VU Magazine 1993 - pagina 182

Pascal Ie Cappetti

Een w^ijdverbreide gedachte is dat ouder w^orden gepaard gaat met achteruitgang van het geheugen. Deze gedachte is, vindt de gerontoloog Deelman, een vorm van vooroordeel en discriminatie. Niet alles gaat slechter wanneer je ouder wordt.

f

in het Eduard Douwes Dekkerhuis, een verzorgings- en verpleegtehuis in AmsterdamNoord, verzorgt ergotherapeute Marjolijn Nanninga twee keer per week een geheugencursus. De vijf dames die dinsdagochtend aan de beurt zijn, zitten in het dagverblijf op haar te wachten. Geen van hen woont in het verzorgingstehuis. Twee wonen in een serviceflat, de overige drie wonen zelfstandig. Allemaal kampen ze met geheugenproblemen. Via hun huisartsen zijn ze bij het E.D.D. terecht gekomen. Mevrouw Slok - een van de deelnemende ouderen - moet even denken wat ze hier ook al weer kwam doen.

VU MAGAZINE M£f 1993

O ja, herinnert ze zich, "voor het onthouden". Behalve voor de geheugentraining zijn de dames vandaag ook voor de gezelligheid in het verzorgingstehuis. De route naar de cursusruimte is vanwege een ingrijpende verbouwing gewijzigd. Nanninga, spijtig: "Anders was het terugvinden van het leslokaal een mooie oefening geweest." De wandeHng door de met tentendoek gecreëerde gangen, is niet alleen vermoeiend, maar ook verwarrend: waar gaan we nu naar toe? Eindpunt blijkt een sober ingerichte kamer te zijn. Deze ruimte is met opzet 'prikkelarm' gehouden geen schilderijen aan de muur en

planten m de vensterbank - opdat de ouderen niet worden afgeleid tijdens de les. "Gaat u maar op uw vaste plek zitten", begint Nanninga de cursus.

Bril De akoestiek is slecht. Het kost haar moeite zich verstaanbaar te maken. Regelmatig moet Nanninga haar woorden herhalen. Het begin van de les is vaste prik. "Welke namen hadden we de vorige week geleerd? U moet uw buurvrouw goed aan kijken, hoor, anders bent u haar naam zo weer vergeten", beklemtoont ze. Een handig hulpmiddel daarbij is vi-

sualisatie van de namen van de aanwezige personen. Bij deze strategie worden de namen van de groepsleden gekoppeld aan uiterlijke kenmerken of associaties. Zo heeft m e vrouw Ten Brink een bril op. Beide woorden beginnen met 'br'. Nanninga maakt vervolgens een drinkgebaar om de dames op de naam van mevrouw Slok te doen komen. Het gaat nog niet zo goed, maar dit is ook pas de vierde les. Wijk- en buurtcentrum, volksuniversiteit of bejaardentehuis: allemaal hebben ze tegenwoordig een geheugencursus op de plank liggen. Bedoeld voor mensen met uiteenlo-

pende geheugenproblemen; voor al diegenen die regelmatig het gas aan laten staan, namen niet kunnen onthouden, de pincode telkens vergeten of de werking van de videorecorder niet onder de knie kunnen krijgen.

Sprintje Want dat het geheugen te trainen is, daarvan lijkt iedereen overtuigd. En ook de gedachte dat ouder worden nu eenmaal met geheugenklachten gepaard gaat, is algemeen geaccepteerd. De Europese Gemeenschap heeft 1993 uitgeroepen tot Europees jaar van de Ouderen. Daarmee beoogt de EEG een herwaardering van

de sociale en cognitieve status van ouderen te bewerkstelligen. Is het geheugen van normale, gezonde ouderen nu werkelijk zoveel slechter dan dat van jongeren, zoals vaak wordt verondersteld? Nee, meent gerontoloog prof. dr. B.G. Deelman. In zijn oratie van 26 januari j.l. keert de Groningse hoogleraar zich tegen deze opvattingen. Hij zegt: "Alle uitspraken, verwachtingen en beslissingen die gebaseerd zijn op leeftijd in plaats van op de individuele prestaties zijn een vorm van vooroordeel en discriminatie. Er zijn genoeg onderzoeken waaruit blijkt dat ook jongeren veel problemen met het geheugen kunnen hebv u MAGAZINE MEI 1993

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen