Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 35

Afd.

Hfst.

I.

III.

§ l6.

WETENSCHAPPELIJK KARAKTER.

2"]

de Encyclopaedie toegepast, zoo staan we voor de vraag, of de

om

noodzakelijkheid,

zoo en niet anders encyclopaedische orde

dezen chaos van onze kennis aan

boren wordt, dat

wij

in

brengen, alleen daaruit ge-

te

door ons denken

deze kennis in die en

zelf

geen andere orde saamvoegen, of wel, dat deze encyclopaedische orde door iets dat buiten den denker, in het voorwerp zelf ligt,

in

Op

aan dat denken wordt opgelegd. zij

,

wat grond het

tweede Deel worden uiteengezet

zal in het

het begrip van wetenschap. Hier constateeren

dwingende orde, opzicht

is,

slechts

ons

,

dat een

in tweeërlei

orde

Encyclopaedische

van

aanbrengen

laatste te stellen

het onderzoek naar

we dus

van ons denken onafhankelijk

die

het

bij

bij

den

in

chaötischen schat van onze kennis beheerscht. Vooreerst doordien

de

van

schat

eerst

door ons denken ontstaat

ten andere,

omdat de

wereld van

verschijnselen,

Overmits nu

staat.

te

èn

,

maar

er

ordenen kennis

is

in

,

die

wereld

niet rusten,

onzer

is,

denken

eer wij

niet ;

en

verband staat met een

die onafhankelijk

der verschijnselen, niet chaotisch

kan ons denken

met ons denken ingaan,

waartoe wij

kennis,

van ons denken be-

kennis

èn

maar organisch

die

wereld

bestaat, zoo

eer het in den schat van onze kennis

eene zoodanige encyclopaedische orde heeft blootgelegd

,

als

met den

organischen samenhang èn van die wereld onzer kennis èn van die

wereld der verschijnselen overeenstemt. heeft te

doen

niet een zekere

is,

Wat

onze menschelijke geest

orde voor onze kennis

te verzin-

nen, maar de orde die er in schuilt, te zoeken en aan te wijzen. § 16.

Wetenschappelijk karakter.

Eerst deze noodzakelijkheid leent aan de Encyclopaedische studie

haar wetenschappelijk karakter. Bij elke andere opvatting fantasie,

moge

ze knnst zijn,

wetenschap moet ze schappelijk

zijn.

maar wetenschap

Immers,

bewustzijn gapen

,

is

ze

dan

moge niet.

ze

En

er blijft een leemte in ons weten-

zoolang de geest des menschen wel

geheel den overigen zótr^og, maar niet ook zijn indenken van dien yc.otryi.oq

met

zijn

denken doorvorscht

den mensch de noodzakelijkheid, zoek

in te stellen

waaraan

zijn

heeft.

om

Ontspruit hieruit nu voor

een wetenschappelijk onder-

naar zich zelf als denkend wezen en naar de wet

denken gehoorzaamt, dan

vloeit

hieruit tevens

de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen