VU Magazine 1985 - pagina 98

Uit de Hortus

Algummim- of almuggimhout door Daan Smit ,,Zend mij ook ceder-, cypressen- en algummimhout van de Libanon, want mij is bel<end dat Uw/ kneciiten de bomen van de Libanon weten te vellen..." (2 Kronieken 2:8-9) ,,Bovendien brachtde vloot van Hiram, die goud uit Ofir aanvoerde, uit Ofir zeer veel almuggimliouten edelgesteente mee. De koningen verwerkten lietalmuggimhiouttot meubels..." (1 Koningen 10:11-12) Zoals het zich tot op heden laat aanzien, is er geen aanleiding te veronderstellen datalgummimhouten almuggimhout van verschillende boomsoorten komen. Het verschil in schrijfwijze zou terug te voeren zijn tot devoorkeurt.o.v. de te hanteren spellingswijze van diversevertalers. E.e.a. heeft ervoorgezorgd dat er rond dit onderwerp nogal wat verwarring is ontstaan. Gezien hetfeitdathetduurzamere hout ook ten tijde van de bijbel in het Heilige land schaars was, en met name de zo zeer begeerde aangenaam ruikende soorten slechtsdoorweinig bomen werd voortgebracht, is het aannemelijk-dat het gezocht moet worden onder degroepconiferen, die toentertijd nog op redelijk grote schaal in dat gebied voorkwamen. Deze lekker geurende houtsoorten moeten nietworden verward met het bekende witte of gele sandelhout, voortgebracht door Sanfalum album (van origine afkomstig uitZuid-Indiaen door kooplieden naar Palestina verscheept vanwege zijn grote waardet.b.v. houtsnijwerk en luxe artike-

80

len), dieweernietverwisseld mag worden met het rode sandelhout van Pterocarpus santalinus (van origine groeiend in de tropen, waarvan men het rode kernhout vermaalde om het als kleurstof te gebruiken). Andere coniferen die in de bijbel meer dan eens beschreven zijn, zoals ceder, cypres, parasol- en Aleppoden, werden eveneens om hun duurzamere hout gebruikt voorde bouwvan huizen en paleizen. Aan dit bescheiden lijstje naaldhoutgewassen kunnen de wat minder algemeen voorkomende Juniperusdrupacea, J. excelsa, J. oxycedrus, J. phoenicea en waarschijnlijk nog wel enige andere in dit gebied inheemse soorten worden toegevoegd. Metname J. excelsa, een tot forse exemplaren uitgroeiende jeneverbessoort, leverteen uitstekend houtprodukt, dat in kwaliteit voorcederen cypres niet onder doet en al netzo aangenaam geurtals de andere naaldhoutgewassen. Mocht u dit nog niet eerder opgemerkt hebben dan verdient het aanbeveling een potlood van goede kwaliteit aan te snijden. Deze is veelal vervaardigd uithetgeurige hout van Juniperus virginiana, inheems in het Oosten van de Verenigde'Staten. In verhouding tot de oorspronkelijke vegetatie zijn nu slechts nog weinig grote exemplaren van de verschillende hiergenoemde Juniperus-soorten gespaard gebleven voorde niets ontziende houthakkers. Wat nog over is, wordt nu met moeite in leven gehouden. Tevens wordt getracht jon-

ge boompjes uitte planten om het areaal te vergroten en de door erosie getroffen gebieden weer te bebossen. Cultuur Juniperusexcelsa, alsook de andere hiergenoemde jeneverbessoorten zijn in ons klimaat niet winterhard. Deze soorten zijn wel als kuipplantte kweken, hetgeen inhoudtdatze 's zomers, vanaf half mei tot half oktoberbuiten gekweekt kunnen worden, terwijl ze gedurende de winterperiode vorstvrij bij 5 °C moeten overwinteren. Als uitgangsmateriaal komen zowel zaden als stekken in aanmerking. Uiteraard zijn er naast deze niet-winterharde soorten vele die het in ons klimaat

en in onze tuinen uitstekend doen. Zelfs onze eigen inheemse flora is een echte soort rijk, namelijk Jun/perus communis. Andere tot bomen uitgroeiende winterharde soorten zijn o.m. de Chinese jeneverbes (Jun/perus chinensis) en de z.g. rode ceder (Juniperus virginiana). Ookdeveel aangeplante Juniperus x pfitzeriana 'Pfitzer', beter bekend onderhetnog altijd gebruikte synoniem van J. chinensis 'Pfitzeriana', kan uitgroeien tot een flinke boom. Dat de meesten zich dat niet realiseren blijkt wel uit het feit dat deze cultuurvariëteit vrijwel overal foutief wordt gebruikt. Dat komt met name omdat jonge planten lange tijd een horizontale groeiwijze hebben en pas later opwaarts groeien. Deze opgaande takken worden er dan vlijtig iedere keerweerdoorde hoveniers tussenuit gesnoeid om toch maar vooral de horizontaal groeiende vorm te behouden. In de tuin van onze hortus staat een exemplaardiezo'n 10 jaar geleden is geplant, zonder dat de snoeischaar er ooit aan te pas is gekomen. Inmiddels heeft hij een stamdiametervan ± 20 cm en een hoogte van ± 5m bereikt, ondanks hetfeit dat de groei meer in de breedte dan in de lengte plaatsvindt. Hiermee wil dus gezegd zijn dat Juniperus x pfitzeriana 'Pfitzer'de in1899, bij de bekende Duitse (nu Oostduitse)boomkwekerLucfwig Spaeth uit Berlijn ontstane cultuurvariëteit, niet geschikt is voor beplanting van kleine tuinen. Juniperus Excelsa (gravure uit: Urslni, J. H., Arboretum Biblicum 1678)

vu-Magazine 14(1985)2februari 1985

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen