VU Magazine 1980 - pagina 413

Iffl MAGAZINE 27

DE STANDAARD PoBitordfli; 21 ectober.

AbttBBeiDeDtiprijs per 9 mattuVii VMTAJUMT^IB f2^-'BoÜMABiauróua,tnaca fiokeie Ntmincn 5 Ost aaa bd BaraeL

flM. DInctwr-Wetvtr J. H nWVT,

AihmMtila: «m 1 IM 8 n p J i 90 CcM; ittiors regel duu-bovea 15 Ccat; AasTraceaot TeraddBg •a« üefdigavM 10 C m per ragat.

Opening der Vrije Universiteit ,,Op heden, den 20sten October 1880, des namiddags ter één ure, is dan de Vrije Universiteit door de Vereeniging voor Hooger Onderijs op Gereformeerde Grondslag geopend. Gelijk men weet, gaf aanleiding tot haar oprichting de nieuwe wet, die in 1876 door den Koning voor het Hooger Onderwijs was uitgevaardigd. In tweeerlei opzicht. Ten eerste inzoover deze wet de Rijksacademieën voor goed deed breken met de belijdenis van den Christus. En ten andere doordien eerste bij deze wet de positie der vrije scholen voor Hooger Onderwijs geregeld was". Aldus begint op 21 oktober de vele pagina's tellende en dagenlang durende verslaggeving in De Standaard van de opening der Vrije Universiteit. Het nieuws overschaduwt alles. Wat er verder in Nederland en de wereld gebeurde, kon de Standaardlezer vernemen uit een ..Bijvoegsel". Uit de overvloed van berichten geven wij u twee fragmenten: Hoedemaker die ene Strauss" (..deze apostel des ongeloofs"") terechtwijst en een fragment van een toespraak over de verhouding tussen VU en Universiteit van Amsterdam. ..De publieke plechtigheden vingen aan met de Wijdingsrede, die gistern avond in de Nieuwe Kerk door Dr. Ph. J. Hoedemaker gehouden is. Reeds vroeg stroomde de menigte naar het ruime Kerkgebouw, waarvan alle

plaatsen spoedig bezet waren. Na gebed en het zingen van een gedeelte van Psalm 68, ving de spreker aan met de herinnering, hoe David Fr. Strauss zich juist 40 jaren geleden, aan de profetie had gewaagd, dat Idioten op godsdienstig en Autodidakten op godgeleerd gebied bestemd waren de voorgangers van de gemeente der toekomst te worden. Met deze voorspeiling was de stichting eener nieuwe Universiteit op den grondslag, dien deze apostel des ongeloofs uit naam der wetenschap had veroordeeld, was ook de geheele geschiedenis der laatste 40 jaren in lijnrechte tegenspraak. Aan de ontkenning van de moaelijkheid. dat de stelling, die aan de. profetie van Strauss ten grondslag lag. I.W.: dat geloof en wetenschap onvereenigbaar waren, waarheid zou bevatten, ontleende deze Universiteit haar recht van bestaan. ,Als vrije. Christelijke Gereformeerde Universiteit, ging zii evenwel verder. Als zoodanig kwam zij in strijd ook met Schleiermacher. die reeds in 1829 voorwaarden had aangewezen waarop het geloof met de wetenschap vrede kon sluiten, die eene miskenning waren van de rechten van Jezus Christus ais Konmg ook op het ge-

bied der wetenschap". ,,In de daarop volgende toespraken trof ons de vraag aan den Minister, om het woord van zijn voorganger gestand te doen. die op 21 Maart 1876 in de Staten Generaal verklaard had: Indien Amsterdam voor haar stedelijke Universiteit het promoveerrecht cum effectu civili verkrijgt, ,,dan zal zich de quaestie moeten voordoen, dat ook anderen gelijke rechten eischen, en zal men redelijkerwijze hetzelfde recht hun moeten toestaan". Bij den burgemeester, als oud-hoogleeraar, werd goede gratie gezocht met de

Wat speelde zich in de jaren die voorafgingen aan de oprichting van de V U , honderd jaar geleden, zoal af? Net als de vorige maand ook nu weer een greep uit de Standaard.

ditmaal: Oktober 1880 opmerking: ,,Naast de niet onduur gekochte oudere, die Pallas Athene aan uw Voorganger schonk, thans zonder prijs en zonder geld een jongere dochter bij Minerva te winnen, kan het hart van den Burgervader, zooals we U zoo gaarne noemen, niet dan welkom zijn voor Uw geliefd Amsterdam". Den Rector-Magnifïcus der stedelijke Universiteit vroeg hij: ,,Ge weet het, ooic in uw Senaat weerklonk voor jaren reeds het roepen om een .Vrije Universiteit'. Zou onze MoU ooit gegist hebben, dat ze een naast de Stedelijke Universiteit, in datzelfde Amsterdam, op den door ons gekozen grondslag zou verrijzen? En verrijzen immers zonder naijver te wekken? Och, daar zijn we te klein voor. Te meer waar Uw bedoelen meer locaal is, het onze meer voor heel het vaderland strekt".

Heillooze katechismus: „God is een spooksel" l 9 o k t - De Kleine Katechismus van den vrijdenker is een boekje, dat in Frankrijk wordt rondgevent. en de inleiding schijnt tot den grooten Vrijdenkers-Katechismns, die pas opnieuw wordt uitgegeven, en door Gambettas blad, de Rep. fran(,aise aanbevolen. Wat deze kleine katechismus bevat bewijze "t geen volgt. Vraai^ (hl. ?) Wat is God' Antwoord. God is een spooksel, uitgevonden door priesters, om zwakke aees-

ten te verschrikken, opdat de laatsten zich in hun armen werpen, en gemakkelijker hun heerschappij dulden. Daar God slechts een onderstelling is, kan ook niemand hem op eenzelfde of redelijke wijs begrijpen. Vandaar, dat eik hem kenteekent naar den gril zijner verbeelding. \ radi,'. Gelooft gij in een Opperwezen.' Aiiiniiord. Ik geloof slechts wat mjjn verstand mji veroorlooft !e gelooven. en mijn verstand weigert aan te

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen