Studentenalmanak 1934 - pagina 83

IN MEMORIAM W. F. DOUWES 77

evenwicht, die zich meer deed gelden, naarmate hij ouder

werd. Zij was er trouwens van af dat zijn persoonlijkheid

tot bewustzijn kwam, In een zijner scherpzinnigste artikels

heet het over het ware stileeren dat het deze schijnbaar

tegenstrijdige houdingen eischt: „de passieve overgave; de

roerlooze aanbidding; het zich haast willoos gevangen

geven, maar ook: de f el-actieve spanning naar het groote;

de bewogen drang tot uiting van het beleefde, die zich een

vorm schept, die is: de harmonieuze synthese van beide." i)

Beide houdingen, in al de volstrektheid waarmee hij ze

teekent — die van roerlooze aanbidding (ik denk hier ook

aan zijn opgaan in de natuur, waarover hij in zijn brieven

zoo hartstochtelijk en verrukt schrijven kon) — en die van

felle innerlijke activiteit (eenmaal aan 't verwerken van zijn

indrukken, wist hij van geen ophouden, gloeide hij van

scheppingsdrift) — heeft hij gekend; naar een synthese

heeft hij gestreefd.

Zijn ontwikkeling verliep zonder groote uiterlijke schok-

ken. Alleen het eind van het proces heeft zich met een

razende snelheid voltrokken. Daardoor lijkt het soms of

wij in ons de herinnering aan twee menschen bewaren, in

plaats van aan één. Zoo zeer verschilde (althans voor mij,

die den overgang tusschen de twee niet had meegemaakt)

hij, dien ik van jongsaf gekend had, van hem die daar op

het ziekbed lag, niet zoozeer door zijn uiterlijk, als wel

door zijn heele gedrag. Hij, de geslotene, de gereserveerde,

gaf zich nu zonder reserve. Hij, de uiterlijk stille, sprak nu

zonder ophouden, sprak, wat hij vroeger zelden of nooit

deed, over zichzelf. „Het is de laatste keer", zoo meende

hij telkens. Hij was niet overwegend passief meer, maar

agressief. „Begrijp je het? Voel je het?" Tusschen het gees-

telijke en het natuurlijke bestond voor hem geen kloof

meer. Hij ging van het een in het ander over, en van het

ander in het een, zonder moeite. Misschien heb ik al te veel

gesproken over dit einde, dat, tusschen momenten van neer-

^) Opgang, Geill. weekblad, 26 Apr. 1930, „Wat is stijl?" (het

eerste van 4 artikelen over dit onderwerp).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen