Een hoeksteen in het verzuild bestel. De Vrije Universiteit 1880-2005. - pagina 159

Colijn - was Sebestyens eredoctoraat het enige teken dat de Vrije Universiteit zichzelf

ook zag fungeren in de internationale gemeenschap van calvinistische geestverwanten.

Individueel namen wel verscheidene hoogleraren deel aan het wetenschappelijk leven

over de grens heen. Als eerste kan Aalders genoemd worden, die als zoon van een Engel-

se moeder tweetalig was opgegroeid, en daarom dikwijls de gereformeerde kerken of de

Vrije Universiteit in het buitenland vertegenwoordigde.''^ Het ging natuurlijk tevens

om het product dat hij had aan te bieden. Naar klassiek gereformeerde theologie bestond

ook elders vraag, getuige de invitatie aan Hepp, in het voetspoor van Kuyper en Bavinck

de Stone-lezingen te verzorgen aan het theologisch seminarie te Princeton.'53 Ze zijn ge-

publiceerd onder de titel Calvinism and the Philosophy of Nature. Of hij er veel eer mee

heeft ingelegd zal ons nog blijken. Naast de oude producten kwamen nieuwe: christelijke

pedagogiek en christelijke wijsbegeerte. Waterink zien we al in 1933 optreden als voor-

zitter van een schoolcongres in Wuppertal'54^ en ook Dooyeweerd en Vollenhoven lie-

ten zich nu en dan in het buitenland zien. Hun tijdschrift, Philosophia Reformata, had

van meet af een internationale redactie, met J. Bohatec (Wenen), H.G. Stoker (Potchef-

stroom) en C. van Til (Grand Rapids).'55

De tijd was echter nog niet aangebroken dat buitenlandse studenten naar Amsterdam

zouden komen ter wille van de wijsbegeerte. De vreemdelingen die in de jaren twintig

en dertig de weg vonden naar de Vrije Universiteit, studeerden gewoonlijk theologie, en

erg talrijk waren ze niet. Vollenhoven vond het in 1933 al een memorabel feit, dat er on-

der de 548 ingeschreven studenten 'niet minder dan 19 buitenlanders' aangetroffen

werden.'5^ Eén van hen studeerde aan de nieuwe faculteit voor wiskunde en natuur-

wetenschappen. Daar werd echt internationaal gewerkt. De mathematicus Koksma

bijvoorbeeld publiceerde ongeveer evenveel in het Duits als in het Nederlands.'57 De

verzekeringswiskundige M.van Haaften werd in 1935 door de Nederlandse regering af-

gevaardigd naar het tiende internationale congres voor actuarissen te Rome. Terecht

schreef zijn leerling J.P. van Rooijen in het VU-blad, dat de universiteit zich door zulk

optreden internationale achting verwierf'5^ Aan haar faam als instelling van christelijke

wetenschap droeg zo'n onderscheiding echter nauwelijks bij. Die mogelijkheden lagen

er op zichzelf wel binnen de genoemde faculteit. De jonge bioloog J.H. Diemer vroeg in

1932 steun uit het Calvijnfonds ter wille van voortgezette studie in het buitenland. Op

negatief advies van de senaat werd dat verzoek afgewezen.'59 Was één man toen in staat

geweest de biologie te beoefenen als christelijke wetenschap, dan was dat wel J.H. Die-

mer, van wie Dooyeweerd zulke hoge verwachtingen heeft gekoesterd.'*'" Maar biologie

werd destijds nog niet aan de Vrije Universiteit onderwezen, en men heeft het kennelijk

niet aangedurfd een wissel op de toekomst te trekken.

Als een universiteit de wetenschap op het internationale vlak wil beoefenen, kan zij de

steun van een goede bibliotheek niet missen. Die was er nog niet en kwam er ook nog

niet. Wel heeft zij er baat bij gevonden dat na het overlijden van Breen in 1927 een hoog-

leraar tot bibliothecaris benoemd werd, de neerlandicus J. Wille. Hij beschikte over

CHRISTELIJKE WETENSCHAP 1926-1955 155

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen