Een handvol filosofen - pagina 369

4 Joodse en islamitische filosofie 365

Al was de multireligieuze en multiculturele context actueel en ook filosofisch rele-

vant, de aandacht voor de islamische filosofie was aan de Vrije Universiteit niet

nieuw In de tweede helft van de jaren tachtig en het begin van de jaren negentig

maakte dr H Daiber, hoogleraar Arabisch in de letterenfaculteit, deel uit van het on

derzoeksprogramma 'Rede en zinperspectief' van de Faculteit der Wijsbegeerte In

dit programma werkte Daiber met zijn onderzoek van islamitische filosofie samen

met Bos (antieke filosofie), Ruma (patristiek) en Aertsen (middeleeuwse filosofie) In

deze onderzoeksgroep werd een intensieve dialoog gevoerd tussen geleerden die res-

pectievelijk islamitische, Griekse, vroegchristelijke en middeleeuwse filosofie beoe-

fenden Deze onderzoeksgroep was in de Nederlandse universitaire wereld een uniek

verschijnsel De toenmalige rector prof dr C Datema had belangstelling voor deze

dialoog, mede omdat zij paste bij het bijzondere karakter van de Vrije Universiteit

De samenwerking tussen de genoemde filosofen was echter van betrekkelijk korte

duur In 1992 werd Runia hoogleraar in Leiden, m 1994 kreeg Aertsen een benoe

mmg aan het Thomas-Institut m Keulen en een jaar later vertrok Daiber naar de

Goethe Universitat in Frankfurt am Main

Reflectie op de islamitische filosofie bleef voor de faculteit relevant, met name voor

Aertsens opvolger prof Gons Hij heeft m zijn onderzoek van de middeleeuwse filo-

sofie ook te maken met een islamitische filosofie die m Europa van de negende tot

twaalfde eeuw een hoog niveau van ontwikkeling bereikte In die tijd hadden mos-

limgeleerden op hun eigen manier de Griekse filosofie bestudeerd, vanuit hun eigen

tradities klassieke waarden geïntegreerd, en bijgedragen aan de opbouw van de Euro

pese cultuur Ook sloot reflectie op de filosofie van de islam aan bij het werkterrein

van Munk, die cruciale filosofische vraagstukken uit de middeleeuwen zag terugke

ren in de moderne en joodse filosofie

Kenmerkend voor filosofie van de islam is haar interesse in de wijsgerige tradities,

waarin begrippen en ideeën van Griekse denkers - onder anderen Plato, Aristoteles,

Galenus en Plotinus - nader worden onderzocht en uitgewerkt, en met traditioneel

islamitische kennis en inzichten worden gecombineerd Islamitische filosofen traden

in sterke mate met hun Griekse voorgangers in discussie, en zij hadden in het ver-

lengde van deze discussies eigen wijsgerige tradities ontwikkeld Deze wijsgerige tra

dities, die zijn ontstaan in centra van de islamitische cultuur in de periode van de ne

gende tot de veertiende eeuw, hebben een grote rol gespeeld in de wederopleving en

verdere ontwikehng van de wijsbegeerte in centra van de toenmalige 'christelijke',

casu quo westerse cultuur in de tweede helft van de middeleeuwen en de vroegmo

derne tijd

Ondanks hun fundamentele betekenis voor de westerse wijsbegeerte, zijn de isla-

mitisch wijsgerige tradities doorgaans slechts sporadisch vertegenwoordigd in de

westerse wijsgerige canon en de curricula van de faculteiten Wijsbegeerte Ibn Sina

(Avicenna) en Ibn Rushd (Averroes) zijn daarin slechts in zeer geringe mate bekend,

zeker vergeleken met bijvoorbeeld Augustmus en Thomas van Aquino De betekenis

van deze en andere islamitische filosofen wordt veelal gereduceerd tot die van be

waarders en commentatoren van werken van Griekse filosofen Deze onbekendheid

en reductie m de canon doen geen recht aan de eigen, oorspronkelijke bijdrage van

deze filosofen aan de westerse en islamitische filosofie

Met de benoeming van een docent voor islamitische filosofie wilde de faculteit in

het geconstateerde tekort verandering bi engen, en wel door het eigen karakter van de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen