Studentenalmanak 1928 - pagina 154

H4 AESTHETIEK. EEN BEDERF DES LEVENS

geheelen mensch toekonaen, ^) In dit proces, dat altijd

min of meer analytisch is, immers de ^eest werkt er in,

wordt de beweging van den doorbrekenden levensstroom,

haar dynamiek, omgezet in aesthetiek, (althans voor 't

grootste deel), de waarden, die de levens dynamiek in zich

heeft voor de geheele persoonlijkheid, voor den geheelen

mensch, worden door het bewustzijn overmeesterd, onttrok-

ken, en afgeleid naar den geest, waar een uitsluitend intel-

lectueel genot ontstaat: zonde tegen het leven, doodslag.

Natuurlijk valt hiermee het oordeel over een groot deel

der kunst. Namelijk over dat gedeelte der individualistisch-

lyrische kunst, dat in vorm en wezen aesthetisch is, W e

bepalen ons gemakshalve tot de poëzie. Algemeen« regels

en criteria aan te geven is zeer moeilijk. Uit den vorm moet

het wezen gekend worden. Men lette dus op taal en vers-

vorm. Zijn deze beheersoht, en geperfectioneerd, gecise-

leerd, dan heeft de aesthese een groote rol gespeeld in het

ontstaan. Een sonnet ^) mag misschien het summum van

aesthetiek heeten. Vinden wij het dus op dit gebied, dan

oordeelt het zichzelf. Gemakkelijker is het, een paar voor-

beelden te noemen van aesthetisohe poëzie. Natuurlijk

komen we dan het eerst in Frankrijk, waar het leven dan

ook het oudst is, misschien niet zoozeer in jaren als wel

in zijn verschijningen, Baudelaire, Sully Prudhomme, vooral

de eerste is bijna geheel aesthetiek. Bij ons b,v, Willem de

Mérode, misschien Geerten Gossaert, en vooral Nijhoff,')

In dergelijke kunstproducten herkennen we in den vorm,

in al wat er aan schema uit geabstraheerd kan worden, de

^) De bloem mag niet ten koste ivan ihet iblad (gevoed w^orden. Dit

geschiedt alleen bij sommige kasplanten, die d a n c o k iets onnatuur-

lijks, gedroohtelijks hebben.

^) Bedoeld is natuurlijk een ,.vervuld" sonnet, 't Gaat hier lallecn

over kunst die op h a a r naam recht heeft.

^) Een typische tegenstelling is o p dit gebied lastig te vinden.

Wel er buiten. Men ga het verschil na tusschen P, C. Boutens en

A. Roland Holst, die een en dezelfde Muze hebben. Het gehalte a a n

aesthetiek wijst bij den eerste een zeer hoog cijfer, bij den laatste

is het gering. Hetzelfde leven dat bij Boutens docr aesthese stolde tot

prachtige, blankmarmeren architectuur, joeg in Roland Holst op tot

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen