VU Magazine 1975 - pagina 81

ging. Dat was tevens het laatste wat van deze commissie werd vernomen. Het laek erop, dat men in de zomer van '20, na het verschijverzet. De theologische faculteit aldaar stelde nen van de pauselijke bul 'Exsurge Domine' een onderzoek in, en bracht als resultaat een tegen Luther de werkzaamheden had gelijst met dwalingen aan het daglicht. Daarmee staakt. waren de Leuvense initiatieven nog niet uit- In een brief (van Glareanus aan Zwingli) geput. De lijst werd naar de zuster-faculteit te werd in november opgemerkt: 'De universiteit Keulen gestuurd met het verzoek haar oor- van Parijs - waaraan immers het debat tussen deel te geven en ongeveer tegelijkertijd ont- Luther en Eek was voorgelegd om daarover een ving ook de Sorbonne een dergelijk verzoek. oordeel te vellen - heeft, nu zij gehoord heeft dat 15 Maart 1519 stelde de Sorbonne een com- Luther door de Paus veroordeeld is, ervan afgemissie in 'om een zeker boek te onderzoeken zien haar oordeel te geven. Zij zou anders misdat overgebracht is van de kant van de universi- schien over enkele uitspraken haar afkeuring teit van Leuven'. Over de werkzaamheden van hebben laten merken'. Misschien had Erasmus deze commissie, of over de afloop van het het over hetzelfde, toen hij op 9 september onderzoek werd echter niets vernomen. Viel schreef: 'Het oordeel van de Parijse academie haar niets verdachts op in Luther's geschrif- werd verwacht en zie, de zaak schijnt plotseling ten? Had ze het te druk met andere zaken? uit te lopen op een bul en wat rook'. Dezelfde Later in hetzelfde jaar (1519) kreeg men in Glareanus meldde overigens, dat men in PaParijs andermaal met Luther te maken, dit- rijs ook thans weer, weinig verdachts in maal mede door toedoen van de hervormer Luther's opvattingen had kunnen vinden. zelf In de loop van een theologisch dispuut met de r.k.-theoloog Eek in Leipzig, waar Georg hertog Georg van Saksen de scepter zwaaide, De zaak zou hiermee zijn afgehandeld, wanwaren beide opponenten overeengekomen, neer niet de theologische faculteit in Parijs dat na afloop van de discussies aan de univer- (de Sorbonne) midden juli 1520 aan een eigen siteiten van Erfurt en Parijs zou worden ge- onderzoek was begonnen naar de werken vraagd als 'scheidsrechter'ox) te treden; te be- van Luther. Aanleiding daartoe was een brief palen wie 'gewonnen' had. Al eerder had die namens hertog Georg werd geschreven Luther er blijk van gegeven vertrouwen te aan de decaan van deze faculteit. Gevraagd hebben in de universiteit van Parijs. 'De moe- werd, Luther's geschriften goed- of af te der der studiën, die vanouds altijd zeer chris- keuren, maar om in ieder geval een uitspraak telijk is en welker theologische faculteit in hoog te doen. 'Dezegeschriften slepen immers overal aanzien staat,' zo had hij deze onderwijs- de geesten van velen mee, en zeer velen aaninstelling aangeduid. Na het verschijnen van vaarden ze gretig als de hoogste waarheid'. de 'Determinatio' zou hij die opvatting gron- De faculteit (de Sorbonne) besloot met een dig wijzigen, zoals we nog zuilen merken. onderzoek te beginnen. Niet duidelijk was, of ze zich in eerste instantie alleen wilde buigen over het dispuut Luther-Eck, of dat men ook Erfurt Luther en Eek besloten dus de uitslag van andere werken wilde bezien. Hoe dan ook: hun dispuut te laten bepalen door Erfurt en het werd veel meer dan het dispuut alleen. Parijs. In Erfurt waar men het verzoek om een Eind november deed hertog Georg wederom uitspraak te doen, spoedig na het dispuut van zich horen, opnieuw via een derde (Gramoet hebben ontvangen, onthield men zich maye). Waar of de uitslag bleef Hij (de hervan een oordeel. Als argumenten werden tog) had verschillende oordelen vernomen 'spelregel'-kwesties naar voren gebracht; 'nu zeer velen zeggen dat hij (Luther) goed is, Luther en Eek hadden niet zelf, maar door sommige anderen roepen: hij verleidt de schatussenkomst van hertog Georg van Saksen ren!' Of dit verzoek namens de hertog van inom een oordeel gevraagd. Ook vond men het vloed was op het werktempo van de faculteit onjuist dat augustijner en dominicaner theo- kon niet worden achterhaald. Waarschijnlijk logen niet zouden mogen meepraten bij het leek, dat ze omstreeks diezelfde tijd haar onbepalen van de winnaar (men wilde daarmee derzoek had afgesloten, maar dat een nieuwe de schijn van partijdigheid vermijden: Luther ronde werd geopend na het verschijnen van was zelf augustijn. Eek v/as evenals de domi- Luther's geruchtmakende 'De Captivitate nicanen 'thomist' d.i. aanhanger van de theo- Babylonica'. logie van Thomas van Aquino). Ondanks aandrang die door hertog Georg werd uit- Syndicus geoefend kwam er geen uitspraak uit Erfurt. Op 15 april '21 verscheen dan tenslotte de Hertog Georg benaderde de universiteit van 'Determinatio'. Eenstemmig veroordeelden Parijs pas veel later (in een brief van 4 okto- de theologen van de Sorbonne daarin Luber) met het verzoek een oordeel t^ willen ther's leer. Dat mocht een ommezwaai heten geven over het dispuut. Er werd opnieuw een vergeleken bij de houding die nog in 1519 commissie met 24 leden in het leven geroe- werd aangenomen. Hoe kwam dat? Eén van pen die na enig geharrewar (onder meer de verklaringen werd gezocht in een bestuurover de vraag of er een onkostenvergoeding lijke hervorming die juist die jaren in de fazou worden betaald) begin 1520 aan het werk culteit plaatsgreep. Er bestond een regeling magazine

1N A S K MAKELAARS

IN

)

ASSURANTIËN

als U verzekerd wilt zijn

G R O N I N G E N

R O T T E R D A M

LAAN VAN DE VREDE 1

WESTERSINGEL

TELEFOON

TELEFOON 010-362022

050-255866

93

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen