VU Magazine 1989 - pagina 296
Jeruzalem. De klaagmuur. Foto's ANP
Het chassidisme ontstond door een gat in de markt. Toen de joodse orthodoxie weinig aandacht had voor de rehgieuze behoeften van de gewone joden, bracht deze mystieke beweging het heil weer binnen ieders bereik. Hierover verscheen een proefschrift, waarin feit en fictie elkaar de hand drukken. HANNEOBBINK Het was in het jaar 70 dat reb ('meneer') Dan Isj-Tom vanaf de heuvels Jeruzalem zag branden. Reb Dan laadde zijn allernoodzakelijkste bezittingen op een ezel en begon, samen met zijn vrouw en zijn vijf zoons, aan een reis door de wereld en de tijd. De reis bracht hem in Spanje, in Genua en in het Rijnland. Nergens was hem en de duizenden andere joden die het heilige land ontvlucht waren, rust gegund. Ten slotte, omstreeks 1580, vestigde reb Dan zich als zilversmid in Lublin, Polen. De joodse gemeenschap in Lublin was groot en bloeiend. Steeds opnieuw werden er echter maatregelen genomen die de joden in hun broodwinning belemmerden en steeds op30
digheden het chassidisme ontstaan en gegroeid is. Toen reb Dan in Polen aankwam, hadden de joden daar privileges die zij nergens anders hadden. De joodse gemeenschap vormde er als het ware een staat binnen de staat, met een eigen bestuurlijke organisatie, met eigen rechters en bestuurders. Elke joodse gemeente werd bestuurd door een 'kahal', alle gemeenten eb Dan is een fictief perso- samen werden overkoepeld door de nage. Hij treedt op in De 'wa'ad'. Dit bestuurlijk apparaat revolutie der vromen, het was niet alleen verantwoordelijk proefschrift dat Daniël Meijers, an- voor wat er binnen de joodse getropoloog aan de Vrije Universiteit meenschap gebeurde, het regelde en zelf chassid, wijdde aan het ont- ook de betrekkingen met de buitenstaan en de ontwikkeling van het wereld. chassidisme. Reb Dan heeft aan den Desondanks was de joodse gemeenlijve ondervonden in welke omstan- schap ook in Polen niet gevrijwaard nieuw waren de joden het mikpunt van brandstichting, vernieling en moord. Reb Dan trok verder naar het oosten, naar Podolië. Daar ontstond in de eerste helft van de achttiende eeuw een nieuwe beweging binnen het orthodoxe jodendom, het chassidisme. De één na de ander sloten de leden van reb Dans gezin zich bij de nieuwe beweging aan.
R
VU-MAGAZINE—JULI/AUG. 1989
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1989
VU-Magazine | 484 Pagina's