VU Magazine 1973 - pagina 377

Dr. ir. E. Schuurman

De vergeten religieus - wijsgerige achtergronden van milieuproblematiek Over de milieuvervuiling wordt vandaag veel gesproken en geschreven. Er gaat geen dag voorbij of de moderne communicatiemiddelen confronteren ons met de dreigende ramp van een vervuild, bedorven milieu, waarin het leven stinkt en dus de toekomst van de mensheid onmogelijk wordt. De stijgende temperatuur, het te grote verbruik van zuurstof in verhouding met de produktie ervan, de toename van het koolzuurgehalte in de atmosfeer, de dreigingen van radioactiviteit, vergiftigingen van bodem, water en lucht, al deze verschijnselen tezamen geven een zeer pessimistisch beeld van de overlevingskansen van de mensheid. Uit de studie van de Club van Rome blijkt echter, dat er meer factoren zijn, die onze wereld naar de ondergang doen neigen. Hoe-

De Stichting Milieuzorg organiseert in oictober een conferentie voor predil(anten en pastores onder de titel 'Leve de aarde'. Nagegaan zal worden op welke wijze het milieubesef binnen gemeenten en parochies kan worden gestimuleerd. Daartoe is van de sprekers gevraagd aan hun beschouwingen een concrete suggestie te verbinden. Een van de inleiders is dr. Ir. E. Schuurman, wetenschappelijk medewerker in de cultuurf ilosofie en in de systematische wijsbegeerte aan de VU en buitengewoon hoogleraar In de reformatorische wijsbegeerte aan de TH In Eindhoven. Van dr. Schuurman ontving VU-magazIne bijgaand artikel. Ook op de conferentie zal het fungeren. De suggestie die dr. Schuurman op zijn verhaal liet volgen, luidde als volgt: 'In de tijd van de Suez-crisis bleek het om economische redenen nodig het gemotoriseerde verkeer, vanwege dreigende brandstofgebrek, op de zondag zoveel mogelijk aan banden te leggen. Nü het verkeer, niet het minst op zondag, in Intensiteit is toegenomen en

wel deze factoren, zoals het groeiend tekort aan grondstoffen en energie, de toename van de bevolking en het daarmee verbonden voedselprobleem, duidelijk een samenhang met de vervuiling van het milieu vertonen, zullen wij onze aandacht toch vooral op de vervuilingsproblematiek zelf richten. En zelfs dan nog zullen wij ons moeten beperken. De beperking is in de titel van het verhaal aangebracht. Het zal voornamelijk gaan over de religieus-wijsgerige achtergronden van het probleem. Dat mag misschien enigszins bevreemden, omdat het allerminst gangbaar is de religie van de mens in verband te brengen met de vervuiling van het milieu. Meestal immers krijgt dat probleem vooral aandacht vanuit één of andere vakwetenschap, zoals de biologie, de technische wetenschap of de

meer dan ooit bekend Is, dat dit verkeer een aanzienlijke bijdrage levert aan de vervulling van het milieu, zou op grond daarvan overwogen moeten worden, het verkeer op zondagen opnieuw aan banden te leggen. Zoveel als mogelijk Is, - dus afgezien van het dienstverlenend verkeer - zou het gemotoriseerde verkeer op die dag moeten worden gestaakt. Het valt in te zien dat een dergelijke maatregel niet zo maar is in te voeren. In elk geval zouden de consequenties ervan nagegaan moeten worden. Maar wij zouden alvast kunnen beginnen

economie. Ook wat de oplossingen betreft komt men meestal niet veel verder dan vakwetenschappelijke of technische oplossingen. Toch blijft men dan o.i. èn in de discussie over ons onderwerp èn in het trachten een oplossing te vinden, te veel aan de oppervlakte van het probleem steken. Wanneer wetenschap en techniek ons vandaag door hun grote bloei en ontwikkeling confronteren met de enorme schaduwzijden daarvan, zoals de vernietiging van het leefmilieu, dan wordt het zaak onze tovlucht voor de redding uit deze crisis niet te zoeken bij de wetenschap en de techniek zelf, maar door te stoten naar de religieuze bronnen van ons wetenschappelijk en technisch bezig zijn. Juist in de religieuze achtergrond van onze vertechniseerde cultuur zullen wij o.i. de oorsprongen van de milieuvervuiling kunnen vinden.

met bijvoorbeeld de eerste zondagen van elke maand. Op deze " w i t t e " zondagen zouden de autowegen dan fiets- en wandelwegen zijn! Dit voorstel, dat politiek gestalte zou moeten krijgen, beoogt dus de bescherming van het milieu, maar heft bovendien ook nog andere nadelen op, zoals het lawaai en de grote onrust. Dit voorstel is ten diepste echter geïnspireerd door de bijbelse gedachte dat niet alleen de mens, maar de gehele schepping periodiek terugkerende tijden nodig heeft om te recreëren. Anders dreigen catastrofes. Is de huidige dreiging van een dood en bedorven milieu niet mede veroorzaakt door de verwaarlozing van deze grondgedachte? Het Invoeren van het experiment van de zogenaamde witte zondagen, zou weleens het grote voordeel kunnen hebben dat vele mensen milieubewuster gaan leven en denken. En dat zou ongetwijfeld weer Invloed hebben op het algemene gedrag van de mens t.o.v. het milieu. Misschien groeit daaruit de bereidheid In de toekomst elke zondag als rustdag voor de gehele schepping te aanvaarden.

9

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen