VU Magazine 1977 - pagina 409

magazine 11

brieven geschreven om goede moed te hebben; dit was een godsdienstoorlog . . . De standaard van het kruis door priesters gezegend werd temidden van enthousiaste feestvreugde geheven. De maronieten hadden het kruis op de mouwen van hun rechterhand geborduurd . . . Een van de brieven werd door de druzen onderschept. Zij zeiden: Als dit dan een godsdienstoorlog is, dan zij het er een! Zelfs van de moskeeën en minaretten werd de roep om bloed gehoord. Vermengd met de oproep van de gebedsoproeper kon de roep gehoord worden om de gelovigen te informeren van de beslissing van de sultan [in Istanbul] dat de christenen aan de vernietiging werden overgegeven en hun leven en eigendommen wettige prooi waren geworden.'' Arabisme Tegen deze achtergrond gezien, wat is of kan de houding van de christenen zijn in de arabische wereld in onze eeuw en die van de maronieten in Libanon in het bijzonder? Deze vraag kan gekoppeld worden aan een andere, namelijk hoe zij het arabisme of de arabische identiteit verstaan en uit-

leggen. Aan het begin van deze eeuw schreef de maroniet Negib Azoury zijn beroemde Réveil de la nation arabe (1905). Daar verklaart hij dat er één enkele arabische natie is die gelijkelijk christenen en moslims omvat. Hij ziet de godsdienstige problemen welke zich tussen moslims en christenen voordoen als in werkelijkheid politiek van aard en geëxploiteerd door machten van buiten. Het is waar dat in de strijd tegen de turken moslims en christenen zij aan zij streden. Op het zogenaamde martelaarsplein in Beirut worden de martelaren van beide groepen - 6 mei 1916- moslims èn christenen herdacht. Een Libanees auteur Tawfiq Yusuf Awwad beschrijft die strijd in een roman (Al-Raghif) als volgt,, ,Er zijn geen moslims die tegen moslims of niet-moslims vechten, maar er zijn arabieren die tegen turken vechten om hun vrijheid te winnen en turken die tegen arabieren vechten om hen onder controle te houden. Vandaag is de ware arabische natie geboren. Zij is geboren uit deze opstand waarin ik, arabisch christen, deelneem naast arabische moslims om de gemeenschappelijke vijand de turk te bestrijden, of hij nu aanhanger van Mu-

hammad, Christus of de duivel is . . . De turken hebben ons vervolgd omdat wij arabieren zijn en niet omdat wij moslims zijn die in de koran of christenen die in het evangelie geloven. Jij Kamal [diegene in de roman die gesproken had van een heilige oorlog tussen arabieren en turken], j / / spreekt zo omdat je geïnspireerd bent door ons verleden en het feit dat het grootste deel daarvan op de islam is gebaseerd. In het verleden is de godsdienst voor alle mensen het element van eenheid geweest dat hun nationale karakter bevestigde. In onze tijd zou het een schande zijn als wij onze nieuwe staat op de godsdienst fundeerden. Vandaag is de arabische natie geboren die even weinig geeft om het kalifaat als de Italianen om het pausdom." Maar zijn er wel werkelijk arabische christenen? Of moet men spreken over assyriërs (nestorianen), armeniërs. kopten en maronieten? Zijn zij een integraal deel van de arabische wereld of zijn het eigenlijk vreemde ,,nationale" entiteiten in een hun wezensvreemde wereld. Daarover bestaan bij de christenen onderling ingrijpende meningsverschillen. Zonder enige twijfel hebben de christenen een enorm belangrijke rol gespeeld bij het ,,arabisch ontwaken", de vernieuwing van de arabische taal en het ontstaan van het arabisch nationalisme. Maar de vraag waar het om draait is: als zij moslims en christenen zich inzetten voor de arabische natie en het arabisch nationalisme spreken zij dan over hetzelfde? Is het een nationalisme welke de godsdienstige tegenstellingen transcendeert of is het iets dat verbonden is met de islam? Van christelijke zijde wordt gesteld dat men arabisme en islam niet moet gelijkstellen. Het fundamentele punt is of de moslims bereid zijn deze gelijkstelling al of niet te maken. Vooral christenen die zich hebben ingezet voor het arabisch nationalisme en de ,,arabische zaak" zijn erg gefrustreerd door de ontwikkelingen van de laatste burgeroorlog. Zij hebben het-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen