Worsteling naar waarheid - pagina 103

WISKUNDE

I N DE O O R L O G

Nu, die slappe houding zat een aantal mensen dwars. Daarvan was Koksma er een, en ik denk ook Van der Corput. Aan dit onbehagen over het verleden paarde zich de bereidheid om wetenschap in dienst te stellen van de samenleving. 61

Over dit onbehagen heeft Koksma met zijn vrienden gesproken tijdens de oorlog. Een van die vrienden was David van Dantzig, een wiskundige van joodse komaf. Deze was in 1941 door de Duitsers uit zijn ambt gezet en moest in 1942 als 'gemengd gehuwde' naar Amsterdam verhuizen. In Amsterdam kreeg deze wat wiskundig werk te doen. Koksma hielp Van Dantzig de oorlog door en samen dachten zij hardop over de rol van de wiskunde na de bevrijding: Met Koksma praatte hij ook honderduit over de noodzaak de wiskundebeoefening te veranderen na de oorlog. Het was Van Dantzigs ervaring dat de wiskunde snel aan het veranderen was, vooral de toegepaste wiskunde [...]. Het was zijn overtuiging dat het wiskundig denken veel sterker verbreid moest worden om tot een betere, redelijker samenleving te komen. De opleiding voor leraren zou veel beter moeten worden en eenmaal voor de klas zouden ze beter op de hoogte gehouden moeten worden met de ontwikkelingen in het vak. Dit was het soort dienstbaarheid aan de samenleving waar vu-hoogleraren mee geboren worden. Koksma belichaamde het. 62

De vu kwam niet zonder kleerscheuren de oorlog uit; wel viel de materiële schade na afloop mee. Toen na de bevrijding de colleges hervat werden, hield Koksma een rede 63 voor de studenten van de Wis- en Natuurkundige Faculteit. Met Gods hulp zouden hij en zijn collegae de faculteit weer gaan opbouwen. Hij wist wel dat de bijdrage van de vu aan de wetenschap 'niet wereldschokkend' zou zijn, maar daar lag ook niet zozeer het belang van het werk aan de vu. Dat lag veelmeer in 'de wijze, waarop het gedaan wordt; voor den werker zelf, maar daar boven uit, voor de volksgemeenschap'. 64 Die maatschappelijke dienstbaarheid zou Koksma's inspanningen na de oorlog gaan kenmerken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen