt niet licht meer nagevoeld als een bevrijding uit een zee van verwarring, voor wie die niet zelf heeft gekend. Men mag in hem misschien meer zien een degelijke wegenbouwer dan een intuïtief padvinder der wetenschap. Maar de geheel enige eretitel, hem door Halier verleend, die van „communis Europae praeceptor" is onbestreden. Daarbij moet echter, ten laatste, nog op één genetisch facet van zijn invloed worden gewezen. Dit alles kon zo niet geschieden alleen op grond van de wetenschappelijke inhoud van zijn onderwijs en zijn werken, maar was er ook het gevolg van, dat Boerhaave door zijn gehele persoonlijkheid zijn leerlingen aan zich bond en inspireerde, en de besten van hen zich als zijn apostelen opwierpen. Meer dan door zijn universele geleerdheid nam hij de mensen door zijn karakter en optreden voor zich in. Ofschoon eenvoudig van leefwijze, misschien zelfs wat slordig van kledij, met een enigszins wilde haardos zonder de pruik, die na de invasie van Lodewijk XIV in 1672 voor de geleerden mode werd - de jonge Haller noteerde: „verstrubelte Haare, Schlecht Hut, Grau elend Kleid, grobe Schuh, ohne Degen" - imponeerde hij door zijn onverstoorbare opgewektheid en vriendelijkheid, zijn tot het uiterste gaan-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen