VU Magazine 1981 - pagina 82

dienst. Het is een onbegonnen werk te ,,verklaren", hoeveel haren men uit een paardestaart kan trekken, zodat men wat overblijft niet meer een paardestaart kan noemen. Men moet hierbij ook de vraag betrekken of studenten die lid zijn van de CPN in bestuurlijke funkties moeten worden toegelaten. Ook hier kan de buitenstaander zich verheugen. De volgende zinsnede van Roelink is kenmerkend. Het gaat ,,om de beslissende vraag, hoe de doelstelling van de VU — God en de naaste te dienen — het best wordt verwezenlijkt. En in de vinnige strijd van de laatste jaren was daarbij de kernvraag of instemming met de doelstelling dan wel de bereidverklaring naar vermogen in de geest van die doelstelling mee te werken, al dan niet aangevuld moest worden met een nadere bepaling, waarbij bepaalde groepen om hun politieke partijkeuze zouden worden uitgesloten. Na vaak hoog oplaaiende discussies viel het besluit, dat zo'n bepaling niet zou worden toegevoegd" (Roelink, 46). In mijn verbeelding zie ik de schimmen van A. F. de Savornin Lohman die zijn ontslag nam, en van lateren die niet benoembaar werden geacht, of omdat zij met Geelkerken meegingen (1926), of lid werden van de Partij van de Arbeid (omstreeks 1952) rondwaren langs het grote gebouwencomplex aan De Boelelaan. Zij zullen, zo waag ik te veronderstellen, het verdriet en de achterstelling vergeten of vergeven, en zich verheugen in de nieuwe openheid, voor alle kategorieën van personen, die de VU willen dienen.

Bestem elke maand • / V van uw netto maandinkomen voor het

WERELDDIAKOIMAAT GIRO 2211 Algemeen Diakonaal Bureau van de Gereformeerde Kerken, Burg. De Beaufortweg 18, Leusden.

76

,,Laatdanhet Calvinisme niets dan zulk een Aeolusharpzijn, welnu, dan zegt dit alleen, dat ook het Calvinisme zonder de Geest des Heren volslagen machteloos is" De verslaggever van een zeldzaam boeiende eeuw geestesgeschiedenis werd meegesleept door de feiten, in het voorgaande opgesomd. Hij had echter deze ontwikkeling kunnen vermoeden, of achteraf kunnen rekonstrueren uit,,Het Calvinisme" de beroemde Stone-lectures van de grote Abraham Kuyper, in 1898 in Princeton gehouden. De visionaire laatste lezing handelt over het calvinisme en de toekomst. Het slot van de Nederlandse uitgave dietit te worden aangehaald, niet alleen vanwege de taalbeheersing, die, hoe archaïsch ook, blijft boeien, maar bovenal om het wijde perspektief omtrent de taak van Kuypers calvinisme. ,,Ool< gij l<ent de Aeolustiarp, die men in het vensterkozijn legt opdat de wind er zijn hemelse accoorden op spele. Zolang nu de wind uitblijft, geeft ook de harp geen toon; maar ook al komt de wind, zolang de harp niet gereed ligt, moogt ge een blazen en suizen van de wind beluisteren, maar komt er geen atmosferische muziek. Laat dan het Calvinisme niets dan zulk een Aeolusharpzijn, welnu, dan zegt dit alleen, dat ook het Calvinisme zonder de Geest des Heren volslagen machteloos is. Maar juist hieruit volge dan ook voor ons de dubbele roeping enerzijds dat we om het blazen van die wind des Geestes de God onzer vaderen aanroepen, maar ook anderzijds om inmiddels toe te zien dat onze harp, zuiver in haar snaren gespannen, tegen dat de Geest'weer ritselen gaat, in het venster van Gods heilig Sion ligt. •• Er is geen twijfel aan dat die snaren gespannen zijn, en dat het werk van de VU op vele gebieden van wetenschap met sukses wordt verricht. Sukses is niet het woord dat de Calvinist gebruikt; hij dankt daarvoor zijn God, Wiens Geest waait wanneer en waarheen Hij wil. Daarvan getuigt het zegel van de Universiteit, dat onveranderd haar uitgangspunt vertolkt: ,,Onze huipe zij in de naam des Heren". Daarvan getuigt eveneens,,W.enR." Van alle fakulteiten gaat de theologische vooraan, ook in het aantal pagina's van W. en R. Daarbij moet men in het oog houden dat ook de wijsbegeerte voor driekwart

theologisch georiënteerd bleek. Men vindt voorts theologen terug als docenten in andere fakulteiten, zoals Kuyper zelf in de letteren. Onder de soms kurkdroge verslagen munt mevrouw Siertsema, die de algemene taalwetenschap voor haar rekening nam, uit door afstandelijke humor over wat zij onzin vindt in de taaltheoriën van de veelzijdse stichter en van anderen, zonder ooit te vervallen tot neerbuigend verbeteren of grappenmakerij ten koste van hen die niet beter wisten. Minstens eenvijfde van W. en R. is doordrenkt van, en blijft ook in exacte wetenschappen de sporen dragen van, eenheid en- verscheidenheid in de gereformeerde theologie, die inderdaad de koningin der wetenschappen is gebleven. Zij is het die bovendien in een apart werk van 279 pagina's door haar huidige docenten op eigen wijze haar taak ziet vertolkt. W. en R. was niet voldoende. Het aparte werk draagt de titel ,,in rapport met de tijd" en het zal zeker in eigen kring grote belangstelling wekken. Misschien ook daarbuiten: het theologische boek werd niet bij de jubileumboeken van algemene aard door mij ter recensie ontvangen. Dit is geen verwijt aan de genereuze dienst voor pers en voorlichting van de VU, die de dank verdient van alle media voor zijn welwillende hulpverlening. Oe bijdrage over de theologie als zelfstandige discipline in W. en R. is een voortreffelijke bijdrage van waarde, die evenals de

Abraham de Geweldige: portret van een ziener die eennieuwe toekomst voor ogen heeft behandeling der wijsbegeerte een uitstekend beeld geeft van een eeuw strijd om (neo-)calvinisme als basis voor de wetenschappen. Na de theologie komt de rechtsgeleerdheid; ook hier was de toegemeten ruimte niet genoeg, maar moest een apart deel, een afspiegeling van de strafrechtwetenschap zoals die aan de VU wordt bedreven, aan het welsprekend verslag in W. en R. van de hand van I. A. Diepenhorst, worden toegevoegd. Kuyper vergeleek zijn stichting gaarne met de Leidse Akademie in haar beginperiode. Hij sprak graag van het calvinistische karakter van deze protestantse hogeschool. Naar mijn mening betoonde hij daarin een grote ruimhartigheid tegenover de Universiteit waar hij zelf zijn opleiding gekregen had. In één opzicht — van organisatorische aard — had hij stellig gelijk. Ook in 1575 en de volgende decennia gingen godgeleerdheid en rechtsgeleerdheid vooraan. Daarmee is de overeenkomst aan de eerste fakulteiten, maar ook een merkbaar verschil aangege-

vu-Magazine 10 (1981) 2 (februari)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen