VU Magazine 1973 - pagina 182

VU-politicoloog drs. J. J. van Cuilenburg heeft weinig waardering voor de huidige inkomensverdeling. In zijn eveneens aan dit onderwerp gewijde doctoraal-scriptie concludeerde hij: 'Ons, subjectieve, oordeel over de verdeling is dan ook negatief.' De inaugurele rede van prof. dr. J. P. Kuiper (sociaal geneeskundige) tendeert duidelijk in de richting van een inkomenspolitiek, gericht op versobering in het westen (zie VU-magazine maart 73). Zijn opvattingen daarover vertoonden sterke verwantschap met die van prof. dr. B. Goudzwaard (econoom), die een sterkere inkomensbeïnvloeding door de overheid noodzakelijk acht ter beteugeling van de tot steeds onrechtvaardiger toestanden jegens arme landen leidende economische groei van het westen (zie VU-magazine, maart '72).

Onderzoek? Hoewel de roep om nivellering van inkomens de laatste jaren steeds luider klinkt, is tot dusver weinig of geen onderzoek gepleegd naar de vraag welke inkomensverdeling door ons volk als rechtvaardig, c.q. aanvaardbaar wordt beschouwd. De (publieke) discussie daarover speelt zich voornamelijk af in kringen van hogerbetaalden, zoals beoefenaren van diverse takken van wetenschap. Ook indien zij in dienst staan van partijen of vakorganisaties, die inkomensnivellering in hun program hebben staan, behoren zij in de regel tot deze categorie. Maar wat vinden arbeiders, boeren, middenstanders, kantoorbedienden, managers, verpleegsters en gastarbeiders nu een rechtvaardige inkomensverdeling? De aangetoonde samenhang tussen opvattingen hieromtrent en de hoogte van eigen inkomen, rechtvaardigt op z'n minst onderzoek naar de bestaande opvattingen, dacht VU-magazine. In hoeverre wordt de visie op wat een rechtvaardige inkomensverdeling is bepaald door de hoogte van het eigen inkomen en in welke mate spelen levensbeschouwingen en mensbeelden daarbij een rol?

Kerkleden Dat er sprake is van enige samenhang tussen het al of niet behoren tot een kerk en de kijk die men heeft op de verdeling van de koek, bleek uit het proefschrift 'Protestantisme en Progressiviteit' waarop in 1964 prof. dr. A. Hoogerwerf (Nijmegen) promoveerde aan de VU. Wenst u dat de verschillen tussen hoge en lage Inkomens groter worden, kleiner worden of gelijk blij22

ven,'vroeg hij een aantal geënquêteerden. 'Kleiner,' vond toen 65 procent van de buitenkerkelijken. Over de gehele linie beantwoordden kerkleden deze vraag minder vaak bevestigend: gereformeerden 53%, hervormden 52%, remonstranten 33% en roomskatholieken 57%. Eenzelfde beeld toonde de Elsevier-Nipoenquête (Elseviers Magazine 3 maart '73), waar buitenkerkelijken blijk gaven van een grotere afkeer van heel hoge inkomens, dan kerkmensen. 'Met 27 procent waardering voor het bestaan van zeer hoge inkomens zorgen onze gereformeerde landgenoten voor een opvallende uitschieter,' aldus Elsevier, die daarop SGP-fractievoorzitter ds. H. G. Abma, overigens zonder veel resultaat, benaderde om deze 'hang aan het slijk der aarde' te plaatsen. Categorieën, die nog meer waardering bleken te hebben voor heel hoge inkomens ('juist goed") bleken de CHU-stemmers (31 procent) en WD-stemmers (40 procent). De ARP bleef met 21 procent net boven het landelijk gemiddelde van 20 procent. Van de ARP-stemmers bleek uit de Elsevierenquête overigens een opvallend groot aantal (48%) een maximum-loon een slechte maatregel te vinden. Overtroffen daarbij werden ze slechts door de WD-stemmers (71 procent).

samenhang tussen de welvaart in het westen en de armoede in de derde wereld. Zonder risico door economen uitgelachen te worden, konden de r.k. bisschoppen in de Vastenbrief schrijven: 'Het is niet overdreven te zeggen dat andere mensen, die wij niet kennen, ver weg, voor een niet onaanzienlijk deel de kosten gedragen hebben en nog dragen van onze consumptie en ons comfort.' En welvarend zijn is niet

Wel oordeelde drie jaar geleden nog 75% van de AR-stemmers dat een maximumloon een slechte maatregel was, een ontwikkeling, die CNV-voorzitter J. Lanser zijn blijdschap tegenover Elsevier deed uitspreken. 'Binnen onze kringen is een verschuiving in de goede richting aan de gang.' Ook de heer Lanser signaleerde het ontstaan de laatste jaren van een steeds grotere behoefte aan een nivellerend inkomensbeleid. Vanwaar deze behoefte?

Oorzaken? vu-magazine kan hierover slechts veronderstellenderwijs schrijven. De wellicht belangrijkste factor is in het begin van dit artikel al even genoemd. In toenemende mate groeide het besef bij de CAO-loners dat als 's lands economie dit vergde, de overheid door loonpolitieke maatregelen slechts het inkomen, beter gezegd de inkomensgroei, van een deel der natie beknotte, maar dat andere de matigingsdans ontsprongen. Alleen door een integrale inkomenspolitiek, zou in dit opzicht rechtvaardigheid kunnen worden betracht. Een tweede factor is wellicht het tanen van het geloof in economische groei, versterkt door het rapport van de Club van Rome en het toegenomen inzicht in de economische

zo prettig meer, wanneer duidelijk wordt dat het ten koste gaat van medemensen elders, met wier ellendige bestaan de televisie ons regelmatig confronteert. Snel wegebbend is, gezien de omvang van het vraagstuk, ook het geloof dat er in de sfeer van de filantropie iets aan te doen is. Speelt de eerste factor wellicht het sterkst bij lagere inkomensgroepen, de tweede beroert vooral ook genieters van hogere inkomens. Vandaar dat men tegenwoordig zo nu en dan berichten in kranten kan lezen van hoogleraren, die vinden dat ze te veel verdienen, artsen, die het verhogen van hun tarieven zedelijk niet meer toelaatbaar achten, predikanten die hun inkomen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen