De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 253

HET

RASSENVRAAGSTUK

Bantu education must be conducted on Bantu not on European lines. (...) It should be a system that will call into play their noblest powers and capabilities, and enable them to realise their highest national aspirations, and fulfil their true function in the Divine plan of the ages. I}8

Opvoeding tot gelijkheid kan en mag ook niet: T h e r e are certain bounds of nationality, fixed by Divine providence, which cannot overpass'. 139 Du Plessis liet, kennelijk overtuigd van de superioriteit van de westerse beschaving, duidelijk ruimte over voor overname van de westerse cultuur, maar hij geloofde tegelijkertijd wezenlijk in de pluriformiteit en ongelijkheid van de culturen. Elders stelde du Plessis aan 'inboorlingkerken' de eis, dat zij geworteld moesten zijn in het volksleven. Hij was duidelijk beïnvloed door de Bodenstandigkeit

van

de Duitse zending van eind negentiende, begin twintigste eeuw. 1 4 0 Fourie werkte zijn betoog niet alleen veel breder uit dan Du Plessis, hij schreef ook veel positiever over de Afrika-cultuur: geen lager stadium van de evolutie, maar voorbeeld van de door God beoogde pluriforme schepping! Maar dan ook geen assimilatie! Alle gekleurde rassen moeten zich zoveel mogelijk 'afsonderlik en eiesoortig' ontwikkelen, om de formulering van een andere auteur in Koers in die krisis aan te halen, de Potchefstroomse classicus en staatsfilosoof L. J. du Plessis.' 41 Aan de andere kant is duidelijk dat Fourie schreef zonder enige politiek-sociale concretisering en tegen een plattelandse situatie. Andere auteurs in Koers in die krisis raakten de realiteit soms iets meer concreet. Ook zij gingen uit van opvattingen als pluriformiteit en segregatie. Maar hun stellingen zeiden niet veel. De overheid moet de armblanken beschermen tegen 'ongesonde naturelle-mededinging', schreef D. Lategan. 142 En dezelfde Wikus du Plessis die 'afsonderlike en eiesoortige ontwikkeling' wenste, schreef er wel bij: zoveel mogelijk, terwijl hij twee bladzijden eerder al had gesteld dat de grens tussen blank en gekleurd elastisch moest zijn om recht te doen aan hun ontwikkelingsmogelijkheden en voor 'geleidelike bestyging van die beskawingsleer deur die gekleurdes, al is dit dan op eie terrein en volgens eie wyse'. Een paar zinnen eerder had Du Plessis zelfs volledige segregatie met blijvende minderwaardigheid van de gekleurde bevolking noch mogelijk noch onchristelijk genoemd. 1 4 3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen