Ad Valvas 2006-2007 - pagina 243

AP VALVAS 1 1 JANUARI 2007

VVET E N S C H A

P

PAGINA 9

Geweldscijfers Amsterdamse politie vallen mee

De zachte arm

> Weetjes

Hoogleraar strafrecht Jan Naeyé is trots op de Amsterdamse politie. Die is zeer terughoudend met geweld, hoewel ze heel wat voor haar kiezen krijgt.

Kanker-gen

Onderzoekers van het VU medisch centrum hebben een gen (het FANCN-gen, spreek uit: FANK-N) ontmaskerd dat - in defecte staat - ernstige kinderkanker of borstkanker veroorzaakt. Kennis van het FANCN-gen kan leiden tot een betere en vroegere diagnostiek en in de toekomst tot een effectievere behandeling. Harvard-onderzoekers hadden al aangetoond dat een ander gen, het BRCA2-gen, ernstige kinderkanker of borstkanker veroorzaakt. Ze stelden vast dat het BRCA2-eiwit een binding aangaat met een ander eiwit. Zonder deze bindingspartner werkt het BRCA2eiwit niet goed. Vermoed werd dat bij ernstig zieke patiënten, bij wie geen BRCA2defect was gevonden, de bindingspartner van BRCA2 kapot is. Het VUmc levert nu het bewijs: een defect FANCN-gen is de boosdoener. (PB)

TEKST: PETER BREEDVELD ILLUSTRATIE: MERLIJN DRAISMA

De politie Amsterdam-Amstelland heeft in vijf jaar (2001-2005) bijna tweehonderdduizend aanhoudingen verricht. In nog geen 2500 gevallen is daarbij geweld gebruikt, variërend van duwen en trekken tot het dreigen met een vuurwapen. Dat is 1,18 procent van het totale aantal aanhoudingen. In 238 gevallen hebben burgers een klacht ingediend over het geweldsgebruik. Daarvan zijn er twintig gegrond verklaard. De Amsterdamse politie gebruikt dus zeer weinig geweld en daarmee is hoogleraar strafrecht Jan Naeyé zeer in zijn nopjes. "Als je kijkt naar de ernst van de delicten, het gaat vaak om behoorlijk zware jongens, dan is het geweldscijfer verbazend laag", zegt Naeyé. "In een wereldstad als Amsterdam is dat een bijzonder gegeven." Vlak voor de kerst verscheen Naeyés nieuwe boek Hard én zacht over geweld bij de politie Amsterdam-Amstelland. Wat opvalt bij het lezen van de meeslepend geschreven studie, is dat de politie zélf nogal wat voor haar kiezen krijgt. Zo wordt een incident beschreven waarbij een motoragent bijna omver wordt

Huisartsenzorg

Virtueel politiecentrum Hoogleraar strafrecht Jan Naeyé is als politieonderzoeker betrokken bij het VU-Centnim voor Politie- en Veiligheidswetenschappen. Bij dat centrum zitten verder onder anderen de bijzonder hoogleraren Monica den Boer en Hans Boutellier. Een paar jaar geleden werd het centrum met veel tamtam gestart, maar tegenwoordig rest er voor de buitenwacht vooral een verouderde website. "Dat onderzoekscentrum is vooral een virtueel centrum", verklaart Naeyé. "Eens in de twee maanden hebben we een gezamenlijke lunch om de stand van zaken te bespreken. Er gebeurt wel het een en ander, want we hebben bijvoorbeeld een basiscursus voor de rijksrechercheurs naar de VU weten te trekken. We zouden ons sterker willen profileren, maar het is een kwestie van geld, dat er niet is." Nu opereert Naeyé redelijk autonoom met een onderzoeksgroep van ongeveer tien mensen binnen dat centrum. 'De groep Naeyé' heeft bij de politie de nodige goodwill en is goed voor het aantrekken van de nodige fondsen voor onderzoek. "We hebben twee juristen, een criminoh>og en een stuk of zeven studentassistenten, die ik selecteer uit mijn eigen studenten." De student-assistenten schrijven ieder een scriptie waarvoor ze de beschikking krijgen over een deel van de gegevens die Naeyé heeft verzameld. Als de scripties goed genoeg zijn, bewerkt Naeyé ze tot een hoofdstuk in zijn onderzoeksverslag. "Zo wordt ons budgetprobleem voor een flink deel opgelost, want voor reguliere onderzoeksplaatsen hebben we geen geld. Het soort onderzoek dat we doen, is eis arbeidsintensief en kost dus heel veel. Als er echt talent tussen de studenten zit, durf ik het wel aan om met ze te werken." Intussen heeft Naeyé een toezegging voor de financiering van twee promovendi. Voor de komende zomer heeft Naeyé alweer een nieuwe publicatie op de agenda staan. Dit keer worden zes politiekorpsen tegen het licht gehouden. Aan het eind van het jaar komt dan een boek uH over geweld tégen de politie.

gereden door een geflipte automobilist, met zijn vuurwapen dreigt en daarvoor een stevige berisping krijgt. Een burger op zijn gedrag aanspreken, kan de politie al op fikse klappen komen te staan. In 2004 raakten 252 politiemensen gewond, van wie tien ernstig. Hard én zacht bevat een enorme hoeveelheid van dit soort gegevens. Naeyé heeft met zijn team uitgezocht waar het meeste geweld werd gebruikt (Amsterdam, 96 procent van alle gevallen en 46 procent in de binnenstad), hij vond gegevens over de etniciteit van de verdachten (tegen Marokkanen en Turken wordt naar verhouding minder geweld gebruikt dan tegen Surinamers) en ontdekte dat een relatief kleine groep politiemensen relatief vaker geweld gebruikt.

Nationale Ombudsman, hield een enquête onder meer dan 1200 politiemensen, kreeg de persoonsnummers van bij geweld betrokken politiemensen en kon die koppelen aan allerlei andere gegevens zoals postcodes, waardoor hij dwarsverbanden kon leggen en perspectief aanbrengen. "Ik kon alles terugbrengen tot

^Ik ken geen wetenschapper die me dit zou nadoen ^

Trigger-happy "Er wordt dan al snel gedacht dat bepaalde politiemensen sneller hun toevlucht nemen tot geweld, dat ze trigger-happy zijn", zegt Naeyé over die laatste constatering. "Maar het heeft alles te maken met het werkgebied van de betrokken agenten. Wie dienst heeft op de P.C. Hooftstraat, zal minder snel met een oververhitte burger te maken krijgen dan in de Warmoesstraat." Ook het feit dat tegen Surinaamse verdachten vaker geweld wordt gebruikt dan tegen Marokkanen, is uit de verzamelde gegevens van Naeyé te verklaren. Marokkanen waren vaker minderjarig, Surinaamse verdachten waren bovendien vaker gewelddadige drugsdealers. Van racisme is volgens hem niets gebleken. En wat de concentratie van geweld in de Amsterdamse binnenstad betreft: met de vier miljoen toeristen die de regio jaarlijks bezoeken en de drie miljoen mensen die er jaarlijks uitgaan of winkelen, mag dat geen verbazing wekken. Naeyé kreeg voor zijn onderzoek volledige medewerking van politie en justitie. Hij zag geweldsdossiers in van het Bureau Integriteit, de Arrondissementsrechtbank, de Rijksrecherche, de Klachtencommissie en de

specifieke, individuele gevallen." Hij is er best trots op: "Ik ken geen wetenschappelijke onderzoekers in Europa die dit nadoen." Cruciaal is het vertrouwen dat hij geniet bij de politie. Dat komt door het krediet dat hij heeft opgebouwd met zijn vorige onderzoeken, maar zeker ook doordat hij vroeger zelf bij de Amsterdamse politie werkte. "Op de Nederlandse Politieacademie stond ik vroeger naakt onder de douche met veel studenten die later de politietop zouden vormen." Is dat niet gevaarlijk voor een wetenschapper, zo'n hechte band met zijn onderzoeksmateriaal? "Het is juist een voordeel", antwoordt Naeyé. "Er is geen agent die mij met een verhaaltje om de tuin kan leiden. Ik weet hoe het werkt. Daarbij, zo populair heb ik mezelf nu ook weer niet gemaakt bij mijn collega's. Samen met een advocaat was ik betrokken bij de oprichting van het eerste Amsterdamse bureau voor klachten over de politie." Bovendien: Naeyé is zeker blij met de zelfbeheersing van de Amsterdamse politie, maar hij heeft ook punten van kritiek. Zo vindt Naeyé de geweldsdefinitie van de politie te onduidelijk, waardoor niet alle geweldsgebruik wordt gerapporteerd, wat wél zou moeten.

De komende jaren zullen minder huisartsen voor meer patiënten moeten zorgen. Hierdoor komen thuisbezoeken als eerste onder druk te staan. Dat blijkt uit onderzoek van geneeskundige Sander Borgsteede, die op 22 december promoveerde. Borgsteede interviewde huisartsen en patiënten in huisartsenpraktijken door het hele land en onderzocht diverse aspecten van de huisartsenzorg in de laatste levensfase. Daarbij speelt de huisarts als vertrouwenspersoon een centrale rol. Aan die rol van exclusieve vertrouwenspersoon zal echter een eind komen wanneer huisartsen meer parttime gaan werken. Verder vinden huisartsen het moeilijk om het moment te bepalen om over euthanasie te beginnen. Borgsteede pleit voor een maatschappelijke discussie over huisartsenzorg in de laatste levensfase. (PB)

Botox-werking VU-onderzoekers hebben de werking van Botox (Botulinum toxine) blootgelegd. Botox legt de spieren stil omdat het het eiwit Syntaxin afbreekt. Syntaxin blijkt nodig om blaasjes met signaalstoffen klaar te leggen voor gebruik. Dit proces, docking, is essentieel voor het vrijkomen van signaalstoffen. Zo hebben de onderzoekers ook nieuw inzicht verkregen over de mechanismen van signaaloverdracht in de hersenen. Wanneer Syntaxin is uitgeschakeld, kunnen cellen hun signaalstoffen niet uitscheiden en komen ze niet terecht op him bestemming, zoals de spier. Die raakt daardoor verlamd. De onderzoekers verkregen met deze studie zo ook inzicht in de mechanismen van signaaloverdracht in de hersenen. (PB)

Kindermishandeling VU-hoogleraar gezondheidsrecht Johan Legemaate is tegen het verplicht melden van kindermishandeling door artsen en psychiaters, zoals Wiel Janssen, directeur van het Bureau Jeugdzorg Amsterdam, wil. 'Zodra hulpverleners verplicht worden informatie door te geven aan jeugdzorg of politie, is er een grote kans dat ouders geen hulp meer bij hen zoeken', zegt hij m dagblad Trouw van 8 januan. Bovendien zal een verplichting volgens Legemaate leiden tot een sterke toename van meldingen. 'Hulpverleners gaan zich indekken, want ze willen niet graag dat hen later verwijten gemaakt kunnen worden. Daardoor gaan ze te vroeg melden, of zelfs ten onrechte.' (PB)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen