De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 54

KRITISCHE

DIALOOG

heeft genoteerd op welke voorwaarden De Gaay Fortman had willen toetreding tot het kabinet. Over Zuid-Afrika schreef hij op: 'ZuidAfrika: verafschuw systeem. Maar dialoog handhaven. Cultureel accoord moet doorgaan (beurzen voor niet-blanken)'.175 Geen boycot dus, maar de al eerder aangehaalde zinsnede uit de regeringsverklaring van het kabinet-Den Uyl, waarvoor De Gaay Fortman onmiskenbaar een speciale verantwoordelijkheid had, 176 was wel een volgende stap in de dialoog: Het kabinet zal zonder bepaalde vormen van dialoog uit te sluiten, naar vermogen bijdragen tot het doen van rassendiscriminatie en kolonialisme.

Reeds een aantal maanden eerder, nadat Zuid-Afrika haar een visum had geweigerd, schreef De Gaay Fortman aan mw. Klompé zich af te vragen of men wel 'kon doorgaan met een vrolijk ontwikkelen van culturele betrekkingen?' 177 Het kabinet was tegen rechtstreekse steun aan de verzetsbewegingen, noteerde hij in 1974, maar 'humanitaire steun voor slachtoffers van verzet tegen de apartheid ligt in de lijn van onze ontwikkelingspolitiek, ik acht dit ook op haar plaats, denk ook aan de steun van Nederlandse kerken aan het PCR' (Program to Combat Racism, van de Wereldraad van Kerken).178 Na Soweto en vooral na de dood van Steve Biko en de weigering van visa aan hervormde kerkelijke vertegenwoordigers werd het Cultureel Verdrag op 23 september 1977 bevroren; op 29 november 1977 werd de opzegging ervan aangekondigd. Beide stappen hadden zijn instemming. Er bleek immers geen kritische dialoog mogelijk met de Zuid-Afrikaanse regering, en dus verloor het verdrag zijn zin, zoals minister van Buitenlandse Zaken Van der Stoel het toen formuleerde.179 Voorstander van culturele betrekkingen op particulier vlak bleef De Gaay Fortman, vandaar dat hij bijvoorbeeld lid (sinds 1967) van de 180 N Z A V was en bestuurslid van de Vereeniging Z A S M (1970-1983).

EREDOCTOR

BEYERS

NAUDÉ

Een gepubliceerd Memorandum van het College van Bestuur van de v u uit 1975 erkende het helder en eerlijk: 'It was hardly noticed at the time of the agreement [de overeenkomst met de Potchefstroomse

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen