VU Magazine 1979 - pagina 230

1 ^ magazine 8 Prof. Dr. H. M. Kuitert

Forum Een derde VU-,.speler in het spel" wat materialistische exegese betreft is professor Kuitert. Hij behoeft hier nauwelijks introduktie. De stormen die er tegen hem zijn opgestoken kwamen vroeger van rechtzinnige kant, dit keer is hij opnieuw in een storm(pje) verzeild geraakt. Maar de wind komt nu van de andere zijde: een heftige diskussie tussen hem en de ,,materialisten". In Trouw heeft een diskussie gestaan tussen Kuitert en Clévenot. in Wending werd verder getwist, en dat ging (vrij) hard tegen hard. De standpunten zijn te ingewikkeld om ze hier volledig weer te geven. Kuitert verzet zich tegen een kerk die opgaat in politisering. Veeleer ziet hij de kerk als een gemeenschap, waar iedereen met iedereen moet kunnen praten, ongeacht overtuigingen. Evenmin als Kuitert wil dat de bijbel misbruikt wordt ten behoeve van de machthebbers, wil hij dat de bijbel opgeëist wordt door een exegese, die zich ,,uitlevert" aan marxistische ideologie. De materialistische exegese doet, in zijn visie, bijbelteksten geweld aan, is onwetenschappelijk en gebruikt vooroordelen als uitgangspunten. In Wending schreef hij: ,,düt kritiek op misbruik van de bijbel ten behoeve van eigen privileges en belangen meer dan ooit nodig is, maar dat je een dergelijke kritiek niet moet ondernemen vanuit de passepartout van het marxistisch materialisme, want dat is als David lopen in het harnas van Saul". De diskussie rond materialistische exegese is nog lang niet afgelopen. In VU-magazine magazine dus geen afgerond verhaal. De lezer oordele zelf. Mede aan de hand van het nu volgende fragment uit ,.Markus, het verhaal van een praxis", een uitgave van ,,Kristenen voor het Socialism e " te Leuven. Een korte bespreking van Markus 12.14-17

De Ëkonomische vraag Vs 14: - /^ het geoorloofd belasting te betalen aan de keizer of niet? Met deze vraag testen de Farizeeën en Herodianen Jezus' houding tegenover de romeinse machthebbers. Of hij , j a " antwoordt of ,,neen", hij zit vast. Immers, als hij ,,ja" zegt, staat hij

aan de kant van de romeinen. Dan is hij een kollaborateur, want hij aanvaardt de bezetter. Dan zal het volk zich tegen hem keren. Als hij ,,neen" zegt, staat hij op tegen de macht (zoals ook de Zeloten deden). Dan valt hij onder de romeinse wet en onder de rechtspraak van Pilatus, aan wie men hem met genoegen zal uitleveren. Jezus zal dus een heel ander woord moeten vinden. Vs 16: - Van wie is deze beeldenaar en het opschrift? Jezus stelt deze vraag dus naar aanleiding van het muntstuk dat hem getoond wordt. Wat is hiervan de betekenis? Het was in de joodse traditie verboden een afbeelding te maken van enig wezen, ,,boven in de hemel of beneden de aarde" (Exodus 20,4; Deut. 4,15-20 en 27,15; Lev. 19,4 en 26,1). Door een munt te aanvaarden waarop de beeldenaar van Caesar geslagen is, zijn de farizeeën in tegenspraak met de wet die ze toch zo fanatiek verdedigen. Jezus wijst op deze tegenspraak vooraleer hij zijn eigenlijk antwoord geeft.

Aan den Keizer Vs 17: - Geeft dan aan den keizer wat de keizer toekomt, en aan God wat God toekomt. Van dit zeer bekende vers is de klassieke interpretatie De scheiding van de machten: enerzijds de tijdelijke (dus de staat en de staatszaken), anderzijds de geestelijke (dus de kerk en de heilige zaken). We weten tot welke reaktionaire besluiten een dergelijke interpretatie kan leiden. Denk aan het meesterlijke voorbeeld dat admiraal de Joybert gaf met zijn ophefmakend artikel in de ,,Figaro" gedurende de zomer van 1973. Het ging over de nukleaire bewapening en met name over de stellingname van sommige bisschoppen in deze kwestie. Zich voor zijn kruistocht wapenend met het hier besproken

vers, gaf de admiraal zijn kommentaar: Wij hebben tot taak Frankrijk te verdedigen en als u ons deze zending niet betwist, laat ons dan ook de beste middelen kiezen om dit te doen . . . Uw beroep is het, Hoogwaardige Heren, het geloof te onderwijzen en de naastenliefde te verbreiden. Deze taak is naar het schijnt al moeilijk genoeg, bij God, houdt u daarbij en laat aan een staat die de geestelijke waarden eerbiedigt de zorg over om zijn eigen taak te volbrengen. De admiraal hernam in feite met deze woorden gewoon voor eigen rekening een traditionele en ruim verbreide interpretatie.

Verwonderd Maar als dit de betekenis is van Jezus" woorden, dan zou hij in feite positief geantwoord hebben op de vraag over het betalen van de belasting. En daarop zaten zijn tegenstanders juist te wachten, opdat het volk zich tegen hem zou keren. Maar dit is niet wat gebeurt: ,,Ze stonden verwonderd over hem", zegt de tekst. Vanwaar deze verbazing tenzij juist omdat het antwoord heel iets anders is dan het op gelijke voet zetten van God en de keizer? Hoe spijtig ook voor al die mensen, ze mogen dan admiraal zijn, die willen regeren zonder gestoord te worden!

,,Geeft aan God wat God toekomt" De voorgaande tekst heeft juist beschreven hoe de Tempel is gaan funktioneren als een koophandel, en onvruchtbaar is geworden als de vijgeboom, omdat hij van zijn eigenlijke rol is afgebogen; de wijngaard is in beslag genomen door individuen

Vraag aan de heer Korteweg: Bent u tevreden op de theologische fakulteit van de VU? „Nou, van mij mag er op de VU wat theologie betreft best wat meer diskussie plaatsvinden. Er moeten hier veel meer forums en diskussiebijeenkomsten georganiseerd worden. In Leiden, waar ik vandaan kom, was dat veel meer het geval. Hier wordt ook best wat afgediskussieerd, maar door de traditie heerst hier toch veel meer een sfeer van het verhullen van tegengestelde opinies en het rekening houden met de „achterban".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen