Locus de Consummatione Saeculi - pagina 686

854 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

Het

is

daarom ook geenszins de bedoeling van het

natuurrecht

dat

recht, en ivel dat

terug

in de § gezegde,

om

tot

te keeren. Neen, ivat ive willen is Calvinistisch staats-

naar Nederlandscli

type.

Om

liiertoe te

komen, moet

drieërlei

plaats hebben: 1.

2.

uit

moeten we trachten

te

weten

te

komen, wat

het recht

Gods

is,

en dat

maar ook uil Gods Woord. moeten we rekenen met het historisch verloop der rechtsontwikkeling en

alken

niet

uit

de natuur,

de verschillende historische gegevens het Calvinistisch recht uitnemen.

S**,

ten behoeve van een bepaald volk, hier de Nederlandsche natie, dit recht

bepalen, bestudeeren en beoefenen.

Op deze wijze is critiek mogelijk op het positieve recht en tevens mogelijk onze vrijheid als burgers te verdedigen, wordt eene zelfstandige positie tegenover het positieve recht mogelijk en is het voortdurend zuchten en gebukt gaan onder dat recht niet het eenige, dat aan het individu overblijft. De tegenwoordige neiging om alleen het gestelde, het beschreven recht als recht te erkennen, doet elk rechtsbegrip verdwijnen. Als men op de vraag „waarom is dit of dat recht?" alleen antwoorden kan, „omdat de Overheid het aldus heeft gesteld, gewild" dan is het met alle rechtsbesef voor goed gedaan. Dan is het recht niet anders dan eene instelling, eene ordinantie van de Overheid, een accidenteele regel. Het kan echter niet anders, of op deze wijze moet het gezag ondermijnd worden, dewijl het recht gewijzigd kan worden al naar gelang de Overheid eene andere beschouwing heeft. Toch hebben onze tegenstanders er iets op gevonden om hunne theorieën te verdedigen en ingang te doen vinden. Niet de Staat, niet de Overheid als zoodanig stelt het recht, zeggen zij, maar het volk doet het. De Overheid onderzoekt slechts wat hier en daar onder het volk geivoonterecld is geworden. Dat gewoonterecht nu schrijft de Overheid in de wet, en zoo steil niet de Behalve dat hierdoor aan de OverOverheid, maar het volk, wat recht is.

—

heid, die slechts optreedt als een soort boekhouder, eene

wordt toegekend,

is

deze

voor het recht zelve. Immers, nu in de verschillende deelen

is

ook

min

eervolle positie

hare gevolgen zeer bedenkelijk alle eenheid uit het recht gebannen, want

zienswijze

van het land en

in

in de verschillende toestanden

van

het volk had het recht eene eigene, onderscheiden ontwikkeling. Het mist dan alle

orde

in

den rechtsbouw, en het rechtswezen gaat dan veel gelijken op men eerst de vier muren optrok, en

de oude Amsterdamsche huizen, waarvan

dan mijnheer bepaalde waar hij, de juffrouw waar zij haar kamer wilde hebben, aan welk verlangen dan werd voldaan, tengevolge waarvan men een samenstel van kamers, gangen en trappen kreeg, waaruit niemand wijs werd, en waarin men tevergeefs naar eenige architectonische orde of gedachte zocht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen