Buitenland

Duitscbland. Eene uiting der Ritschliaansche school.

De Christ. Welt bevatte dezer dagen een . artikel, dat in zeer hooge mate de verontwaardiging van allen, die nog eenigszins vasthouden aan het positieve Christendom, heeft opgewekt. Vooral gaven de volgende woorden ergernis: > Dit was en is het groote onderscheid tusschen de theologie van Paulus en de religie der eerste apostelen, dat gene de poging waagde een dogmatisch systeem saam te stellen en deze slechts geloofsgedachten uitspraken. Hij, de schriftgeleerde kwam met een grooten voorraad abstract godsdienstige begrippen op Christus aan en begon aanstonds de godsdienstige indrukken, die hij van Christus in zich opgenomen had, voor het begrip te bearbeiden. Daarom treedt het leven van Jezus geheel op den achtergrond. Hij legt nadruk op de leer en dwingt zijn geloof in den Christus in het Rabbijnsche gedachtensysteem, zonder zich echter steeds in den systematischen gedachtengang te bewegen. Hij zweeft in zijn brieven tusschen religie en dogmatiek. Voor hem als den schriftgeleerde was dit juist hetgeen met zijne gedachten overeenkwam, en het kan ook menigeen voldoen, die met de schriftgeleerdheid vertrouwd is. Doch Christelijk geloof in den reinen zin kan slechts ontstaan door den Evangelischen Christus en niet door den dogmatischen. Het is de nog altijd niet overwonnen fout van het protestantisme", dat het op de theo-•logie van Paulus steunt. De protestantsche kerk '. moet, om Christelijk geloof en Christelijk leven te voorschijn te roepen, terugkeeren tot den Evangelischen Christus, Dan behoeft zij niet te

leven van aanval en verweer, maar kan zij al hare krachten aanwenden tot positieve opbouwing en aldus wordt uit eene protestantsche eene waarlijk evangelische kerk."

Terecht wijst de Allgem. Ev. Luth. Kirchetiz. er op, dat, als deze woorden waarheid bevatten, de godsdienstige opwekking in het begin van deze eeuw een dwaling tot grondslag had, want deze geestelijke beweging sproot voort uit het Evangelie, gelijk dit door Paulus was gepredikt. Luther's voorrede voor den brief van Paulus aan de Romeinen werd tot dusver gehouden voor een onsterfelijk getuigenis van het geloof, dat door de reformatie werd beleden; nu leert men, dat er een fout in de geboorte van het protestantisme is, namelijk, dat wij aan de voeten van den apostel Paulus willen zitten. Ten slotte gaan wij nog naar Rome en zeggen tot den paus; sVader, wij hebben gezondigd". In dezen toon gaat men van confessioneel Luthersche zijde voort tegen het artikel in de Christliche Welt en alzoo tegen het Ritschlianisme te getuigen, om dus te eindigen: Paulus zou in de katheder of in de studeercel slechts met begrippen gerekend hebben! Hij dien door Christus al zijn beenderen verbroken waren, zoodat hij op den grond lag en als een kind zich moest laten leiden, die drie dagen en drie nachten in Damascus op de knieën lag en in een smeekgebed met den Heere worstelde, die hem te machtig geworden was en die zijn geheele trotsche schriftgeleerdheid den bodem insloeg, zoodat uit den dood van den ouden mensch en den ondergang van de oude Rabbijnsche schriftgeleerdheid een nieuwe mensch en een nieuwe theologie des eeuwigen levens ontstond! Heeft men hem dan nooit in zijn diepste bevinding nagegaan en van de machtige beroering die door zijne ziel ging, slechts een geringe natrilling gevoeld, van die beroering, in welke twee tijden, niet enkel van dit menschenleven, uit elkander gingen? Het oude is voorbijgegaan, ziet, het is alles nieuw geworden."

Zeer achten wij het te betreuren, dat de Ritschliaansche school steeds meer veld wint; wij achten het zelfs een veel grooter gevaar voor de kerk des Heeren, dan het vulgaire rationalisme der vorige eeuw en de moderne theologie van deae tijden. Want de rationalisten en modernen waren en zijn door niinkundige lieden nog te onderkennen; de Ritschliaansche school echter treedt op met eene terminologie, die de oogen verblindt, en de ooren bedriegt; doch door die rechtzinnig klinkende woorden verbergt men de werkelijkheid, namelijk dat men den Christus naar de Schriften verwerpt.

Hoezeer wij er ons in verblijden, dat dit gevaar ingezien wordt en men er zich voorspant om de Ritschlianen in^'het aangezicht tewederstaan, toch betreuren wij het, dat met name de redactie der AUgemeine Ev. Luth. Kirchenzeitung niet meer principieel tegen de Ritschlianen strijdt, want indien men hen bestrijdt door er op te wijzen dat in Paulus twee tijden uit elkander zijn gescheiden en daarmede kennelijk bedoelt, dat de oude bedeeling van het werkverbond in zijn worsteling met God voorbijging, om over te gaan in het verbond der genade, — dan ziet men over het hoofd, dat dit wel in Paulus zelf aldus is toegegaan, doch dat in het tijdperk waarin Paulus vóór zijn bekeering leefde, reeds de genade heerschappij oefende. De leugen is alleen met de volle waarheid te wederstaan. Leeft men in de voorstelling: tot op de komst van Christus moest men door doen zalig worden en daarna door het geloof, dan achten wij zulk een theologie niet in staat, om die der Ritschlianen te overwinnen.

Ach!_ dat van uit de Gereformeerde kerken de bazuin een meer zeker geluid gaf!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen