Studentenalmanak 1928 - pagina 113
EN DE IDEE VAN DEN KULTUURSTAAT 105
kultuurstaat en daartoe moest de universaliteit des rechts
noodwendig worden aanvaard.
Met de oplossing van het probleem, dat de universaliteit
des rechts aan het rechtswijsgeerig denken stelt, stond en
viel voortaan ook de idee van den rechtsstaat.
En merkwaardig verschijnsel! Terwijl eenerzij ds de
moderne staat zijn taak over alle kultuurgebieden uitzette
en de rechtsstaatstheorie schier in een onontkoombare
impasse werd gedreven, begon anderzijds steeds sterker
de moderne leer der rechtssouvereiniteit vat op de gemoe-
deren te krijgen, Léon Duguit in Frankrijk, Krabbe in
Nederland en Kelsen in Oostenrijk, ze predikten, hoezeer
ook onderling verschillend in uitgangspunt en 'bedoelen,
steeds luider den ondergang der oude staatsidee met haar
geantiqueerde ,,overheidsgedachte" en de zege van de
moderne staatsidee, waarin de rechtssouvereiniteit de oude
leuzen van staatssouvereiniteit en overheidssouvereiniteit
zou he'bben vervangen. Dit eigenaardig samentreffen van
schijnbaar zoo tegenstrijdige verschijnselen in de moderne
kuituur mag ons wel tot dieper nadenken stemmen.
Het Calvinisme, hoezeer het zich van de moderne leuze
der rechtssouvereiniteit en van de kultuurstaatsgedachte
in haar absolutistischen zin, afkeerig heeft betoond, heeft
er nochtans onmiddellijk belang bij, de diepere tendenzen
in de moderne rechts- en Staatsphilosophie te verstaan.
Want zoo ergens, dan geldt het hier: Tua res agitur!
Voor ons toch gaat het hier om het kostbare leerstuk
der souvereiniteit in eigen kring, dat in de uiterst ingewik-
kelde verhoudingen der moderne kuituur zijn vuurproef
moet ondergaan. Het is m. i. in onze kringen veelszins
nog niet voldoende doorgedrongen, welk een rijkdom en
diepte van gedachten in dit leerstuk is vervat. De „sou-
vereiniteit in eigen kring" is van een universeele, wereld-
omvattende gedachte allengs tot een politiek slagwoord
verwaterd, dat tegenover den steeds machtiger wordenden
druk der kultuurstaatsgedachte allen zinvollen inhoud
dreigt baar te worden. Gaat het ons niet meer aan,
dat wij op weg zijn een van de heerlijkste stukken onzer
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1928
Studentenalmanak | 238 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1928
Studentenalmanak | 238 Pagina's