Starrentritsen - pagina 85

83

Deze vraag toch raakt volstrekt niet alleen het doen en laten van den tegenwoordigen leider onzer partij, maar ook, na diens uitvallen door ontslag of overlijden, evenzoo zijn opvolger. Ja, zelfs in alge-

meenen zin raakt ze alle partijen. Men moet over en weer weten wat men met een leider bedoelt wat een leider doen mag en moet en evenzoo wat hem moet betwist worden. ;

;

*

*

Gekozen of spontaan.

H=

Leiders zijn er op politiek gebied van tweeërlei soort.

Thorbecke was politieke

was In

uit

actie,

hem

den

leider

gelijk

suo jure. Wat kwam, schiep hij. De liberale na '48 ons land en volk beheerscht heeft,

ze

geboren.

regel

daarentegen

is

het

anders.

Is

de

stroom van het

leven eener Partij eenmaal op normalen gang gekomen, dan heeft

men

óók wel leiders, maar dezen zijn dan gekozen. De Partij komt dan door afgevaardigden in centrale vergadering bijeen, en in die centrale vergadering kiest men een Voorzitter. Die Voorzitter wordt dan als Kamerlid van zelf Voorzitter van de parlementaire Club. Deze aldus gekozen leider leidt dan tot een stembus nadert. Dan wordt niet zelden een ander tot Voorzitter gekozen. En in dezen nieuw-gekozene treedt dan een nieuwe leider op. Toen Mr. Drucker naar de Eerste Kamer verhuisde, trad Dr. Bos in de Tweede op als de leider der Vrijzinnig-Democraten. Gekozen leiders zijn evenzoo de HH. Tydeman en de Meester, welke laatste nog niet zoo lang geleden den heer

Goeman

Borgesius verving.

Anders daarentegen stond het met Mr. Groen van Prinsterer. Dat Groen en hij alleen tot aan zijn sterven toe de leider der Antirevolutionaire Partij was, lijdt geen tegenspraak. Wel wees Groen van Prinsterer van 1874 af op den toenmaligen afgevaardigde uit Gouda, Dr. Kuyper, als den man van zijn vertrouwen, maar uitteraard voor het leiderschap slechts als zijn opvolger. Zoolang hij er zelf was, gevoelde hij zich als de vanzelf aangewezen leider, en noemde zich daarom de Veldheer. Zelfs toen nog, toen het grooter deel van den generalen staf van hem afviel. Kan men nu zeggen, dat Groen als \Q'\étx gekozen was? Stellig niet. Ook al placht Groen vóór elke generale stembus eenige vertrouwden naar Den Haag saam te roepen, een officieele vergadering van de Partij als zoodanig was dit nimmer. Van stemrecht was op die samenkomst geen sprake. V^an een kiezen van Groen als president of leider is op die bijeenkomst zelfs nooit gerept.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen