Revue 1996 - pagina 87

Faculteit der Psychologie en Pedagogiek

Een bijzondere prestatie beloond In juni kreeg dr. Marlse Born op basis van haar dissertatie 'Het meten van prestatiegerichtheid' de NITPB-prijs uitgereikt. Aan deze onderscheiding door het Noordelijk Instituut voor Toegepaste Psychologie en Bedrijfswetenschappen is een geldsom van f 10.000 verbonden. Born heeft een methode ontwikkeld waarmee persoonlijkheidskenmerken van sollicitanten in kaart kunnen worden gebracht. Het bedrag wordt aangewend om de vragenlijst verder te ontwikkelen en uit te geven voor praktisch gebruik bij personeelsselectie en loopbaanadvisering. In het juryrapport wordt gezegd dat het genoemde onderzoek 'uiterst degelijk is uitgevoerd en getuigt van grote expertise en competentie van de onderzoekster'. De vrouw van een miljoen Dr. Dorret Boomsma (38), universitair hoofddocent bij de vakgroep Psychonomie, krijgt uit het universitair stimuleringsfonds een miljoen gulden voor haar onderzoek naar gedragsgenetica. Het geld is bedoeld om het weten-

vrije

schappelijk kader van de universiteit te verjongen. Boomsma coördineert het onderzoek van de vakgroep Psychonomie naar de oorzaken van individuele gedragsverschillen: zitten die gedragsverschillen in de genen of worden ze door de omgeving bepaald? Onderzoek onder eeneiige en tweeeiige tweelingen kan antwoorden verschaffen op deze vraag. Van 1 985 tot en met 1 992 werkte Boomsma aan haar promotieonderzoek naar risicofactoren van hart- en vaatziekten, dat tevens het eerste grote tweelingonderzoek bij de vakgroep Psychonomie was. Inmiddels houden zes aio's zich met onderzoek naar tweelingen bezig. De tweelingen zijn afkomstig uit het Nederlands Tweelingen Register, waarvan Boomsma in 1986 een van de initiatiefneemsters was. Het onderzoek valt uiteen in drie delen. Uit onderzoek naar ontwikkelingen van de hersenen blijkt dat de grote verschillen tussen individuen van dezelfde leeftijd erfelijk zijn bepaald. Een tweede deelonderzoek betreft verschillen in gedragsproblemen bij jonge kinderen. Bij dat onderzoek zijn alle tweelingen uit het register betrokken, waarmee dit het grootste onderzoek is dat ooit naar de invloed van erfelijkheid op de ontwikkeling van jonge kinderen is gedaan. "Van moeilijke kinderen wordt al gauw gezegd dat hun gedragsprobleem aan de ouders ligt, maar uit een proefschrift van enkele jaren geleden blijkt dat de opvoeding maar een hele kleine rol speelt bij het ontstaan van gedragsproblemen, bijvoorbeeld teruggetrokken gedrag of slaapproblemen bij driejarigen", aldus Boomsma. Het derde deelonderzoek betreft de oorzaken van het ontstaan van hart- en vaatziekten. "We hebben

Universiteit

amsterdam

bijvoorbeeld ontdekt dat of kinderen gaan roken maar voor eenderde samenhangt met genetische factoren. Veel belangrijker is uit welk gezin iemand komt. Voor beginnen met drinken geldt hetzelfde. Maar hoeveel iemand drinkt, is wel weer sterk genetisch bepaald." Het vernieuwende aan Boomsma's project is de methodologie die zij ontwikkeld heeft voor bovenstaande onderzoeken. "Met mijn modellen kun je niet alleen aantonen of een bepaald gedrag genetisch bepaald is of niet, maar kun je ook vaststellen dat bepaalde clusters van gedrag worden beïnvloed door dezelfde genetische factoren of door dezelfde omgevingsfactoren. De volgende stap is datje in het DNA van mensen gaat zoeken naar een gen dat gedrag direct of indirect beïnvloedt. Normaal gesproken heb je heel veel gezinnen nodig om dat te kunnen aantonen. Door mijn methode kan dat aantal proefpersonen aanzienlijk worden gereduceerd." dr. Dorret Boomsma

De faculteiten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen