E voto Dordraceno : toelichting op den Heidelbergschen Catechismus - pagina 496

ZOND.

498 doodt;

wat

in

XXXIVö. HOOFDSTUK VIL wat

ze afgeschaft is; en

zin

dies

meer

zij,

mag nu

niet

gehandeld, omdat de Catechismus dit onderwerp afzonderlijk aan de orde

vraag 114 en 115, na afloop van de Tien geboden.

stelt in

Maar wel moet, eer de bespreking van het eerste gebod met ons volgend hoofdstuk een aanvang neemt, hier ter plaatse een kort woord in'

gelascht over consciëntie. Geen onderwerp toch

zijn oorzaak, dat

meegegeven, thans veelszins tot een middel wierd,

val

om

de zielen van God af

En

trekken en los

te

nu opgevat, doet de consciëntie

zoo

waarover meer ave-

de consciëntie, die ons door God als schutsengel, na on-

in zonde, is

zen

bod.

is er,

omloop zyn; en deze verkeerde denkbeelden

denkbeelden in

rechtsche

maken van zijn gegeen goed, maar sticht te

kwaad.

ze

Niet toch als vrucht van Schriftonderzoek,

maar

als product, vooral

van

de Kantiaansche philosophie, heerscht thans tamelijk algemeen, ook on-

y der Christenen van rechtzinnige belijdenis, de onware voorstelling, alsof ons „geweten" een soort in ons hart geschreven zedewet was, waarop we onder

omstandigheden

alle

veilig

metterdaad zulk een consciëntie

zoo

voor

loopen, nooit

al

in

te bezitten, die heeft

Gods Woord

niet

Alle raad of vermaan van ouders, wijzere personen of kerk

van noode. is

konden afgaan. Wie zich nu inbeeld

is

iemand overbodig. En ook kan hij zeer wel zedelijk zuiver hij een God-loochenaar. Immers, zijn consciëntie laat hem

den steek. Voor welk geval

ook

hij

staat, zijn consciëntie geeft

een onfeilbaar getuigenis, en zegt hem Doe dit, of laat dat. Wel verbinden de meeste personen dit getuigenis van hun consciëntie :

nog met de gedachte aan Gods alwetendheid, en verstaan er onder een inspraak van God in hun hart. Zelfs zegt men dan, dat „geweten" is, iets weten met een ander ; en vat men dit dan op als een verdan

eerst

mogen

der

afleiding resultaat,

ziel,

van het dat

om

ge alzoo

enz.;

consciëntie

te

of

weten.

Maar vooreerst

zou het dan

zijn,

is

meer

al

geweten eenvoudig hetzelfde

beteekent. Letterlijk

deze

tot het

daad

als een

het door ons

stomme e van afviel; terwijl het voorvoegmaken hebben met ge in ^ebuur, gemaal-gezel

later de

niets zou te

maar eenvoudig een

uitdrukken,

saam met God

woord minstens onzeker, en komt men

van ons bewustzijn gewetene, waar dan sel

iets

versterking,

d.

is.

hier een „zeker

gelijk in gelukken, gelooven, gelijken, gevoelen enz.

weten" zou

En ook

af-

zekere, afleiding, toont de uitkomst,

gescheiden van deze, nooit volkomen dat wie eenmaal in zijn geweten een soort oppersten wetgever begroet,

zoolang

varen

hij

laat,

nog

gelooft, daarin

wel

zijn

God

zijn consciëntie, als zijn eigen

kennen wat goed en kwaad

is,

zelfs

eert;

maar, zoodra

hij

menschelijk vermogen,

tegen God overstelt. Het

is

God

om

te

dan juist

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen