VU Magazine 1978 - pagina 473

1 ^ magazine 31 ganiseerden, werden ze al beschuldigd van activiteiten tegen de staat. Vandaar dat de protestanten zich tot op de dag van vandaag buiten de politiek hebben gehouden. Ze telden niet mee in Spanje, het waren derde of vierde klas burgers. Ze waren niet gewend zich te uiten, ze moeten nu nog wennen aan het idee van vrijheid, ze hebben een minderwaardigheidscomplex. De pers in Spanje heeft ook nooit serieus aandacht besteed aan de situatie van de protestanten, ook nu niet."

Paleo-fascisme

Dr. Celso Muniz na de promotie

Reformatie van de zestiende eeuw. Daarom werd de Reformatie door Spanje ook zo fel bestreden. De Reformatie keerde zich tegen het ,,nacional-catholicismo" en was dus een aanval op de essentie van de staat. De Reformatie was staatsgevaarlijk. . ." Mevrouw Nogales: ,,Het nacionalcatholicismo was een criterium om anderen te beoordelen. Vooral de intelligentsia, schrijvers, dichters, filosofen. Was je niet orthodox-katholiek, dan werd je veroordeeld, je was dan geen goed Spanjaard. De religieuze dissidente beweging kwam op gang onder invloed van Erasmus van Rotterdam. Onder Karel de Vijfde werd het nog enigszins getolereerd, maar Philips de Tweede trad er hard tegenop. Langzaamaan kreeg de beweging een meer protestants karakter, door de Reformatie. Luther had daarbij in Spanje de grootste invloed. In de vorige eeuw kregen de dissidenten toch een belangrijk bolwerk: het Instución Libre de Ensenansa, het Instituut voor vrij onderwijs, van Fernando de Castro, een protestants theoloog. Die was

wel eens in Nederland geweest, hij had veel contacten met protestanten hier. Op zijn reizen zag hij dat de protestantse landen in Europa veel verder ontwikkeld waren dan de Roomskatholieke landen, vooral op het gebied van de culturele, politieke en religieuze vrijheden. De Castro beschouwde daardoor het protestantisme als de motor voor de vernieuwing. Godsdienstvrijheid zag hij als de eerste aanzet, en vandaaruit de vrijheid van onderwijs in Spanje.

Tolerantie Toen de tolerantie van de Spaanse overheden groeide, was dat voor de Roomse kerk de reden om de republiek te laten vallen en de burgeroorlog te laten ontbranden. Tot aan de dood van Franco kenden de protestanten geen vrijheid volgens de wet. Onder het Franquisme waren er in Spanje drie categoriën waartegen de repressie zich vooral richtte: het communisme, de vrijmetselarij en de protestanten. Als de protestanten ook maar iets ondernamen, zich in het openbaar manifesteerden of zich or-

We springen van de hak op de tak. Het,,paleo-fascisme" van de Spaanse kerkhiërarchie komt ter sprake, fascisme dat niet dateert uit de tijd van Franco, maar al eeuwen oud is. Niks nieuws onder de zon dus. De ,,vergiftiging van de publieke opinie" door de Roomse kerk, via haar machtsinstrumenten zoals de verschillende Europese christen-demokratische partijen, waarbij de dissidenten binnen haar gelederen, katholieke, maar vooral protestantse natuurlijk, met allerlei slinkse methoden worden geëlimineerd. Zoals Aldo Moro in haUè(,,opgeofferd door de christendemokratie"), Ruiz Gimenez in Spanje, voormalig ambassadeur bij het Vaticaan, en in ons eigen land mensen als Boersma en, waarempel, Aantjes. Maruja Nogales is tot Nederlandse genaturaliseerd, al jaren geleden, en heeft dus stemrecht: .,Maarikkan niet op een partij stemmen, waarin protestanten met roomsen samenwerken. De ARP, de partij van Boersma en Aantjes, échte christenen en demokraten, die samenwerkt met de activistisch-militanten van de Roomse kerkelijke hiërarchie, dat kan toch niet. . . daarom heh ik maar PPR gestemd. ''

Tweede gesprek De volgende ochtend. In het hoofdgebouw van de V U, op de kamer van dr. Celso Muniz, 50 jaar oud en wetenschappelijk hoofdmedewerker Spaanse taal- en letterkunde. Rustig en zorgvuldig formulerend, openhartig en vriendelijk, minder papenvreterig, vrij genuanceerd. Celso Muniz: ,,Het is niet zo dat mét de dood van Franco de houding van overheid en kerk in Spanje ten opzichte van de Spaanse protestanten in één klap veranderde. Dat proces was al gaande. Vroeger werden protestantse voormannen als Luther en Calvijn in de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen