Revue 1997 - pagina 32

periode van ziekte ging hij in 1984 deel uitmaken van de vakgroep Biofysica, waar hij een belangrijke bijdrage leverde aan de opbouw van het onderzoek met korte laserpulsen en de daarbij behorende detectiemethoden. Ook verleende hij assistentie aan de practica. In het laboratorium was 'Spier' een fantastische man, die het in zich had elk probleem, klein of groot, te willen oplossen. Niets was hem te veel, alleen zijn gezondheid liet hem soms in de steek. De vakgroep zal hem zeker missen. In memoriam Hans van Groen Op woensdag 23 oktober j l . overleed plotseling Hans van Groen, medewerker van de Fijnmechanische Afdeling. Hans begon op vijftienjarige leeftijd als leerling en klom op tot werkgroepleider. Enige tijd was hij ook waarnemend hoofd van de afdeling. Hans was een uitstekend vakman, die veel plezier had in het opbouwen van nieuwe apparatuur, het ontwerpen van instrumenten en bedenken van nieuwe technische constructies. Aan voorgeschotelde oplossingen had hij een hekel. Vermaard was zijn laswerk, waarvoor hij veel complimenten kreeg van experts bij vacuümfirma's. Als werkgroepleider zorgde hij voor leuk werk voor zijn medewerkers en hij stelde er een eer in zijn leerlingen goed te begeleiden. De grote kracht van Hans was zijn omgang met mensen. Hij was zeer sociaal-voelend en gevoelig voor onrecht. Hij had veel aandacht voor collega's en medewerkers, vooral als ze ziek waren of hulp nodig hadden. Wij zijn hem veel dank verschuldigd. Onderwijs blijft in beweging Ook het onderwijs werd onlangs beoordeeld door een landelijke commissie. Onze faculteit kwam er in de rapportage goed uit. Natuurlijk waren er ook punten van kritiek, vooral op de (te) korte afstudeerstage. Tijd dus om

30

het programma weer eens onder de loep te nemen! Geheel in de geest van deze tijd is onze faculteit nu betrokken in een netwerk. Met twee middelbare scholen (Northgo en Wiringherlant) wordt getracht een betere kijk te krijgen op eikaars onderwijs en de aansluitingsproblematiek. Hierbij zullen onze eerstejaars docenten en vwodocenten in eikaars 'klassen' gaan zitten en 'lessen' van elkaar overnemen. Mysterie 'Diffuse Banden' opgelost Al meer dan zestig jaar zijn sterrenkundigen op zoek naar de veroorzakers van mysterieuze absorpties in het sterrenlicht. In de loop der jaren zijn ruim tweehonderd ongeïdentificeerde absorptleverschijnselen waargenomen met steeds gevoeligere telescopen en daaraan gekoppelde spectrometers. Omdat de absorpties breder zijn dan gewone atomaire spectraallijnen en ze moeten samenhangen met 'iets' in het interstellaire medium - de gigantische ijle wolken die het universum tussen de sterren bevolken -, worden deze fenomenen 'diffuse interstellaire banden' genoemd, kortweg DIB's. Er zijn DIB's in het blauw, In het geel en in het rood, dus in het gehele zichtbare spectrum. Vele theorieën zijn in de afgelopen decennia de revue gepasseerd; het zouden ijs- of stofdeeltjes zijn, silicaten met kleurcentra erin opgesloten, of gewoon moleculen in de gasfase. Een bekend astrofysicus propageerde zijn voorstel voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen onder de titel: 'Car Exhaust along the Milky Way', uitlaatgassen in de melkweg. Speculaties gingen zelfs zover als zouden vreemde bacteriën in het universum de mysterieuze absorpties veroorzaken. Als anticlimax voor veel astrofysici kwam het in detail uitgewerkte voorstel van Peter Sorokin en Jim Glownia van het IBM Research Centre in New York. Het hield in dat de DIB's worden veroorzaakt door moleculair waterstof (Hj), het

vrije Universiteit

amsterdam

kleinste molecuul. Inderdaad bestaan de interstellaire wolken voor negentig procent uit waterstof, dus de oplossing lijkt triviaal, maar H2 kan niet in het zichtbare licht absorberen - tenzij het zich in kortlevende hoogaangeslagen toestanden bevindt. In het Lasercentrum VU is deze nieuwe hypothese getoetst. Dit was mogelijk dankzij een unieke laser die straling uitzendt in het extreme ultraviolet (rond 90 nm). Deze kan H2 in de (hoogaangeslagen) Rydbergtoestanden brengen, waarna

c ' n , v=6, j=i(+)

,1

1, '' ï 1 13650

13700

c'n, v=

c^n, v=

1 13750

Frequency (cm'^)

»-

Bovenste drie spectra zijn gemeten in tiet Lasercentrum via dublaelresonantie in waterstof. Het onderste spectrum toont de mysterieuze DIB's waargenomen in sterreniicht.

met een tweede laser naar de DIB's gezocht kan worden. Inmiddels zijn vijf coïncidenties waargenomen. Het is voor het eerst dat in het laboratorium daadwerkelijk bewijs wordt geleverd dat het om moleculen in de gasfase gaat. Dit onderzoek wordt verricht door twee promovendi in samenwerking met dr. Wim Ubachs. Een aantal jaren geleden werd drs. Paul Hinnen aangesteld in het Lasercentrum. Paul hoopt in april op dit onderzoek te promoveren. Een tweede promovendus, drs. Elmar Reinhold, zal de speurtocht naar de DIB's in het Lasercentrum voortzetten.

Revue

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen