VU Magazine 1978 - pagina 242

yn ma^aüne 20 vervolg van pag. 19

boezem der natie naar zijn Troon gaat. zijn vorige overtuiging aan het wankelen bracht, hem deed inzien dat men hem verkeerdelijk omtrent de wenschen des volks had ingelicht, en hem alsnu, bij beter licht, anders deed kiezen?(. . j Ja. zou het zelfs /oo ondenkbaar zijn. dat het ruwe optreden van de Hödels en Nobilingen (twee aanslagplegers tegen de Duitse keizer, zie elders op deze pagina) den Koning meer dan vroeger met bezorgdheid de vraag onder oogen deed zien waar de maatschappij heen gaat indien men ze af laat glijden van den grondslag der godsvrucht?" Het volkspetitionnement bedoelt de koning ervan te overtuigen dat ondertekening van de wet onrecht zou beteke-

nen. Mag dat soms niet? ..Dat we (. . .) in zoo hachelijke oogenblik, tegenover de partijdige voorstelling van "s Konings raadslieden, het land zelf tot den Koninfj laten spreken, zal toch wel niet euvel gekeurd worden? En nu. wat. zoo bidden we u. is heel ons volkspetitionement anders?"

Ook de roomschen ,.Ook van Roomsche zij wil men aan het petitioneren gaan", schrijft Kuyper op 18 juni. ..Niet gelijk wij, terstond naar den Koning, maar eerst naar de Tweede Kamer. Nog minder als wij om .,een school met den Bijbel", maar eenvoudig om een bijzondere school. En ook niet. gelijk wij, door ouders én belangstellenden.

maar alleen door hoofden van huisgezinnen. Voeg erbij dat de Roomschen blijkbaar geen burgerlijke organisatie voor zulk een petitionnement noodig hebben. Hun organisatie staat altijd gereed in hun Kerk. Het zij zoo. Elke volksgroep heeft haar eigen zeden en juist waar men elke groep ongedwongen en ongehinderd de neiging van haar eigen aard laat volgen, is de levensuiting het sterkst en bezieldst". Uit die laatste woorden mag niet geconcludeerd worden dat Kuyper ingenomen zou zijn met het roomse initiatief. Een paar dagen later (22 juni) schrijft hij, dat zo"n sterke aanwas in het verzet tegen de onderwijswet kan leiden tot verlies aan zuiverheid. Bovendien ziet hij het petition-

nement als een exclusief protestantse zaak. In Engeland. Duitsland en in de V.S.. de . .drie grootste protestantsche rijken", bestaan reeds mogelijkheden om scholen met den bijbel te stichten. Nederland vormt dus een uitzondering. Wel hebben de roomsen een betere organisatie. ..Niemand die er aan twijfelt. Die organisatie is niet slechts prachtig, maar bijna volkomen . Zóó volkomen zelfs, dat ze schier elke vrije beweging ook die der consciëntiên in haar omgeving dooddrukt. En even deswege komt het ons verkieslijker voor, met gebrekkiger organisatie wat trager, waXomslachtiger, wat gejaagder te werken, mits de aandrift van de vrijheid des geeestes ons daarbij jagen blijve door het bloed onzer ziel."

Duitse keizer bij aanslag gewond In Berlijn wordt zondag 2 juni een aan.slag gepleegd op keizer Wilhelm I. Hij raakt (niet ernstig) gewond. De keizer zou een tochtje gaan maken in de Tiergarten en op weg daarheen werd er uit een huis (Unter den Linden no. 18) op hem geschoten. De dader wordt terstond gepakt. Hij heet Karl Nobih'ng, hij zegt doctor in de filosofie te zijn. Hij zegt dat hij zijn aanslag uit politieke motieven heeft begaan. De Standaard weet over de dader nog te melden, dat deze nooit heeft willen deugen. . .Als knaap reeds was hij zeer ongezellig en werd altijd door eerzucht gedreven. Steeds bedelende om de gunst zijner leermeesters verkreeg hij die ^lechts zelden. De hospita schetst hem als een schuw, ongezellig mensch, voor wien /e steeds bevreesd was omdat hij altijd een geladen revolver en een dolk op tafel had liggen ',

Complot De opschudding na de aanslag is groot. Er wordt meteen gedacht aan een sociaal-democratisch complot. Te Barmen-Wupperfeld wordt een arbeider verhoord, die /t)u hebben voorspeld dat de aanslag zou worden ge-

pleegd. .,In Posen gaf een letterzetter openlijk zijn spijt te kennen, dat de keizer niet doodelijk was gewond. Hij werd terstond gevangen genomen en sprak bij die gelegenheid op koele wijze de volgende woorden: ,.Ik zelf heb den moed niet om den keizer te vermoorden, maar veten mijner makkers wel: in een jaar zullen de keizer en alle Hohenzollers vermoord zijn en dan zullen wij, sociaal-democraten heerschen". U it Wenen wordt gemeld. dat de socialisten in Londen voorkennis moeten hebben gehad van de aanslag. In hun kring was daags daarvoor door Engelse detectives ,,eene groote beweging" geconstateerd, ..een gewichtige gebeurtenis scheen op handen te zijn." Ook hadden zij een week tevoren een huldiging door in Engeland wonende Duitsers van de kroonprins (de latere keizer Wilhelm 11) die in Londen op bezoek was. inde war geschopt. ,.Zij riepen zelfs uit dat zij moordaanslagen op Koningen en Keizers goedkeurden en toonden zich bijna waanzinnig van woede". Overal in Duitsland worden maatregelen genomen tegen socialisten. ..Voortdurend", schrijft De Standaard, ,,vinden arrestatièn plaats van so-

cialisten die zich beleedigend tegen den keizer uitgelaten hebben. Hun aantal bedraagt reeds eenige honderden." De regering in Berlijn vaardigt richtlijnen uit tot strengere handhaving van de bepalingen betreffende paspoorten, drukpers en het recht van vereniging. Overal worden van socialistische ideeën verdachte werklieden ontslagen.

Misdadige geest In De Standaard van 15 juni schrijft Kuyper een hoofdartikel waarin hij uiteen zet, dat met repressie niets wordt bereikt. Hij is wel voor een harde aanpak (..het optreden der Regeering is (. . .) veel te zwak: de rechtspleging te sentimenteel: de politie te veel een politie met handschoenen") maar hij wijst er tevens op. dat men ,,daardoor alleen" het kwaad niet meester wordt. ..Er is in deze (socialistische) woeling meer dan misdaad. Er woelt ook in een misdadige gee.st" . .,Erligtopden bodem van het socialisme een ware. hoogst ernstige vraag, de vraag namelijk: hoe de maatschappelijke toestanden te regelen zijn, opdat het lot van den arbeider in overeenstemming kome met de nieuwe gegevens die de ontwikkeling van

het kapitaal, de productie door stoom, het sneller vervoer en de sterkere toeneming van bevolking in het leven riep. Maar op die gezonde, natuurlijke vraag hebben zich de woekerplanten geënt van haat tegen alle gezag, van lust naar vleeschelijke genieting, van geldzucht en nijd en. sterker nog, van diepen afkeer van al wat God of Oodsg enaamd wordt en van haat tegen den Christus". Kuyper roept de kerken op, om den armen allereerst het Evangelie te brengen en in het gemeenteleven de beginselen te kweken van een barmhartiger maatschappij: dat de regeeringen haar sentimenteele en ongoddelijke theorièn opgeven, om weer als dienaressen (iods Hém den Koning der koningen in de handhaving der gerechtigheid te dienen; dat de bezittende en heerschende klassen, in stee van op den daglooner neer te zien. beginnen mei hun eigen toestanden te reformeeren naar de Woorden Gods en alzoo alle factoren die de maatschappij beheerschen elk hun bijdrage leveren voor de oplossing van het groote vraagstuk: hoe moet het aanzijn der maatschappij hervormd worden zal het goed zijn voor God? cjl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen