VU Magazine 1981 - pagina 96

Nederland wordt veel te traag omgeschakeld, vooral bij het ECN (Energieonderzoek Centrum Nederland) en TNO. Dat is ook wel begrijpelijk. Een mentaliteitsverandering heeft tijd nodig. Je hebt destijds allemaal kernfysici in huis gehaald om kernenergie te ontwikkelen en die kun je natuurlijk niet makkelijk omscholen."

Werkgroep 2000 en het Nederlands Centrum voor Democratische Burgerschapsvorming. Het model komt erop neer dat er niet van bovenaf gediskussieerd wordt, maar dat disküssies, aan de hand van degelijk diskussiemateriaal, binnen bestaande organisaties worden gevoerd. Die organisaties verwerken de diskussie in hun eigen programma's, op hun eigen manier, met hun eigen vormingswerkers en gespreksleiders. Die gespreksleiders kunnen een speciale kursus volgen. Zo heeft de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen tweehonderd diskussieleiders opgeleid. De NVH heeft zelf het diskussiemateriaal verzameld waarmee de mensen aan de slag moeten.

„Netplan van de werkgevers is geen beste start voor de diskussie" De uitkomsten van de disküssies komen uiteindelijk terecht bij de Stuurgroep, die de resultaten uitwerkt en tot een hopelijk bruikbaar eindoordeel smeedt. Intussen grijpen de werkgevers voorlopig nog even terug op het welles-nietesmodel. Past hun campagne pro-kernenergie wel in Tuininga's ideaal van een eerlijke en open BMD? ,,'t Is weer het oude zwart-witschema. Ik kan me wel voorstellen hoe ze ertoe gekomen zijn; ze hebben voorbeelden voor ogen van landen waar een dergelijke kampagne althans in hun ogen redelijk succesvol is verlopen, zoals in Zweden waar het volk na een volksstemming nog net prokernenergie stemde na een kampagne. Alleen, het werkgeversplan is uitermate slecht onderbouwd. Ik begrijp niet hoe een werkgeversorganisatie met zo'n slecht onderbouwd voorstel — ik heb het ook gelezen — aan de gang durft te gaan en dat voor twaalf miljoen gulden.

86

Verder denk ik dat het voor de diskussie op zich niet goed is dat een partij onomwonden reklame maakt voor één oplossing. Zij gaan een stel jonge mensen inhuren, niet om te luisteren maar om de mensen plat te praten. Dat wordt niets anders dan een verkoopverhaal. Je ziet hier dezelfde vertekening als bij de tegenbeweging die achter alles een samenzwering ziet van de atoomlobby en een handjevol gewetenloze kapitalisten die erop uit zijn de wereld te vervuilen. Nee, het plan van de werkgevers is geen beste start voor de diskussie." We waren benieuwd naar Tuininga's persoonlijke visie op de energietoekomst van Nederland. ,,Mijn persoonlijk keuze is: geen kerncentrales, mede omdat wij in ons land over een grote gasvoorraad beschikken. Ik denk dat er een grote ontwikkeling in energiebesparingstechnieken mogelijk is, bijv. door warmtekrachtontwikkeling, warmtepompen en dergelijke. De overheid moet dat bevorderen en het goede voorbeeld geven. Er moet een goed besparingsprogramma komen. Jammer genoeg kunnen we de eerste jaren nog niet veel van zonne- en windenergie verwachten. Maar kernenergie moet als optie zo snel mogelijk verdwijnen. Het milieuvriendelijk verstoken van kolen moet nu ontwikkeld gaan worden. Als we daarnaast behoedzaam met het gas omspringen is dat een kip met gouden eieren. Ik ben overigens geen voorstander van opsparing ten bate van het nageslacht. Ik denk dat het veel beter ten nutte kan worden gemaakt om te bouwen aan een energie-efficiënte maatschappij." Hoe? ,,Door bij voorbeeld de industrie in plaats van met subsidie, met gaskontrakten te belonen, als ze energiebesparende technieken ontwikkelen. Geldsteun van de overheid zegt bedrijven vaak minder dan steun in de vorm van een langdurig gascontract. Maar de hele omschakeling gaattraag. Zelfs de officiële Raad van Advies voor het Wetenschapsbeleid heeft gezegd dat het veel te langzaam gaat met de omschakeling van wetenschappelijk onderzoek van minder kernenergie naar meer onderzoek naar alternatieve energie en dergelijke. De meeste landen besteedden hun tijd en geld altijd voor zestig tot zeventig procent aan onderzoek naar kernenergie en zeker in

Tuininga was ook betrokken bij ,,Boston", het kongres van de Wereldraad van Kerken over geloof en wetenschap, waarover VUmagazine vorig jaar publiceerde. Vanaf 1975 houdt de Wereldraad zich met kernenergie bezig. Toen sprak men al over een mogelijke tijdelijke stop op kernenergie, een zogenaamd moratorium. Dat was hetzelfde idee als Tuininga voorstelde met de Bezinningsgroep Energiebeleid in 1974. De toenmalige minister Trip wilde argumenten verzamelen om in de ministerraad tegengas te kunnen geven aan de Energienota van Lubbers. Vlak voor het uitkomen van die nota zorgde de Bezinningsgroep voor een alternatief rapport, waarin de argumenten stonden om vijf jaar te wachten met kernenergie. De Wereldraad wilde aanvankelijk niet erg aan een moratorium. Wel wilde ze een goede diskussie op gang brengen met energiedeskundigen en theologen. ,,Boston" was het sluitstuk van die diskussie.

,,AlsdeBMDgoed verloopt dan denk ikdatwein Nederland vooroplopen" alwaar, wellicht ook door de gebeurtenissen rond Harrisburg, een ruime meerderheid te vinden was voor een aanbeveling tot een moratorium, een bezinningstijd. Tuininga:,, Voor Nederland heeft dat niet zo veel betekenis, want wij waren hier al lang bezig met een dergelijke bezinning. Daaruit blijkt het sukses van alle akties die zijn gevoerd. Ik denk dat dit succes vooral doorgedrongen is bij de politieke partijen. Er is geen partij die acht jaar geleden iets anders dan positieve dingen van kernenergie wist. 't Is uniek in de wereld dat nu zoveel partijen anti-kernenergiepunten in hun verkiezingsprogramma's opnemen. Zelfs de VVD maakt een voorbehoud: alleen kernenergie als de energievoorziening dat nodig maakt. Als de BMD goed verloopt en niet wordt gedwarsboomd door allerlei voor- en tegenstanders, dan denk ik dat we in Nederland voorop lopen. Het valt mij op dat in het buitenland nergens zo'n brede diskussie plaatsvindt. In tal van landen verkeert men nog in het stadium dat volksvertegenwoordigingen zoeken naar wegen om inzicht te krijgen in technische ontwikkelingen. In Nederland zijn we al zo ver dat we een brede publieke diskussie gaan opzetten waarin voors en tegens van technische ontwikkelingen tegen elkaar worden afgewogen." (FST) •

vu-Magazine 10 (1981 )3 (maart)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen