VU Magazine 1985 - pagina 424

en zelfs verse oesters. Het is niet onwaarschijnlijk dat hij ook van de opbrengsten uit de veeteelt zijn deel kreeg en als belastinginner ten behoeve van de Romeinen optrad. Langzaam maar zeker is het deze man (en zijn erfopvolgers) meer en meer voor de wind gegaan tot hij het zich kon permitteren om zijn bescheiden houten stulp af te breken en op diezelfde plaats een riante en alleszins luxueuze villa te laten neerzetten.

M

en gaat er in theorie vanuit dat de macht van onze Hoogeloonse hoofdman (en ergo zijn bron van inkomsten) verder heeft gereikt dan de strikte omwalling van de Hoogeloonse nederzetting. Al wat dit dorp opleverde was toch bij lange na niet genoeg om bij voorbeeld een dergelijke kapitale villa te bouwen. Het vermoeden bestaat dat meerdere nederzettingen onder zijn jurisdictie stonden. Het bewijs daarvoor kan geleverd worden wanneer men, op niet al te grote afstand van Hoogeloon, een nederzetting weet op te graven, die in alles overeenkomt met de onderhavige, maar dan wèl één zónder villa. Dat is de reden waarom het AIVU ook in het nabije Riethoven aan het graven is geslagen. Daar hoop men zo'n villaloze nederzetting boven te krijgen op een lap grond die ook al eerder restanten uit de Romeinse tijd aan de oppervlakte prijsgaf. De Riethovense nederzetting ligt waarschijnlijk eveneens enkele kilometers bezijden de grote doorgaande weg door de Kempen. Deze weg die, vanuit het Zuiden naar de Rijn, het noorden van Gallië moest ontsluiten, heeft naar alle waarschijnlijkheid de nederzetting bij Hoogeloon verbonden met, in het Noorden, een grotere nederzetting aan het riviertje de Dommel en, in het Zuiden, met het Belgische Grobbendonk. En dat zijn, naar verwachting, ook de Romeinse vestigingsplaatsen geweest waarmee de villabewoner zijn lucratieve handel dreef.

D

e 'mini-geschiedenis' van dit dorpje, zoals nu stukje bij beetje ontrafeld tijdens de Hoogeloonse opgravingen, betekent een regelrechte doorbraak in de inzichten die we tot voor kort hadden van de Romeinen en hun manier van besturen. De Romeinen waren politiek gezien slimmer dan wij, in onze twintigste-eeuwse hoogmoed, voor mogelijk hielden. Waar mogelijk pasten zij, in ieder geval vanaf de regeerperiode van Keizer Augustus, het systeem van 'indirect ru/e'toe: zij trachtten de inheemse elite ter plaatse, in te palmen, te romaniseren en aan zich te binden door, in ruil voor de medewerking, macht, aanzien en welzijn in het vooruitzicht te stellen. En die methode werkte in de meeste gevallen uitstekend, spaarde geld en manschappen uit en garandeerde rust en orde in de bezette gebieden, zelfs zonder dat men er een vinger naar hoefde uit te steken. Het zal trouwens weinig moeite gekost hebben de hoofdman tot samenwerking te bewegen; van dwang zal hoe dan ook geen sprake zijn geweest. Het dorpshoofd werd er financieel immers flink wijzer van. En aangenomen mag worden dat deze voorspoed afstraalde op de nederzetting en haar bewoners als geheel. Dat blijkt alleen al uit het feit dat men, gezien de vondsten, na verloop van tijd algemeen overging op het gebruik van meer geavanceerd — geïmporteerd — gereedschap en huishoudelijk gerief. Het betekent ook, dat de romanisering, de aanpassing van de inheemse bevolking aan de Romeine cultuur en hun inlijving in dat imperium, op indirecte wijze heeft plaatsgevonden, namelijk via de inheemse elite. Dat de aan- en inpassing daardoor zelfs sneller en meer van harte ging dan bij een militaire afdwinging, ligt voor de hand. Slofstra benadrukt dat het Kempenland in die tijd pure bush bush was, waar geciviliseerde Romeinen zich ongaarne ophielden. Die verbleven, in de periode dat Rome het gebied 344

VU-magazine 14e jaargang nr 9 oktober 1985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen