„Her-eniging”? Wederkeer!

KERKELIJK LEVEN

Naarmate de Rotterdamse synode der gebonden kerken nadert, is „hereniging" een van de meest frequente gesprek-thema's, en waar het woord door de pers wandelt, heeft het aanstonds de volle aandacht.

Gaarne over die term „her-eniging" 'n enkele opmerking: er zit meer aan vast, dan misschien wordt vermoed.

Vechten over een woord? Kom, zegt misschien iemand, wat maakt een woord uit — 't gaat immers over de zaak, die er achter ligt. Precies, daar gaat het ons ook om, en dat zal uit 't vervolg van dit artikel blijken. Een ander denkt misschien aan 't bekende dichterwoord: „Wat is een naam? dat wat wij een roos noemen, Zou even liefelijk ruiken, al droeg het ook een andere naam." De man, die deze regels schreef had gelijk, in zover, dat tal van soortnamen, b.v. huis, boek, vis, enz. niet meer zijn dan middelen die de taal bezigt om de ene categorie concreta van de andere te onderscheiden, zonder dat de naam ons verder inlicht over de vraag wat het concrete ding dat ik benoem nu eigenlijk is, waarin het kenmerkende van dat bepaalde ding of die bepaalde soort bestaat; de naam is hier geworden tot een klank, meer niet.

Maar nu denk ik aan 't geen een andere dichter neerschreef en vrij vertaald aldus luidt: „Sommigen laten zich door de fascinerende invloed van een naam zand in de ogen strooien".

Juist. Hoe kan één enkel woord (vooral een naam, aan abstracta verleend) de verbeelding prikkelen, de fantasie aan 't werk zetten! Heel de geschiedenis is er het bewijs van; als ik een enkel voorbeeld mag noemen: hoe heeft het woord „meerwaarde" bij talloze arbeiders de gedachte gewekt: door mijn arbeid verhoog i k de waarde van het product, maar een ander maakt zich van dat meerdere meester en geniet er het profijt van; wat heeft het woord „Lebensraum", die, naar men zei, een volk toekomt, maar aan het Duitse volk onthouden werd, geen associaties opgeroepen van achteruitzetting, onderdrukking en rechtmatige begeerte naar expansie — de imperialistische leiders wisten wel, wat macht, wat fascinerende invloed inderdaad er uitgaat van één woord, van één enkele slagzin!

Daarom moeten we voorzichtig zijn met namen en woorden. Aan de naam is gekoppeld het begrip, en aan het begrip verbinden zich tendenzen, die het denken in een bepaalde richting leiden: hoeveel kwaad hebben heidense namen en begrippen, niet los te maken van bepaalde denkinhouden, in de loop der eeuwen het christendom gedaan!

Daarom is het verstandig in zaken van gewicht de gebezigde termen eens goed aan te kijken; dit kan helpen ongelukken te voorkomen en helpen verhinderen, dat men zand in de ogen krijgt; we wijzen daarbij op dat woord „hereniging". Wie dat woord in 't

onderhavige geval 't eerst bezigde, is moeilijk uit te maken; best mogelijk dat hij of anderen die het overnamen er niet de minste verkeerde bedoeling mee had(den); maar ik hoop dat het woord, doorzien, in onze kringen niet meer gebezigd wordt voor een eventueel (ook door ons gehoopt) toekomstig samengaan en samenleven met de gebonden kerken.

Immers, wat zegt dat woord: hereniging? Niets minder, maar ook niets meer dan dit: Eens waren we één. Nu niet meer, want we zijn uit elkaar gegaan, gescheiden. We moeten weer één zien te worden.

Volkomen „neutraal" dus. Een volstrekt „onzijdig" woord. Is daar bezwaar tegen?

Ongetwijfeld. Want dit mooie „neutrale" woord helpt de feiten verdoezelen. Immers, we zijn niet om enig geschil „uit elkaar gegaan" en „gescheiden". Het nuchtere feit is: de Gereformeerde kerken waren samengekomen op de grondslag van de Belijdenis; de synode is van die grondslag afgegaan door het leggen van een nieuwe basis: niet drie, maar vier Formulieren van Enigheid, waarvan het vierde Formulier met de andere in strijd is; toen heeft de synode, door intimidatie eerst, door camouflagepogingen daarna, de kerken verlokt en verleid om zich met haar op die nieuwe basis te stellen, wat haar ten dele gelukte, terwijl zij de ambtsdragers, die op het oude fundament bleven staan, en haar dit berichtten, verklaarde openbare grove zondaars te zijn, de hoogste kerkelijke straffen waardig. Zo hebben dan de gebonden kerken met de G e r e f o r m e e r d e Kerken gebroken. En bovendien heeft de synode de hiërarchie ingevoerd, waarvan Prof. Rutgers eens schreef, handelend over de aanvaarding der kerkorde in 1571 (waaronder de Gereformeerde Kerken nog steeds leven): „Niet, alsof door die eerste Kerkenordening één enkele groote Landskerk was in het leven geroepen, waarin alle plaatselijke Kerken zich als het ware opgelost hebben, waaraan zij hare leden zouden hebben overgedragen, en waarover de Synode als een algemeen bestuurscollege nu eene eigene, macht zou ontvangen hebben. Dat zou volkomen in strijd zijn geweest met de straks aangehaalde beginselen der belijdenis; en van die belijdenis kon in dit geval nog zooveel te minder worden afgeweken, OM­ DAT DE RECHTMATIGHEID VAN DE GANSCHE REFORMATIE, EN DUS HET BESTAANSRECHT ZELF DER GEREFORMEERDE KERKEN, MET DE HANDHAVING OF VERLOOCHENING DIER BEGINSELEN STOND OF VIEL".

Hier is nu geen enkel woord Frans bij: kerken, die misschien nog heel druk praten over haar „vrijheid en zelfstandigheid", maar zich onderwerpen aan een synode als aan een bestuurscollege met eigen macht, hebben het recht verloren, zich Gereformeerde kerken te noemen, eenvoudig omdat ze 't niet meer zijn.

Hoe: vaster men nu het woord „her-eniging" er in hamert, des te dieper zal de gedachte post vatten, dat het toch eigenlijk maar gaat om de „eenheid", 't Gevaar wordt dus met de dag groter, dat de , , eenheid" gezien, geëerd en nagestreefd wordt als een idool, als iets dat men gaat stellen boven al het andere. Men bedenke echter deze twee dingen:

'NIET DOOR „EENHEID" IS DE GEHOORZAAM­ HEID AAN DE HERE GEWAARBORGD, maar

DOOR GEHOORZAAMHEID AAN DE HERE IS DE EENHEID GEWAARBORGD.

Eenheid?

Ook wij begeren die met heel ons hart. Maar dan de eenheid, die gegrond is op de waarheid en het recht Gods.

Dat is in dit verband: terugkeer tot het aloude fundament der Reformatie. Terugkeer tot de Gereformeerde Kerken. Door weg te doen het vierde Formulier van Enigheid. Door grondig te verloochenen de ingevoerde kerkelijke hiërarchie.

Her-eniging ?

Laten we liever het kind bij zijn naam noemen.

Die naam is: WEDERKEER.

WEDERKEER tot de basis, door de gebonden kerken verlaten: de drie Formulieren van Enigheid en

de aangenomen Kerkorde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen