VU Magazine 1983 - pagina 22

van voor de werkloosheid, alleen maar erger. De botsing in de discussies rond de sociale uitkeringen wordt erdoor verhevigd. ina Brouwer: ,,Aan de ene kant is er een stroming, als ik me niet vergis ook sterk vertegenwoordigd in het kabinet-Lubbers, die het kostwinnersbegrip wil uitbreiden en daarmee tegelijkertijd wil bezuinigen op de sociale uitkeringen. Aan de anuere kant wordt enorme druk uitgeoefend in het kader van de E.G.richtlijn en de emancipatiebeweging om de noodzakelijke individualisering en het terugdringen van het kostwinnersbegrip van de grond te krijgen. Dat kan dus nog een hele leuke discussie worden!"

Twee trajecten en een vangnet In de politieke arena zal het episch centrum van deze discussie allereerst liggen rond de beoordeling van de plannen van het kabinet op dit punt. Het voorstel van staatssecretaris De Graaf — nog in de vorige kabinetsperiode uitgebroed — kan worden uitgelegd als een poging om het stelsel van sociale zekerheid zodanig te wijzigen, dat althans de directe discriminatie van vrouwen ten gunste van mannen, eruit verdwijnt. in de not\t\e,,Stelselherziening"woröen aan uitkeringen die het inkomen vervangen, bij voorbeeld bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, steeds drie onderdelen (,,componenten") onderscheiden: een basisuitkering, voldoende om de kosten van het individuele bestaansminimum te dekken, een toeslag bovenop die basisuitkering, voor het geval de uitkeringsgerechtigde de zorg voor anderen draagt binnen een of andere leefeenheid, en een aanvulling daar weer bovenop in de gevallen waarin het eerder genoten inkomen hoger lag dan het minimumloon. In het zogenaamde twee-trajectenstelsel nu, wordt het eerste traject gevormd door een uitkering tot het niveau van het sociale minimum, terwijl het tweede bestaat uit een eventueel toe te kennen toeslag of aanvulling. Omdat dit trajectensysteem gekoppeld is aan rechten die men ontleent aan eerder verrichte, betaalde arbeid, is er voor degenen die daarop geen aanspraak kunnen maken het vangnetsysteem bedacht. Dat systeem verricht z'n reddende werking wanneer er geen andere uitkeringsrechten bestaan of wanneer anderszins de inkomsten onder het vastgestelde bestaansminimum komen. De reacties op deze herzieningsplannen zijn niet onverdeeld enthousiast, met name niet die van de kant van vrouwen-en jongerengroepen. Het in juni 1982 opgerichte Platform van Vrouwen voor Economische Zelfstandigheid (kortweg ,,Platform" genoemd), waartoe vrouwen behoren uit zeer uiteenlopende organisaties en actiegroepen, is zeer kritisch ten aanzien van de uitwerking die de plannen kunnen hebben voor de kansen op betaald werk en ecnomische zelfstandigheid van vrouwen. Politici moeten zich er niet door om de tuin laten leiden, zegt men daar, want in feite komt het op hetzelfde neer: in de praktijk blijven de gevolgen voor de vrouwen gelijk. Men vindt bovendien dat er op regeringsniveau slecht naar het standpunt van Platform wordt geluis20

Elske ter Veld (foto AVC-VU-Steve de Reus)

terd. Van regeringszijde wordt niets vernomen, aldus de vrouwen, behalve voorgenomen maatregelen als eer\,,vijfde tariefgroep" in de belastingwetgeving, die ,,het gezinsdenken via een achterdeur weer binnensmokkelen". (De thans voorgenomen extra belasting op dubbele inkomens lijkt redelijk. Maar schijn bedriegt zolang geen rekening is gehouden met het feit, dat de paren met de laagste inkomens daarvan de grootste terugslag krijgen; de paren dus die dat dubbele inkomen het hardst nodig hebben.) De voornemens rekenen in onvoldoende mate af met het ,,klapstoelenbeleid", waarbij vrouwen al naargelang de ruimte op de arbeidsmarkt, kunnen worden uitgeklapt, dan wel ingeklapt weer weggezet op het moment dat hun deelname aan de betaalde arbeidsmarkt niet langer op prijs wordt gesteld. Ook Ina Brouwer toonde zich, tijdens het QBD-congres kritisch over de regeringsplannen op dit punt. Hoewel man en vrouwformeel gelijke rechten krijgen, blijft het principe in haar ogen van kracht, dat rekening wordt gehouden met het inkomen van iemand die door de overheid als,,partner" wordt beschouwd. De uitwerking blijft, dat mensen tegen hun wil afhankelijkheid ten opzichte van elkaar wordt opgedrongen. ,, We blijven op deze manier vastzitten aan de economische eenheid, die niet beperkt wordt tot het huwelijk — waarbij men immers zelf kiest voor die eenheid — maar zich ook zal uitstrekken tot andere samenlevingsvormen. Het kostwinnersprincipe blijft van kracht, al gaat het dan niet langer om het recht op een uitkering, maar om de hoogte daarvan. Die van staatswege ingebouwde afhankelijkheidsrelatie is op papier misschien wel aardig, maar zal in de praktijk

Opgedrongen afhankelijkheidsrelatie vergt enorme controle. Dat wordt dus weer tandenborstels tellen en controleren wie bij wie de nacht doorbrengt en hoe vaak... (Cartoons van Cilia Kortman uit hetboekje „Houden van ^ onderhouden") vu-Magazine 12 (1983) 1 januari 1983

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen